Etimologjia e fjales.

[bardus]

Dielli nga shume popuj pervecse drite *di, *ar-, eshte konsideruar ne levizje, nga vete aresyeja qe lind dhe perendon,ky ka qene
nje atribut emervenes ,

Old Norse rothull ''rrotull' ,

Sans.Rta ''rrota'', dyuratna (dyu+ratna ''rrota'') ''sun'' ,

gjithashtu tek shkrimi i Novilares eshte shkruar disa here rotnem , rotem, s`kam dyshim qe eshte lutje drejtuar Diellit.

Swastika eshte ajo levizja e perjetshme brenda diellit dhe ne mitologjine e Zoroastres konsiderohej si simbol i Diellit vertites,rrotullues.

Sans.kane patur edhe nje heli ''sun'' por edhe heli ''embrace'' rrethim ,m`be`sht`jelle(?). Ἠέλιος ?

Nga Hesychius :

- δείλη όψία - perendimi i Diellit ''περϊ δύσιν[δύω ''cause to sink, sink, plunge in''] ήλιου < ήλ[dielli] ;

-διάλας - τάς δήλας καϊ φανεράς 'i dukshem,qe ndrit'

-διέλθατε(- σάτε) κυκλεύσατε ,vertis,rrotulloj

Tek Diell ,arberisht Dial ,mundet te jete Di + AL ,dhe besoj se eshte i njejte me Lat.Dialis,Paeon Dualis, Delos,pjesa tjeter Ali a eshte e ilireve Doriane ALIA ,apo Ylli ,per kete nuk jam i sigurte.

Per fjalen djale jam i sigurte qe vjen nga diell,njesoj si Eng.Sun -Sun, Etruscan Apuli - Puli nga ilirishtja[shqipja] BILH, BIR e shtremberuar ne Apollo,po ashtu Dios -Kuri (biri) , Dio-Nysi( Sun= Çun, metateze).

__________________
Kratylos:

Socrates
What, then, do you wish first? Shall we discuss the sun (Ἥλιος), as you mentioned it first?

Hermogenes
By all means.

Socrates
I think it would be clearer
[409a] if we were to use the Doric form of the name. The Dorians call it Ἅλιος. Now ἅλιος might be derived from collecting (ἁλίζειν) men when he rises, or because he always turns (ἀεὶ εἱλεῖν) about the earth in his course, or because he variegates the products of the earth, for variegate is identical with αἰολλεῖν.Plat. Crat. 409a

[bardus]

Akoma per fjalen uje, desha te shtoj se ,eshte e evidentuar se një numër emrash ne gjuhen shqipe, qe dikur përdoreshin si asnjëanës dhe e formonin trajtën e shquar të emërores me mbaresën -t, p.sh,: drithë-t, gjalpë-t etj. Kjo formë dëgjohet ende sot nëpër dialektet e në të folurit të brezit të vjetër.

Per kete desha te sjell edhe njehere se nga origjinoi fjala ujë dhe se *ud- e Pedersenit ndoshta nuk eshte e drejte. Nga sa pame, mbaresa -t eshte e gjinise asnjanese, pra ujë-t Eng.wet nuk eshte forma e thjeshtuar por eshte *Ū [h]- ,onomatope e imitimit te zhurmes se ujit.
Pervec formes ui te Homerit po sjell edhe nje perdorim nga Piemonti te fjales ujë.


Piemontese :Meùje ,meùj , immollare , mouiller , moiller ''wet'';
Piemontese : meuj, in o a molle,in bagno,in acqua, shqip Me ` Ujë.

m`ujë ka dhene edhe Latin mollis 'soft' nga zhvillimet e diftongjeve te shqipes se vjeter ne Latinisht .

[bardus]

Jo, KOP-an, sh'KOP nuk ka të bëj me copë që ka të bëj me skep = scepë = cepë = sh'kepë, shkepë copë copë!

Mendoj se Sh'kop = KOP = KOPIT, ia KOPI = ia KUPI llos, merrë burimë nga tingulli që prodhon e m'shguarja me SH'KOP

Ndoshta ke te drejte,por une i imagjinoj si cope druri ,KOPAN,SHKOP,KOPAÇE ( Copë druri, ) ; κόπτω cut, alb. coptoj dhe ne gegerisht gjendet edhe ''Kop qaty! ( u coptofsh aty) . Ne origjine ndoshta te gjitha mblidhen tek Kap.

