Etimologjia e fjales.

[Zeus10]

Fjalorthi i Evlija Çelebiut, i shënjuar pa dyshim në Shkodër apo Bushat gjatë vizitës së tij atje më 1662, ka rëndësi edhe në një kuptim tjetër..

«[..]gjuha e tyre është si vijon: [..]dü (dy); büti (bythë); bajá müre (pa eja, burrë); falemi müre (të fala, burra)[..]».

Prej llagavitjeve të këtij dervishi, që hecte nëpër viseve të Shkodrës të para 350 vitesh, mund të shohim se burrit n'ato mote i thonin edhe BYRRË

Prandaj gjenerali legjendar epirot Πύρρ-ος (gjasme Pyrros)
do te thote BURR-e dhe eshte nje nofke, qe ai e fitoi mes shqiptareve, per trimerine ne beteja:



Ex-shembull

[Arban Blandi]

"Urra" zakonishte leshohet nga grup meshkujshe ne rast fitoreje, apo ne mbledhje ushtarake. Cila eshte mundesia qe ta kete prejardhjen nga fjala Burra?

Hurrah, 1680s. Hooray is its popular form and is almost as old. Also hurray (1780); hurroo (1824); hoorah (1798). 1: a victory cheer; "let's give the team a big hurrah" [syn: hurrah, hooray] v. 1: shout `hurrah!'. Etymology. Of the different words or rather sounds that are used in cheering, "hurrah", though now generally looked on as the typical British form of cheer, is found in various forms in German, Scandinavian, Russian (ura), French (houra). It is probably onomatopoeic in origin; some connect it with such words as hurry, whirl ; the meaning would then be haste, to encourage speed or onset in battle..

YRRJA pasth. thjeshtligj. Përdoret si nxitje për të bërë diçka me vrull; jepi.
YRRJA-BYRRJA ndajf. bised. Pa rregull, rrëmujë. E bën yrrja-byrrja.

ύψιλον-in na ndritçojnë të ditçmit:

«ύψι: adv. «en haut, vers le haut» (Hom., Hés.). Fréquent comme premier terme de composés, p. ex. υψι-βρεμέτης « qui tonne au haut du ciel » Hom., Hés.), -ζυγός dit de Zeus «qui trône bien haut» (Hom., Hés.), -θρονος dit de dieux (Pi.), -κερως « aux grandes cornes » dit d'un cerf (Od., etc.), -κομος « aux hautes cimes » dit d'arbres (Hom., etc.), -πέτηλος «aux feuillages qui s'élèvent haut» (Hom.), -πέτης (Hom.) et -πετής (Ε.) « qui vole haut », -πύργος « aux hautes tours » (Simon., /Esch.), etc. ; avec élision de l'iota : ύψ-αύχην « qui redresse le cou », d'où « qui fait le fier » (E., Pl. Phdr. 253 d, etc.), d'où ύψαυχενέω, -ίζω « redresser le cou, faire le fier » (hellén. et tardif), -αύχής « qui se vante hautement » (B.), avec -αυχέω (S.) ; -ερεφής « au toit élevé » (Hom., Ar.), -ηχής «aux hennissements aigus » (IL), -όροφος « au toit élevé » (Hom.), etc. Dérivés : 1. adverbes : ύψου, -όθι «en haut», -όσε «vers le haut », -όθεν « d'en haut » et -όθε « en haut », cf. Lejeune, Adverbes 227, 312, 313 (Hom., poètes), en outre, ίψοι (Sapho 111, cf. ϊψος)..».

I.
"gr." ύψι "en haut, vers le haut" «» arb. hyp » hypës, hýp's «çë hypnë»;
rrënja "ύψι" nukë mund të jetë rrënjë, ajo ësht boshti i trungut prej ku ësht rritur gjithë druri, degët e tëbëmat..

«hyp»... "kallëpthi" mbyllës «-p»...
-rr- te beRR, deRR, ngRReh, i bRReshtë, çjeRR, theRR, thëRRas, vëRRas, etj.

