SKENDERBEU-ikona jone kombetare, qe ju mungon te tjereve.

[Zeus10]

Ky yll i familjes legjendare shqiptare, eshte as me pak dhe as me shume, i ashtequajturi DIELLI I VERGJINES:



Ja ku gjendet ai ne artifakte, qe i perkasin periudhes Mikenase:

[Zeus10]

Por une gjithsesi, mendoj qe ato nuk jane dhe aq te lashta, sepse ato gjenden me shumice ne simbolet mesjetare kishtare:





Pra keta "greke" e "mikenas" te """"lashte"""" nuk jane me te lashte vecse disa shekuj nga Skenderbeu.

[Mallakastrioti]

4 shtator 1724, ne Salisburg te Austrise vihet ne skene opera "Skenderbeu"

http://books.google.it/books?id=9_JEAAA ... &q&f=false

[Mallakastrioti]

Gravure e shek. 16. Vdekja e Skenderbeut dhe pershkrimi ku Leke Dukagjini ne publik vajton vdekjen e Tij, duke shkulur mjekrren, floket dhe duke çjerre fytyren. "Vajtimi me gjama, apo Gjama e Burrave", tipike e shqiptareve!

"Forma më antike, më ekspresive dhe më spektakolare në të cilën plazmohet kriza e pikëllimit gjatë ritit mortor në malësitë veriore është gjama e burrave. Etnologu Bledar Kondi, thotë se "të dhënat më të hershme mbi gjamën e burrave dëshmohen nga Herodoti, i cili flet për ekzistencën e vajtimeve kolektive të fiseve dardane". Në mesjetë, Mikel Apostoli përshkruan një skenë mortore pranë Shkodrës, ku burrat dhe gratë, të cilët ai, në vitin 1437 i quan ende me emrin "taulantë", "vajtonin si kretasit", duke nënkuptuar me këtë modelet e lashta të vajtimit helen me britma dhe vetgjymtim".

Marlin Barleti dokumenton i pari gjamën personale të Lek Dukagjinit për vdekjen e Skënderbeut, ndërsa Pjetër Budi jep një tablo dramatike të malësorëve katolikë që i nderonin të vdekurit e tyre me gjamë të përgjakshme edhe gjatë salikimit fetar në shtëpinë e Zotit. Gjatë shek. XIX dhe gjysmës së parë të shek. XX janë pikërisht klerikët katolikë italianë dhe shqiptarë të cilët ofrojnë dokumentacionin etnografik më të pasur mbi praktikimin e gjamës në Malësinë e Dukagjinit, Malësinë e Madhe, të cilat kulmojnë me kodifikimin e dokeve mortore dhe të usullit të gjamës në Kanunin e Maleve, nga Shtjefën Gjeçovi [1900-'07]. Ndërsa gjatë gjysmës së dytë të shek.

XX gjama do të bëhej objekt i studimit etnografik, folklorik dhe etnomuzikologjik nga Rr. Zojzi, R. Sokoli, A. Ahmeti, A. Çeta, M. Tirta, A. Ahmedaja etj. duke nxjerrë më në në pah funksionin dhe rëndësinë e këtij vajtimi prototipal në traditën mortore shqiptare. Përsa i përket regjistrimeve zanore të gjamës kolektive, ato janë shumë më të pakta, dhe ekzemplarët e regjistruar fillimisht nga O. Xhatufa në vitin 1972 në malësitë e Tropojës, Shkodrës, gjenden të depozituar vetëm në Arkivin Audiovizual të Institutit të Kulturës Popullore".

[Zeus10]

Pergezime Mallakastrioti per materialin e mesiperm. Keto lloj karakteristikash etnokulturore, flasin me shume se te gjitha argumentet e tjera te marra se bashku, te servirura nga ata qe duan te na mohojne historine dhe kulturen tone te spikatur.

[Adriana]

Sot me 2-mars-2012 shenohen plote 568 vjet nga i Kuvendi i Lezhes.



Me 2-Mars të vitit 1444 Gjergj Kastrioti Skënderbeu zgjodhi këtë qytet për të bërë të mundur bashkimin e gjithë princave shqiptar, duke realizuar Besëlidhjen e Lezhës.

Lezha përkujton sot 568-vjetorin e Kuvendit të Lezhës me një serë aktivitetesh, si një nga ngjarjet më të rëndësishme në historinë e kombit shqiptar. Bashkia e këtij qyteti njofton se i ka bërë të gjitha përgatitjet për festimet dhe ceremonitë e nderimit.