[illyrianboyful]

Jo, KOP-an, sh'KOP nuk ka të bëj me copë që ka të bëj me skep = scepë = cepë = sh'kepë, shkepë copë co
Mendoj se Sh'kop = KOP = KOPIT, ia KOPI = ia KUPI llos, merrë burimë nga tingulli që prodhon e m'shguarja me SH'KOP

Ndoshta ke te drejte,por une i imagjinoj si cope druri ,KOPAN,SHKOP,KOPAÇE ( Copë druri, ) ; κόπτω cut, alb. coptoj dhe ne gegerisht gjendet edhe ''Kop qaty! ( u coptofsh aty) . Ne origjine ndoshta te gjitha mblidhen tek Kap.

Është e mundur ashtu si thuani, por çdo gjë më vle të mendoj se megjithëse të afërta në prononcimë burojn nga rrënjë të ndryshme.

Mendoj se copitje, ka rrënjën që në thellësi të ilirishtës nga" SIKA" = thika, sakica = sopata = copa =spata = skepi = cepi

- couper(fr) = me pre

- cut

- diakopt

- sekaj(sll)

[Strokulli]

Qish mendoni për dyshojtlat ndoshtë (» ndosht-a) dhe ndoftë (» ndoft-a)?
U, mendonj se janë prej folljet rri me ndejtë.
Këta do të shtillte ma mirë edhe lidhëzën t'onë ndorri se, si ndo rrin se.

Sod, thonë "dhëntë" si dëshirore e folljes me dhanë në vetën e tretë njëjës,
po duhet ditun që thuhej e thuhet edhe dhashtë e dhaftë...



P.S. Gëzuor 2OOO postimet te "Etimologjia e fjales".

[illyrianboyful]

Qish mendoni për dyshojtlat ndoshtë (» ndosht-a) dhe ndoftë (» ndoft-a)?
U, mendonj se janë prej folljet rri me ndejtë.
Këta do të shtillte ma mirë edhe lidhëzën t'onë ndorri se, si ndo rrin se.

Sod, thonë "dhëntë" si dëshirore e folljes me dhanë në vetën e tretë njëjës,
po duhet ditun që thuhej e thuhet edhe dhashtë e dhaftë...



P.S. Gëzuor 2OOO postimet te "Etimologjia e fjales".

ndoshta, gegënisht = nashta = noshta= n'osht-a

Gjerma "D" në toskërisht ka fonkcionin e vetë, ashtu si "B" ëja në MATA = m'bata etj, këtu mendoj se bëja ka dmth e bërjes, dhe gjithashtu në tjerët fjalë të ngjashme si MITA = mbyta etj.

në ndoshta gjerma D ndoshta ka dmth me NDU = qëndron, si ! a thua e paluhatshme është, apo dmth DO, si, DO ISHT-A??? këto dy varijanta jan të mundshme si njëra si tjetra. (sipas mendimit timë)

Nofta =ndofta = me ndu = a qëndron a.

gegënisht NO = ndo, noje = ndoje

noshta mund të jetë kombinim i NO+OSHT-a, no=ndo dhe osht = është( i njejti shembullë për ndofta)

Masi që postova, fjala DO ISHT A më bëri deklik se në gjuhën sllave thëjn DOISTA = me të vërtet, edhe si pytje, a me të vërtet a, besoj se e kan marrë nga shqipja DO ISHT A

[Strokulli]

[col]

noshta mund të jetë kombinim i NO+OSHT-a, no=ndo dhe osht = është ( i njejti shembullë për ndofta)

Këta "ndo + është" nuk mendonj që qëndron e njëjtë edhe për ndofta. Në se ndoshta e ndofta janë të ndërlidhuna, shtegu mendonj se të çon tjatërkun.

në ndoshta gjerma D ndoshta ka dmth me NDU = qëndron, si ! a thua e paluhatshme është, apo dmth DO, si, DO ISHT-A?..

Me ndu a tkurrje e folljes me vndu, me venduo prej fjallet vend. Por përkah domethashja që thatë "qëndron, a thua e paluhatshme është", zotni Bojful, mendonj se i jeni qasun atij që thom u në lidhje me folljen me nd-e (nde-jtë).

Kjo follje me nd-e, ashtu sikur follja bë (bërë) thuhej e thuhet edhe me bâ ose me bô, mendonj se thuhej edhe me ndâ apor me ndô (me ndojtë). Dëshirorja në vetën e tretë njëjës të kësaj me ndâ/ndô (pa ndajshtesën -jtë/të), sikur e ka follja me dhâ 'dhashtë' apor 'dhaftë', kish të ishte edhe ndoshtë (apor ndashtë) ose ndoftë (apor ndaftë) - që vjen me ranë si ajo "ndëjtët" që thonë sod. Kësaj dëshirore pasandaj do t'i jetë shtuo përapashtesa ndajfolljore -a, sikur brënd » brënd-a, parë » par-a.|[/col]

[Zeus10]

Qish mendoni për dyshojtlat ndoshtë (» ndosht-a) dhe ndoftë (» ndoft-a)?
U, mendonj se janë prej folljet rri me ndejtë.
Këta do të shtillte ma mirë edhe lidhëzën t'onë ndorri se, si ndo rrin se.