[Zeus10]

ECHO Ηχω f Greek Mythology
Means "echo" from the word for the repeating reflected sound, which derives from Greek ηχη (eche) "sound"...

Une nuk mendoj se ketu kemi te bejme me fjalen "greke", 'noise' apo 'sound'.
Kjo ne fakt, eshte qartesisht fjala shqipe :
JEHOJ

JEHON jokal.
1. Jep jehonë zëri, kur përplaset diku (në mur, në faqe mali etj.) dhe kthehet prapa, rikthehet e dëgjohet zëri përsëri. Jehon zëri. Jehojnë krismat.
2. Përhapet me forcë, kumbon (për zërin, zhurmat etj.); buçet, ushton (edhe fig.). Jehojnë pyjet. Jehon kënga. Jehojnë sirenat (motorët). Jehojnë malet (luginat).
Më jehon në veshë

English -------- Shqip

echo (v)----jehoj

[Val9]

Fjala "gjeografi"?

Gjithashtu fjala "graf" qe eshte prapashtesa e disa fjaleve.

[Zeus10]

Fjala "gjeografi"?

Gjithashtu fjala "graf" qe eshte prapashtesa e disa fjaleve.

Kjo eshte nje fjale qe i perket leksikut te kultures dhe kuptimi i saj eshte: 'Pershkrimi i tokes'.
Gjuha e kultures "greke" eshte burimi i saj:

γεωγραφία=γεω(toke) + γραφία(shkruaj)

Ne fakt "greqishtja", si nje gjuhe kulture e ka krijuar leksikun e saj mbeshtetur ne gjuhen e vjeter popullore, qe mesa duket ka qene shqipja:

γεω---> buron nga fjala shqipe 'gji' apo 'gjë'
γραφία---> eshte emri qe buron nga folja γραφῆς, qe perkthehet shkruaj por ne thelb eshte shkrimi primitiv: gervish apo kruaj.

shkruaj=(sh)kruaj
γραφῆς=garvish(gërvish)(ne nje transpozicion te paster)



Ne fillimet e tij, shkrimi ka qene kruarja/gervishja e objekteve te forta.

[Arban Blandi]

Mund të shtoj në lidhje me sa më lart se mes shqipes e greqishtes vihet re se në disa raste gama (γ) përkon me shqipen dh. Pra n.q.s. kemi meg/as (μέγ/ας, i madh) është medh (madh) (dhe lat. magn/us, maj/or), n.q.s. kemi gala (γάλα, qumësht) është dhala (dhallë), n.q.s. kemi γη (tokë) është dhé etj. Rastin Gea (Γαία) = Dhea që e kish hedhur si hipotezë Aristidh Kolja, duket se qëndron sepse shihet se ka fjalë të tjera ku γ është dh në shqip.

Problemi qëndron në atë se çfarë funksioni ka pasur gama (γ) në fjalë të ndryshme apo në vendosjen me zanore e bashkëtingëllore, e që sot vazhdon në greqisht të përdoret dhe për simulimin e dubëlvësë (w) anglosaksone (William, Γουιλιαμ; Wilhelm, Gullielm etj. vërejmë dhe këtu w=g), që në vetvete w është e paqartë si shqiptim por që ruhet rëndom tek v-ja. Pra γ mund të jetë përdorur për të shënuar një v që në rastin tonë simulon dh-në, siç ndodh ende brenda shqipes. Në këtë rast do të kishim i mav, ve, vallë për i madh, dhe, dhallë ku μεγας, γη, γαλα etj. - Ase edhe «ll-dh-gh», molla që në disá krahina nyjëtonet mogha, moħa.

γραφῆς ~ gërrvisht, shkrron: «krR/gRr» edhe zhgrrap, dhe tj.

[Val9]

Faleminderit!

E fjala "super"?

Ka ndonje lidhje me "siper"?