[Mallakastrioti]

Gravure e shek. 16. Vdekja e Skenderbeut dhe pershkrimi ku Leke Dukagjini ne publik vajton vdekjen e Tij, duke shkulur mjekrren, floket dhe duke çjerre fytyren. "Vajtimi me gjama, apo Gjama e Burrave", tipike e shqiptareve!

"Forma më antike, më ekspresive dhe më spektakolare në të cilën plazmohet kriza e pikëllimit gjatë ritit mortor në malësitë veriore është gjama e burrave. Etnologu Bledar Kondi, thotë se "të dhënat më të hershme mbi gjamën e burrave dëshmohen nga Herodoti, i cili flet për ekzistencën e vajtimeve kolektive të fiseve dardane". Në mesjetë, Mikel Apostoli përshkruan një skenë mortore pranë Shkodrës, ku burrat dhe gratë, të cilët ai, në vitin 1437 i quan ende me emrin "taulantë", "vajtonin si kretasit", duke nënkuptuar me këtë modelet e lashta të vajtimit helen me britma dhe vetgjymtim".

Marlin Barleti dokumenton i pari gjamën personale të Lek Dukagjinit për vdekjen e Skënderbeut, ndërsa Pjetër Budi jep një tablo dramatike të malësorëve katolikë që i nderonin të vdekurit e tyre me gjamë të përgjakshme edhe gjatë salikimit fetar në shtëpinë e Zotit. Gjatë shek. XIX dhe gjysmës së parë të shek. XX janë pikërisht klerikët katolikë italianë dhe shqiptarë të cilët ofrojnë dokumentacionin etnografik më të pasur mbi praktikimin e gjamës në Malësinë e Dukagjinit, Malësinë e Madhe, të cilat kulmojnë me kodifikimin e dokeve mortore dhe të usullit të gjamës në Kanunin e Maleve, nga Shtjefën Gjeçovi [1900-'07]. Ndërsa gjatë gjysmës së dytë të shek.

XX gjama do të bëhej objekt i studimit etnografik, folklorik dhe etnomuzikologjik nga Rr. Zojzi, R. Sokoli, A. Ahmeti, A. Çeta, M. Tirta, A. Ahmedaja etj. duke nxjerrë më në në pah funksionin dhe rëndësinë e këtij vajtimi prototipal në traditën mortore shqiptare. Përsa i përket regjistrimeve zanore të gjamës kolektive, ato janë shumë më të pakta, dhe ekzemplarët e regjistruar fillimisht nga O. Xhatufa në vitin 1972 në malësitë e Tropojës, Shkodrës, gjenden të depozituar vetëm në Arkivin Audiovizual të Institutit të Kulturës Popullore".

Duke lexuar pershkrimin e autorit me beri pershtypje nje date nen gravure , pikerisht ku sillet data 16-shkurt i vitit 1466 (viti eshte me shkronjat latine apo romake). kjo gravure i perket shek. 16 dhe saktesisht vitit 1578. Shkeputur prej librit "Kronika Turke" te historianit gjerman Philipp Lonicer (shih nenevizimin me te kuqe nen ngjyre te verdhe nen gravure). Historiani gjerman, ripublikon ne librin e tij veperen e Barletit, duke e shoqeruar me disa gravura, por kjo qe te ben pershtypje eshte data e vdekjes si dhe viti sipas ketij historiani (ndoshta edhe Barletit?), pra 16-shkurt 1466 dhe jo 17 janar te vitit 1468 sipas historigrafise zyrtare.Duke u nisur prej kesaj te dhene ndeshur ne kete liber, pra "Kronika turke" te Lonicer, nisa kerkimin ne se do gjeja diçka analoge apo te ngjashme te pakten lidhur vitit, pra 1466. Habia ime eshte se nje gje e tille permendet edhe ne nje veper tjeter publikuar ne vitin 1861 me autor Marcellino (da Civezza). Vepra titullohet "Historia boterore e Misioneve Françeskane: Vellimi 5, ku pikerisht ne faqen 22 ndeshim po te njejtin vit vdekje te Kastriotit, pra 1466 (shih imazhin e bashkangjitur ne gravure, ne gjuhen italiane).
Pra ne se kjo do ishte e vertet Heroi yne i bie te kete vdekur ne vitin 1466, sigurisht ne moshen 63 vjeç, por perhere nese diçka e tille eshte e vertet, atehere ai ka lindur ne vitin 1403 dhe jo ne vitin 1405 sipas historigrafise zyrtare.