Sod, thonë "dhëntë" si dëshirore e folljes me dhanë në vetën e tretë njëjës,
po duhet ditun që thuhej e thuhet edhe dhashtë e dhaftë...



P.S. Gëzuor 2OOO postimet te "Etimologjia e fjales".

"Ndoshta" duket sikur ka te njejten prapashtese me deshiroren qo-fsha, pa-fsha, marr-sha. Ne fakt "shta" tek ndoshta, nuk eshte prapashtese, qekurse gjithe fjala "ndoshta", eshte perftuar nga kontraktimi i "ndodh qe eshte"~"ndodh eshte"~ndoshta. Nga ana e saj "ndofta", eshte vecse shtremberimi i ndoshta, ose nje forme dialektore e saj.

[Strokulli]

[col]

"Ndoshta" duket sikur ka te njejten prapashtese me deshiroren qo-fsha, pa-fsha, marr-sha.

Ma tepër se me -ftë te kjoftë, paftë, dhaftë e.t.j., mendonj se ndoshtë (ndoshta) ka të njëjtën përapashtesë të dëshirores (së vetës së tretë njëjës) me -shtë, sikur mos e lashtë (me lanë), mos e thashtë (me thashun), mos drashtë (me drashun), mos e dashtë (me dashun), mos e dhashtë (me dhanë).

Ne fakt "shta" tek ndoshta, nuk eshte prapashtese, qekurse gjithe fjala "ndoshta", eshte perftuar nga kontraktimi i "ndodh qe eshte"~"ndodh eshte"~ndoshta. Nga ana e saj "ndofta", eshte vecse shtremberimi i ndoshta, ose nje forme dialektore e saj.

Ashtë e lehtë me e hedhun poshtë si "shtrëmbërim" fjallën ndofta. Ndoft--a mendonj se ashtë njëi bunimi me ndosht--a. Kta të ndërlidhun, pakmos, e qet mbë anë folljen "është" te "ndodh është" prej "ndodh që është" që thoni. U mendonj se ndoftë e ndoshtë janë dëshirore të barabarta (sikur dhashtë e dhaftë e folljes me dhâ) në vetën e tretë njëjës të së tashmes së folljes rri me nd-e, e silla mote para duhet të thuhej edhe me ndâ/ndô (sikur me bâ/bô sod thuhet bë), pra të njëjta me ''ndëjtët, ndëjttë'' sod. [Ndo:dh mund të ketë një përapashtesë folljore -dh (sikur sh-tru:dh/n-tru:dh të ndërlidhuna me tru-s/t) dhe mund të jetë edhe prej folljet ndo/ndâ (ndejtë)].

Ndoshta ka përapashtesën ndajfolljore -a, sikur brënd » brënd-a, parë » par-a, se ndosht-a thuhet edhe ndoshtë pa përapashtesë - të njëjtët edhe për ndoft-a prej ndoftë. Përapashtesa ndajfolljore -a do t'i jetë shtuo ma vonë.|[/col]

[illyrianboyful]

[col]

"Ndoshta" duket sikur ka te njejten prapashtese me deshiroren qo-fsha, pa-fsha, marr-sha.

Ma tepër se me -ftë te kjoftë, paftë, dhaftë e.t.j., mendonj se ndoshtë (ndoshta) ka të njëjtën përapashtesë të dëshirores (së vetës së tretë njëjës) me -shtë, sikur mos e lashtë (me lanë), mos e thashtë (me thashun), mos drashtë (me drashun), mos e dashtë (me dashun), mos e dhashtë (me dhanë).

Ne fakt "shta" tek ndoshta, nuk eshte prapashtese, qekurse gjithe fjala "ndoshta", eshte perftuar nga kontraktimi i "ndodh qe eshte"~"ndodh eshte"~ndoshta. Nga ana e saj "ndofta", eshte vecse shtremberimi i ndoshta, ose nje forme dialektore e saj.

