Etimologjia e fjales.

[land]

Petrela eshte Petralba(emri antik), pra guri i albanezeve(shqiptareve). Keshtjella e Petralbes(Petreles) ka qene shtepia e Mamica Kastriotit(motra e Gjergjit)...interesante eshte se Petralba(normalisht ne italisht shkon pietralba) eshte si mbiemer ne itali, por dhe emertime vendesh, deri ne Bolzano(ne veri te italise).
Ne Petrele ka rrenoja qe i perkasin epokes para Krishtit, mendoj qe Petrela dikur ka qene teritor i Albanoi, megjithse keshtjella eshte e periudhes bizantine, dhe e ndertuar ne nje shkemb te madh, pra gur.....ky shkemb eshte i bardhe, gelqeror....patjeter atje duhet te kete qene nje fortese mjaft antike.

Pra nuk eshte Pietra-bella lol, nuk hyn fare...

----------------------------------------------------------------------------------------------
Pelion ka qene aty ku sot eshte fshati Gorice e madhe( Korce, afer liqenit te prespes) i perkiste tribuse Kaone te Desareteve, eshte vendi ku u zhvillua beteja e Pelionit(viti 335 perpara Krishtit), ndermjet ushtrive te Klitit te Dardaneve dhe Glaukias se Taulanteve kunder Aleksandrit te madh....me vone qyteti kalon ne duart e maqedoneve.

[land]

Keshtjella e Petreles.

[ALBPelasgian]

Petrela eshte Petralba(emri antik), pra guri i albanezeve(shqiptareve). Keshtjella e Petralbes(Petreles) ka qene shtepia e Mamica Kastriotit(motra e Gjergjit)...interesante eshte se Petralba(normalisht ne italisht shkon pietralba) eshte si mbiemer ne itali, por dhe emertime vendesh, deri ne Bolzano(ne veri te italise).
Ne Petrele ka rrenoja qe i perkasin epokes para Krishtit, mendoj qe Petrela dikur ka qene teritor i Albanoi, megjithse keshtjella eshte e periudhes bizantine, dhe e ndertuar ne nje shkemb te madh, pra gur.....ky shkemb eshte i bardhe, gelqeror....patjeter atje duhet te kete qene nje fortese mjaft antike.

Pra nuk eshte Pietra-bella lol, nuk hyn fare...

.

Falemnderit per informacionin Land,

Ate hamendesimin tim (Pietra+bella) e dhash ashtu kot, por prapseprap do te doja te dija qe nese Petralba eshte Petrela, atehere s'munden dot te gjej dot perbersen e dyte te ketij toponimi -ela. (prandaj ketu u nxita te beja nje supozim si ky i mesipermi: bella>ela, ashtu sikurse edhe emri i malit Luboten ne te kaluaren ish pak a shume keshtu: La bella ten (mal i bukur)).

Emertimi 'roman' Petralb i pergjigjet tamam asaj qe thate ju: morfologjia shkembore ku gjendet keshtjella e Petreles perbehet prej shkembinjeve te bardhe, etj).

p.sh nje keshtjelle venetiane ne Greqi e quajtur Palamedion (verej rrenjen -Pal) ka te pakten keto karakteristika sikur Petrela jone:



Me poshte po jap vegezen e nje publikimi te nje "studiuesi" virtual grek ku analizohet etimologjia e emrit 'Pella'. Artikulli i ka do gjera interesante, ama duhet marre me kursim cdo gje duke i shpleksur mire e mire gjerat:
http://macedonianissues.blogspot.com/20 ... do_16.html

Nderkaq, Frang Bardhi ne nje vend tjeter e perkthen 'Pellen' ne kete menyre:

Dictionarium Latino-Epiroticum

_____Latino____________________Epiroticum

Line:17 Ens --------------------------- Cafsce
Line: 18 Ensis-------------------------- Scpata
Line: 19 Eo tempore--------------------- Ndate Mos
Line: 20 Epirus-------------------------- Arbeni
Line: 21 Episcopus--------------------- Upeschep
Line: 22 Epistola ------------------------ Lettere
Line: 23 Epirote ------------------------ Iarbenesce
Line: 24 Equa, caualla------------------- Pella
Page: 23
Line: 25 Equaria ----------------------- Fara equallet
Line: 26 Equites ------------------------ Calorete

Une s'e njoh latinishten, por jam kureshtar te di c'do te thote kjo "Equa, caualla", qe per Frang Bardhin eshte denotacioni/kuptimi i fjales 'Pelle'? Pra, kushdo qe ka njohuri ne latinisht, ju lutem ta sqaroni jo vetem per mua, kuptimin e ketyre dy fjaleve?

Ju falemnderit

[Zeus10]

Ajo do te thote kalë(pelë), dmth femra e kalit.

[land]

Line: 24 Equa, caualla------------------- Pella

konfirmoj ate qe thote Zeus, dhe ne italisht eshte cavalla=pela(femra e kalit)

gjithsesi...kale------>cavallo

nje gje eshte e sigurt, Iliret kane perdorur kuajt shume me pare se Romanet.