[Mallakastrioti]

Sot do merremi me dy fjale interesante qe etimologjia (qesharake) zyrtare na i japin me prejardhje ne gjuhen e keshtuquajtur "greke e lashte". Pikerisht me fjalet "KIRURG" dhe "KEROMAN". Sipas etimologeve zyrtar keto fjale jane me prejardhje "greke", prej fjaleve "χείρ (chéir)", ="dore", dhe "ἔργον"= "pune" ( ne rastin e pare per KIRURG). Si dhe per rastin "KIROMANT", prej te keshtuquajtur "greqishte" - "χείρ (chéir)", ="dore" dhe "μαντεία (mantéia)"="hyjnerim".

Po sikur ne shqip te jete disi jo vetem me e thjeshte dhe racional shpjegimi, por te kemi te bejme me fjale te pastra shqipe?

1) KIR=χείρ=HYR/JE=(NDER)HYRJE=KIRJON=HYRJON=Dikush qe hyn ne trupin e dikujt tjeter, pra Kirurgu=Ai qe Hyn, nderhyn. Puna e nje kirurgu eshte se hyn (me punen e vet) ne trupin e te semurit, pra kemi rrenjen e lashte "HYR=KIR=Rotacion shkronjash K <----->H", si dhe rotacion "I <----Y"
2) KIROMANT=KIR <---->HYR (folja shqipe me HY) ne MENDJE...MANT=MEND. Dikush qe hyn ne mendjen e njeriut duke kerkuar te percaktoje apo te thote te ardhmen apo Fatin e tij. Edhe ketu kemi rrenjen e lashte shqipe "KIR=HYR=Me Hy, si dhe fjalen shqipe "MEND, pasi kemi te bejme me dike qe kerkon te HYJE ne MENDJEN e dikujt tjeter!

[Mallakastrioti]

MEZAPI, apo MEZAPET. Sipas autoreve antike si Straboni , Virgjili dhe Servius, te cilet na sjellin deshmi interesante lidhur MEZAPIT apo MEZ- ZAP-it, qe tek Straboni permendet si mbret i Beotise, prej te cilit merr emrin edhe nje mal aty, sikurse ne Italine e Jugut kemi Mezapine, e cila mendohet te kene qene popullsi Ilire qe emigruan ne kete rajon. Pra ne se do perdornim nje llogjike ne gjerat, i bie qe ky emer te kete qene i perhapur nder Ilire apo popullsi Ilire, dhe qe Iliret kane banuar si ne Beoti sikurse emigruan edhe ne Itali te Jugut. Fakt tjeter interesant qe na sjell Virgjili, i cili mbeshtetet tek vepra e Servius, shkruan se MEZ ZAPI, ka qene nje mbret i Etrurise (etruskeve). pra shohim dhe ndeshim te njejetin emer si nder Ilire ashtu edhe Etruske. Sipas Virgjilit (mbeshtetur tek Servius) ky emer do te thote "ZBUTES KUJASH, apo ZBUTES MEZESH" (tamer of horses eng.). Pra siç dime ne shqip ne kemi fjalen "MEZ" per te identifikuar kalin. Pra MEZ=KAL. Interesant eshte fjala tjeter qe shqiptaret perdorin per "zbutes, apo stervites", pra perdorim fjalen "ZAP=BEJ ZAP". Ne se do bazoheshim ne kete kriter kjo fjale e perbere (MEZ +ZAP), vazhdon ende te ekzistoje nder shqiptar dhe tregon pikerisht nje njeri qe ben ZAP MEZIN apo Kalin.