Ashtë e lehtë me e hedhun poshtë si "shtrëmbërim" fjallën ndofta. Ndoft--a mendonj se ashtë njëi bunimi me ndosht--a. Kta të ndërlidhun, pakmos, e qet mbë anë folljen "është" te "ndodh është" prej "ndodh që është" që thoni. U mendonj se ndoftë e ndoshtë janë dëshirore të barabarta (sikur dhashtë e dhaftë e folljes me dhâ) në vetën e tretë njëjës të së tashmes së folljes rri me nd-e, e silla mote para duhet të thuhej edhe me ndâ/ndô (sikur me bâ/bô sod thuhet bë), pra të njëjta me ''ndëjtët, ndëjttë'' sod. [Ndo:dh mund të ketë një përapashtesë folljore -dh (sikur sh-tru:dh/n-tru:dh të ndërlidhuna me tru-s/t) dhe mund të jetë edhe prej folljet ndo/ndâ (ndejtë)].

Ndoshta ka përapashtesën ndajfolljore -a, sikur brënd » brënd-a, parë » par-a, se ndosht-a thuhet edhe ndoshtë pa përapashtesë - të njëjtët edhe për ndoft-a prej ndoftë. Përapashtesa ndajfolljore -a do t'i jetë shtuo ma vonë.|[/col]

Është e mundur si e argumentoni, atë se jan dëshirore të përsonit të parë vetor, duke marrë argumentin, shembullin "ndo-fta" për të thënë se fjala rrënjë është "n'do" = në qoft s dua, dhe se shta dhe fta jan vetëm prapashtesa, mirëpo mendoj se nuk duhet hedhur posht "nashta = n'asht-a = na-është-a, për arsye se kjo është fjalë pytëse që në konceptë, dhe sipas mendimit timë qëndron më shumë?!!

[faon perrovarri]

Qish mendoni për dyshojtlat ndoshtë (» ndosht-a) dhe ndoftë (» ndoft-a)?
U, mendonj se janë prej folljet rri me ndejtë.
Këta do të shtillte ma mirë edhe lidhëzën t'onë ndorri se, si ndo rrin se.

Sod, thonë "dhëntë" si dëshirore e folljes me dhanë në vetën e tretë njëjës,
po duhet ditun që thuhej e thuhet edhe dhashtë e dhaftë...



P.S. Gëzuor 2OOO postimet te "Etimologjia e fjales".

ndoshta, gegënisht = nashta = noshta= n'osht-a

Gjerma "D" në toskërisht ka fonkcionin e vetë, ashtu si "B" ëja në MATA = m'bata etj, këtu mendoj se bëja ka dmth e bërjes, dhe gjithashtu në tjerët fjalë të ngjashme si MITA = mbyta etj.

në ndoshta gjerma D ndoshta ka dmth me NDU = qëndron, si ! a thua e paluhatshme është, apo dmth DO, si, DO ISHT-A??? këto dy varijanta jan të mundshme si njëra si tjetra. (sipas mendimit timë)

Nofta =ndofta = me ndu = a qëndron a.

gegënisht NO = ndo, noje = ndoje

noshta mund të jetë kombinim i NO+OSHT-a, no=ndo dhe osht = është( i njejti shembullë për ndofta)

Masi që postova, fjala DO ISHT A më bëri deklik se në gjuhën sllave thëjn DOISTA = me të vërtet, edhe si pytje, a me të vërtet a, besoj se e kan marrë nga shqipja DO ISHT A

Mbase=noshta ..a erdhi filani ,o.......,? nuk e di=noshta~nu +shtiu ,ndofta~nofta= nu +fa+tsi

[Strokulli]

Mbase=noshta ..a erdhi filani ,o.......,? nuk e di=noshta~nu +shtiu ,ndofta~nofta= nu +fa+tsi

"Nu shtiu"? "Nu fa tsi"? Qish gluhe a këjo? Këtu po flasmë për gluhën e arbaneshe.

[Strokulli]

Është e mundur si e argumentoni, atë se jan dëshirore të përsonit të parë vetor, duke marrë argumentin, shembullin "ndo-fta" për të thënë se fjala rrënjë është "n'do" = në qoft s dua, dhe se shta dhe fta jan vetëm prapashtesa, mirëpo mendoj se nuk duhet hedhur posht "nashta = n'asht-a = na-është-a, për arsye se kjo është fjalë pytëse që në konceptë, dhe sipas mendimit timë qëndron më shumë?!!

Të fallem nerit, Bojful.