[bardus]

Eshte hera pare qe e shoh kete pikture te Skenderbeut.


http://nobility.org/2012/02/16/scanderbeg/



The Defender of Christendom



Ne linkun e meposhtem ka nje histori interesante.
http://www.tconl.com/~cathcom/Gennazzano.htm

[erix77]

Lord Scanderbeg, realizing that he was being overwhelmed by the enemy and that there was little hope left, fell sick with a fever in Lezha and died in 1466 (10) at the age of sixty three.

te njejtin vit jep edhe Gjon Muzaka por me siguri eshte date e gabuar sepse ne ato periudha kohore njerezit gabonin me datat shpesh here edhe me dashje.

[Mallakastrioti]

Personalisht mendoj se kjo duhet te kete qene pamja e vertet e heroit tone. Shkeputur prej librit ."Portrete dhe levdata te kapedaneve me fame"
Autor:Pompilio Totti ((Roma)) - 1635

[Mallakastrioti]

Lord Scanderbeg, realizing that he was being overwhelmed by the enemy and that there was little hope left, fell sick with a fever in Lezha and died in 1466 (10) at the age of sixty three.

te njejtin vit jep edhe Gjon Muzaka por me siguri eshte date e gabuar sepse ne ato periudha kohore njerezit gabonin me datat shpesh here edhe me dashje.

Kemi disa deshmi erix, qe na japin si vit 1466 dhe jo 1468. Autori qe solla nuk besoj se ka kopjuar gabimisht Barletin, pasi eshte kryekeput vepra e Barletit, qe historiani gjerman Lonicer sjell ne vepren e tij "Kronika turke". Me duhet te rishikoj vepren e Barletit ne latinisht dhe ta verifikoj ne se Lonicer dhe Barleti perputhen. Ne se eshte i njejti vit atehere nuk shoh arsye perse duhet te kundershtojme Barletin, pra lidhur vitit 1466. Ne se Barletit i besojme per shume gjera perse nuk duhet ti besojme per diçka te tille?
Ne mos gaboj per vitin 1468, si vit vdekje ka shkruar Anonimi i Tivarit (,mendohet te kete qene Pal Engjelli nen kete pseudonim, por nuk jemi te sigurte) . Perse duhet ti besojme Anonimit qe ende nuk dime cili ka qene?

[Mallakastrioti]

-Gjama e Gjakësit, kur vrasësi vajton viktimën

Një ndër skenat më kulminante të ngarkuara me një tension të jashtëzakonshëm psikologjik dhe afektiv në të gjitha traditën mortore shqiptare i referohet përmbushjes së detyrimit ritual të vrasësit ndaj personit të vrarë prej tij. Kanuni e detyron vrasësin që të kërkojë besën nga shtëpia e të vrarit vetëm për një ditë, për "me kja atë qi vrau". Pasi të ketë besën e të "vramit", vrasësi shkon në ceremoninë funerale të viktimës së tij "dhe vetë bën gjamë mbi të me pjesëtarët e tjerë". Në rast se vrasësi do të refuzonte që të merrte pjesë në ceremoninë e viktimës së tij pasi është thirrur në mort nga i "zoti i punës" (i zoti i gjakut), kjo konsiderohej si "marre e madhe" me kanun, dhe komuniteti ndërmerrte masa të rrepta për ndëshkimin e tij. Prandaj, kjo gjamë meriton të veçohet si 'gjama e gjaksit'. Por në Malësinë e Dukagjinit nuk mungojnë rastet e metamorfozës së skajshme të gjendjes shpirtërore të komunitetit kur vrasësi likujdohet në të njëjtën ditë me viktimën e tij: "me marrjen e gjakut, i vdekuri harrohet', thotë Zojzi, dhe atëhere "morti kthehet në festë".
(Rreth Gjames se Burrave )

[erix77]

Lord Scanderbeg, realizing that he was being overwhelmed by the enemy and that there was little hope left, fell sick with a fever in Lezha and died in 1466 (10) at the age of sixty three.

te njejtin vit jep edhe Gjon Muzaka por me siguri eshte date e gabuar sepse ne ato periudha kohore njerezit gabonin me datat shpesh here edhe me dashje.