[Mallakastrioti]

Shume here kam bere pyetjen lidhur etimologjise se fjales "VAKEF" dhe sipas studiuesve eshte nje fjale e islamizuar. Le te hedhim nje veshtrim çfare na ka shkruar etnologu Rr. Zojzi ne librin "Gjurmet e nje kalendari primitiv ne popullin tone" viti bot. 1949:

"VAKEFI"-Ky emer i islamizuar i pyjeve te shenjta, nuk shenon thjeshte nje korie, por vendbanimin e qenieve mitologjike antropomorfe e zoomorfe, si ORET, DHIA E EGER, KAPROLLI, TE MIRAT E MALIT (Nimfat). Malesori i sotem e quan "pylli i shenjte". Nje nga Vakefet me te njohur gjendet ne fshatin Vrakull, rreze malit Tomorr, per te cilin populli ruan nje nderim te madh e ku askush nuk guxon te vere sepaten, sepse do te terhiqte mbi veten shume fatkeqesi"
---

Por a eshte e vertet qe etimologjikisht emri "Vakef" eshte me origjine jo shqiptare? Personalisht nuk mendoj nje gje te tille dhe le te hedhim nje veshtrim dhe te shohim çfare informacionesh kemi lidhur nimfave etruske. Nje nimfe teje primitive etruske ka mbartur emrin "VEKI" dhe kete e gjejme ne mbishkrimet mbi varret etruske.Teksti eshte marre prej librit
"Fortis Etruria (1888)


Author: Casati, Charles, 1833-1919



Pra shohim jo vetem ngjashmerine e madhe te fjaleve midis tyre, ku rrenjet jane te njejta, por si ne besimet popullore shqiptare "Vakef" eshte vendi i Nimfave apo oreve te Malit apo Zanave dhe midis etruskeve "Veki" eshte nje nimfe primitive, pra Pellazge.

[Arban Blandi]

δεισή-νωρ 'fearing man' (Αἰσχύλος, Ἀγαμέμνων, 150)

Ι. διεσέ μετ. ιε/ει, νιόρι/νιήρι δίφθ. ιο/ο, hund. ḕ/ô:
dhjèsë (prej frýke)

βροτ-ός 'mortal'



ΙΙ. Mε υ βρό, βρoότ, βροτές. Me u vrâ/vrô, *vrôtës/vrôsës;

[Zeus10]

Eshte e cuditshme se si shprehjet frazeologjike te shqipes:



behen fjale te "gjuhes greke":



Kjo tregon ne menyre te pakundershtueshme se prifterinjte, e krijuan "gjuhen greke", duke u mbeshtetur ne gjuhen e perditshme POPULLORE te "grekeve", qe qartesisht duket se ka qene shqipja.

[Zeus10]

δεισή-νωρ 'fearing man' (Αἰσχύλος, Ἀγαμέμνων, 150)

οὐ δεισήνορα. μίμνει γὰρ φοβερὰ παλίνορτος

Duke qene qe ne gjuhen "greke" δεισή = dicka qe qelbet, qe vjen era, dicka e ndotur, kuptimi i kesaj fjale eshte shume i qarte:
δεισή-νωρ=dhjes + njëri
qe do te thote: nje njeri qe dhitet nga frika.

[Arban Blandi]

«À partir du XIIe siècle, il est appelé Morée (en grec Μωρέας ou Μωριάς), mot d'étymologie incertaine, aucune des explications proposées (entre autres: forme de la péninsule qu'on comparait à une feuille de mûrier, importance de la culture de cet arbre dans la région) ne semblant convaincante».

[Mallakastrioti]

Ne Iliaden e Homerit permendet nje popull i lashte me emrin Μυρμιδόνες=Mirmidonet. Le te shohim etimologjine e kesaj fjale te keshtuquajtur "greke" pasi greke nuk eshte aspak."μύρμηξ"---ta ndajme ne rrokje:
μύρ+μηξ=mir+miz, ku sipas fjalorit etimologjik te Autentrieth do te thote thjesht "Milingone". Ku krahinore "milingones" i thuhet edhe "mize". Por cilet ishin keta njerez te antikitetit, ku sipas mitologjise mbreti i tyre ishte Akili vet apo "I shpejti" siç quhej prej popullit te tyre? Autore te ndryshem thone se ishin popull ne Thesali. Por çfare lidhje ka lind pyetja me zonen e Laberise? Le te shohim diçka interesante ne toponimet e disa objekteve te lashta ne kete zone.
Kisha e Marmiroit.
HISTORIKU

Kisha e Marmiroit

Kisha e vogel gjendet në pikën më të lartë të një kodre të vogël, saktësisht në qendër të një gurre që e bën kënetore gjithë pjerësirën. Ndërtimi i saj është bërë në shekullin XII, por duket se zona, për shkak tëgurrës, të ketë qenë i shenjtëruar nga një hyjni , femer, që nga kohët e Ilirëve.