Dëshirore të së tashmes në vetën e tretë njëjës, jo të personit të parë vetor. Jo që "-shta e -fta janë vetëm përapashtesa",
por thamë që -a ashtë përapashtesë ndajfolljore sikur brënd » brënda, parë » par-a.
"Ndo" te ndoshtë e ndofta, e thamë si rranzë të fjallës jo prej "në do", por si follja me nd:e (ndejtë) kur përapashtesën folljore -e e kishte â/ô,
pra follja me nde (me ndejtë) që mote para thuhej me ndô me ndâ (sikur follja bë bërë thuhej e thuhet edhe me bâ me bô).
"Në ashtë, në oshtë" mendonj se nuk duhet hedhun poshtë si pyetël por nuk qëndron në se ndoshtë e ndofta janë me të njëjtën prejardhje.

Edhe një herë, të menduomët t'ëm ashtë këta:

Me ndô/ndâ (me ndejtë) në dëshiroren e së tashmes (në vetën e tretë njëjës) » ndoshtë (apor ndashtë) ose ndoftë (apor ndaftë),
sikur me dhô/dhâ në dëshiroren e së tashmes (në vetën e tretë njëjës) » dhoshtë (apor dhashtë) ose dhoftë (apor dhaftë).
Pasandaj, i u shtuo edhe përapashtesa ndajfolljore -a, sikur brënd » brënda, parë » para.
Kështu, me folljen rri me ndejtë, do të shtillej edhe lidhëza ndorri, ndorri se si ndo rrin, ndo rrin se.

[Zeus10]

Edhe një herë, të menduomët t'ëm ashtë këta:

Me ndô/ndâ (me ndejtë) në dëshiroren e së tashmes (në vetën e tretë njëjës) » ndoshtë (apor ndashtë) ose ndoftë (apor ndaftë),
sikur me dhô/dhâ në dëshiroren e së tashmes (në vetën e tretë njëjës) » dhoshtë (apor dhashtë) ose dhoftë (apor dhaftë).
Pasandaj, i u shtuo edhe përapashtesa ndajfolljore -a, sikur brënd » brënda, parë » para.

Pergjigje shume konstruktive Strokulli, megjithate une mendoj paksa ndryshe.
Nga shembujt qe ke permendur: ndaj---ndafsha(V1)-----ndaftë(v3)
jap(dho/dha)-----dhënsha(dhënça)(v1)----dhëntë(v3)(tosk)------dhaftë(geg)

por asnjera prej tyre nuk mbaron me grupin sht(si tek ndoshta) dhe une nuk gjej dot asnje folje ne te vertete, qe te mbaroj me ate grup. Duke qene se deshirorja, orientohet drejt te ardhmes, eshte e qarte se prapashtesa 'të' eshte ne fakt nyja e lidhores, qe leviz nga kreu ne fund gjate formimit se menyres deshirore:
Une uroj qe AI të lexoj sa me shumë në të ardhmen = lexo(f)të
pra kemi nje transformim te j(i)-->f dhe nje transpozicion te nyjes: të lexoj__>lexo(j)të

Per rastet qe mbarojne me sh+zanore(qofsha lexuar, u lexofsha-i), kemi po nje shnderrim te: t-ç-tsh-(t)sh

ne te njejte menyre si ne te kryeren(tek folja ndihmese):
paça lexuar
paç lexuar
pastë lexuar
paçim lexuar
paçi lexuar
paçin lexuar

Prandaj nuk mendoj qe fjala 'ndoshta', ka ndonje lidhje me deshiroren.

[Strokulli]

Prapashtesat deshirores ne shqip jane shume te çrregullta, keshtu qe do te ishte e veshtire, qe te gjendej lidhja me 'ndoshta', duke u nisur nga format e tyre.
Nga shembujt qe ke permendur: ndaj---ndafsha(V1)-----ndaftë(v3)
jap(dho/dha)-----dhënsha(dhënça)(v1)----dhëntë(v3)(tosk)------dhaftë(geg)

por asnjera prej tyre nuk mbaron me grupin sht (si tek ndoshta).

[col]Zotni, ju a thosh që janë tri mbaresa dëshiroresh; në vetën e tretë njëjës kemi për shëmbull -të (» -ntë) si te dhantë, -ftë si te dhaftë dhe -shtë si te dhashtë.

Përapashtesa të dëshirores me -shtë i thomi për shëmbull te mos e lashtë (me lanë), mos e thashtë (me thashun), mos drashtë (me drashun), e dashtë Zoti (me dashun), mos e dhashtë (me dhanë).

Por nuk bana fjallë për folljen me da, po për folljen me nde, rri me nde (me nde-jtë), por se me përapashtesën folljore -e (me nd-e) të ardhun prej -a/o (nd-a/nd-o), ashtu sikur bë (bërë) e ka e-në prej -a/o me ba/bo.|[/col]