Kemi disa deshmi erix, qe na japin si vit 1466 dhe jo 1468. Autori qe solla nuk besoj se ka kopjuar gabimisht Barletin, pasi eshte kryekeput vepra e Barletit, qe historiani gjerman Lonicer sjell ne vepren e tij "Kronika turke". Me duhet te rishikoj vepren e Barletit ne latinisht dhe ta verifikoj ne se Lonicer dhe Barleti perputhen. Ne se eshte i njejti vit atehere nuk shoh arsye perse duhet te kundershtojme Barletin, pra lidhur vitit 1466. Ne se Barletit i besojme per shume gjera perse nuk duhet ti besojme per diçka te tille?
Ne mos gaboj per vitin 1468, si vit vdekje ka shkruar Anonimi i Tivarit (,mendohet te kete qene Pal Engjelli nen kete pseudonim, por nuk jemi te sigurte) . Perse duhet ti besojme Anonimit qe ende nuk dime cili ka qene?

me sa di une edhe barleti jep si date 17 janarin 1468 por kjo nuk ka shume rendesi sepse jane dokumente te arkivave turke,papale dhe veneciane qe e konfirmojne kete date per me teper rrethimi i trete i krujes ndodhi gjate 1467 dhe skenderbeu ishte pjesemarres ne lufte pra skishte si te udhehiqte mbrojtjen e vendit nqs do te kishte vdekur nje vit me pare ne 1466.
per mua 1466 eshte vetem gabim doreshkrimi ose kopjimi asgje me shume.

[Mallakastrioti]

Kur malësorët bëjnë gjamë...

Në malësi thuhet se burri "po ban gjamë, po gjimon, po thrret vaj, po ban brimë, po bërtet". Ekuivalenti i saj në latinisht duhet kërkuar tek termi gemitus (ose gemere) që mbart brenda vetes një sërë konotacionesh të tilla si: gjamë, rënkim, grahmë; ulurimë; zhurmë, zhaurimë; pikëllim, helm, brengë, trishtim. Në kontekstin leksikor të gjuhës shqipe, E. Çabej e identifikon fjalën "gjëmë" me kuptime të tilla si "fatkeqësi, mënxyrë"; "lajm i vdekjes, mandatë"; "bubullimë, gjëmim"; "vaj, vajtim". Kurse Von Thallocszy tregon se fjala "gjëmuem" përfshin me bamë gjamë, me bumbullimë; me ushtuem, kërsitun me gjamë; me u nëkuem prej dhimbet, dhimbesh, dobsije të madhe të trupit a prej nji pikëllimi të padurueshëm; me qamë, vajtuem të madhe'.

Prej këtej mund të kuptohet dhe shpjegohet qartë se "të bësh gjamë" do të thotë të ushtosh, të buçasësh, të uturish, të shpërthesh, të vajtosh me të madhe prej pikëllimit të padurueshëm. Ndërsa në fjalorthin e parë etnomuzikologjik, Ramadan Sokoli do ta përkufizojë gjamën si "një farë vajtimi me britma që bajnë malcorët ndër morte tue çjerrë fytyrën e tue grushtue gjoksin me ritëm". Pra "gjama" është një teknikë të brituri dhe gjestikuluari e cila e modelon kulturalisht vuajtjen natyrale të shprehur në kontekstin mortor. Britmat e gjamatarëve shpalosen si reaksione të fuqishme të habisë "primitive", protestës së përjetshme, dhimbjes së dehistorifikuar dhe autofajësimit të ankthshëm të njeriut përballë vdekjes.

Studiuesi i Institutit të Kulturës Popullore, Bledar Kondi, shpjegon për "Shekulli-Kontakt" se "...kodifikimi i britmave të shoqëruara me grushtime kraharori dhe gërvishtje fytyre (reale ose të simuluar) sipas një modeli të krijuar nga kultura dhe të ruajtur nga tradita, shërben për shfaqjen, kanalizimin dhe nënshtrimin e emocioneve të pakontrollueshme dhe agresive. Ato do të mbeten mishërim mitiko-ritual i një fenomeni ku rreptësia e ligjit të pavetëdijës qëndron në raport të kundërt me zhvillimin e vetëdijës".

[arianmarku]

Studiuesja Eva Brinja A është origjinale përkrenarja e Skënderbeut http://webtv.albanianscreen.tv/pages/vi ... __26032012