Kisha e Marmiroit

Nga brenda është zbukuruar me ikona ose fotografi të kohëve të fundit për të dëshmuar një devotshmeri të pashuar gjatë gjithë periudhës (më teper se 500 vjet) që Shqiperia ka kaluar nën regjimin jo kristian. Nga jashtë është e dukshme forma e thjeshtë (e ndoshta dhe per këtë antike) e këmbanës. Legjenda: Shënjtët të dedikuar perëndisë së ujit e ndertuar nga Giulio Cesare, kali i të cilit, godet vendin ku ndjern se ka ujë nën tokë.

---
Pra siç shohim kjo kishe eshte ngritur mbi nje objekt tjeter Pagan qe ka pasur disi te njejtin funksion.
Mar(Mir)-mir(z)-oit= Μυρ-μιξ-όνες.

Toponim tjeter interesant eshte edhe ai i fshatit po ne kete krahine (Laberi) quajtur "Sy-Mize"

[Arban Blandi]

OE man , mann "human being, person," from P.Gmc. *manwaz (cf. OS, OHG man , Ger. Mann , ON maðr , Goth. manna "man"), from PIE base (?!) *man- (cf. Skt. manuh , Avestan manu- , OCS mozi , Rus. muzh "man, male"). Catalan home, French homme, Interlingua homine, Italian uomo, Portuguese homem, Romanian om, Sardinian ómine, Spanish hombre, etc..

[Orakulli]

Njeri wshtw e lidhut me numrin "nje,nji" dhe foljen "ri"=stay, qendron.dhe ne disa raste "ri"=reja
Ndersa tjeter lidhet deri diku me ate me ate qe Arbani shkruan: "nje je te re", nje njish(njeje) te ri. Keshtu eshte formuar gjuha europiane. Eshte e fshehur ne latinisht kuptimi "me ze te tera" ne etcetera, me sakte mitizuar, ose edhe fabrikuar me vone nga te interesuarit e genjeshtres, me Etzetera=etcetera, qe shpjegohet me "dhe te tjerat", e cila ne fakt do te thote, sipas shqipes, qe " e te ze te tera", kuptohet "dhe gjitha gjerat te se njejtes lloj".

[Arban Blandi]

Eshte e fshehur ne latinisht kuptimi "me ze te tera" ne etcetera, me sakte mitizuar, ose edhe fabrikuar me vone nga te interesuarit e genjeshtres, me Etzetera=etcetera, qe shpjegohet me "dhe te tjerat", e cila ne fakt do te thote, sipas shqipes, qe " e te ze te tera", kuptohet "dhe gjitha gjerat te se njejtes lloj".

Te «et cetera [res]» - unë mund t'ia fus edhè kotë, edhè simbas akademikët e këso ditëve -, por unë shoh:
dhè - et (vendkëmbim, me nalkimin e tingullit «dh» si d»t)
tjetëra (të jetëra) - cetera (nukë duhet ngatërruar me t'jerë; - rrjedhje e «tj,t» si «ç», shih dhè te siçilianët, t-ëja e nyjetuar si «ç»)

[Orakulli]

Persa i perket transformimit te "O"-se.
Ne jug, ne zonat e njrezeve te mi ende shqiptohet 'thom". Pyet ndonji nga Konispoli, ose Cam,
Persa i perket se cila ka qene e para; ë-ja apo o-ja.
Kjo eshte shume e rendesishme sepse zbulon edhe te verteten fonetikisht qe Shqipja ka qene e shkruar. Shume versione te fonetikes se sotme me "ë", tregojne regullin fonetik qe "ë"-ja eshte e fundit e transformimit te o-se. Nuk ka asnji mundesi te kthimit te "ë"-se ne "o". Ndodhja o>ë, ketij fenomeni vjen nga faktoret oralo-akusitke, gojes-fiziologjike, dhe nuk vjen nga nje krijim i pare dhe i qendrushem per nji kohe te gjate me "ë" , flasim per 1000 vjet. Dhe ë-ja eshte vdekja e zanoreve muzikore, tingulluese, te pastra :O, A, E. Ne alfabetet e vjetra nuk kemi ndonji prezence te kesaj si shkronje. Ajo ka ardhur ne Shqipen e sotme nga transformimi i zanores "o" me se shumti,, te cilat nga ana tjeter tregojne qe gjuha Shqipe ka qene e shkruar , sepse zanorja o, nga ana tjeter eshte nje simbol shume i rendesishem i alfabetit, shkrimit ne krahasim me rendesine e saj tingulformues para lindjes se shkrimit. ka nje peshe shume here me te madhe ne gjuhet e shkruara. Shqipja ka qene e shkruar dhe ajo ka qene gjithe greqishtja e vjeter dhe nje pjese e latinishtes, gjysma e pare e saj.
Persa i perket "dh", e cila ka qene ne ate fjale , por mund te kthehet ne "t", por edhe mund te bjeri plotesiht, sic ka rene ne Italisht, sepse ka nje peshe te rende ne shqiptim, dhe folesit , ne menyre te pavullnetshme, perpiqen ta eleminojne.
Pikerisht ne argumentin e pare, qe shume "o" te shqipes i gjeme ne "a" dhe "e' ne greqisht dhe latinisht , tregon qe koha e shkruajtjes se ketyre gjuheve mund te jete me e re, sepse ato ishin prishur tashme, ose e fallsifikuar historikisht.