[Zeus10]

Nje "koincidence" tjeter me "greqishten"
Emri Νύσα

Meaning of "Nysa"
Greek name

In Greek, the name Nysa means- a new beginning. The name Nysa orginated as an Greek name. The name Nysa is most often used as a girl name or female name.

tani ne shqip:

NIS kal.
1. Zë të bëj diçka, filloj; ia hyj diçkaje; kund. mbaroj, përfundoj. Nis punën (mësimin). Nis udhëtimin (rrugën). Ia nisën këngës (lojës). Nis të flasë (të punojë, të ecë). Nis një jetë të re. S'di nga t`ia nisë. E ka nisur mbarë (mirë). Kështu si e ka nisur, nuk e kryen dot shpejt.
2. Zë ta ha ose ta pi, provoj, cenoj (një ushqim). E nisi bukën (lakrorin). Nuk e kish nisur gjellën (shishen) fare.
3. Dërgoj dikë a diçka në një vend tjetër; përcjell; e çoj për të mbaruar një porosi. Nisi djalin (vajzën). E nisi (për) në shtëpi (në shkollë). I nisën në front (në luftë). Nisi një letër (një pako). E nisi me postë. E nisi duarthatë. E nisi pa asnjë përgjigje.
4. Stolis e zbukuroj (sidomos për nusen). E nisën nuse. E nisën shtëpinë për dasmë. Nisi dhëndrin.
5. bised. Vë në lëvizje e ngas një mjet udhëtimi. E nisi veturën (trenin). S'di ta nisë.
6. vet. veta III jokal. Fillon të bëhet e të zhvillohet diçka; zë fill, zë. Nisi vapa (të ftohtët). Nisi puna (biseda, diskutimi). Nisi lufta (beteja). Nisi grindja (sherri). Nisi të binte shi.
7. vet. veta III jokal. Hapet me diçka, ka në hyrje; zë fill prej diku, fillon. Nis me një hyrje (me një varg). Me se nis kënga?
* Si e nisi, e grisi keq. si e filloi keq, ashtu edhe e përfundoi (jetën ose një punë).
Si nisi, nuk krisi nuk përfundoi diçka aq keq sa kishte filluar. Ka nisur t'i dalë gjuha (po e nxjerr gjuhën) shih te GJUH/Ë,~A I. Të nis me shoshë për ujë shih te SHOSH/Ë,~A. Nisën vallet kur pushuan daullet shih te VALL/E,~JA.

[Arban Blandi]

i/e picërr
i/e nicërr
i/e vickërr
i/e vikërr (shih dhe kok-ërr)
i/e micël
i/e micërr

vikërr «v-m-p» micërr, picërr?
micërr, mickë «c, ck-k» *mikërr[*]
*mickërr, *mikërr (shih dhe «c,ck,k» cicë, cickë, cikë..)

Fjalat e rrëjedhura porsi krua:
English microscope, English microglia, English microdont, English microcephaly, English micro-, French microfiche, French microbe,
German Mikroklin, Italian micro-, Italian acromicria, Latin microcosm, Latin micron, Latin microcosmus, Latin Microbambus, Latin
Microchloa, Latin Micropogon, Latin Micropyrum, Latin Microstegium, Latin Microthuareia, Latin Micrurus, Latin micrandra, Latin
microbachne, Latin microclada, Latin microdon, Latin microlemma, Latin micropoda, Latin microprotus, Latin microseta, Latin
microtheca, Latin microtis, Latin micro-, Latin Micrathene, Latin Microbates, Latin Microgoura, Latin Micromacronus,
Latin Micronisus, Latin Micropanyptila, Latin Microscelis, Latin Microspingus, Latin Microxenops, Latin micraster,
Latin micrura, et cetera dhe të jetëra dhe të jetëra..

-----
[*]Shumë fjala të thjeshtët shqyptarë s'i mblodhën prej pleqëvet për me i shënjue ndokund; ato i mbuloi dhéu, i kalbi dëbora, humbën, u dëborrën me shpejtësì të paktën pesëqint vjetët e fundit e më...

[Arban Blandi]

Sot secili në Evropën e qytetëruar, para se të merret me shkrime filologjike, i shkon mjaft viet në bankat e universitetit, atje ku gjuha studiohet e analizohet me exaktitudë matematike, duke qenë se filologjia është një nga dituritë më të shtrëngueshme (severe) e më exakte që munt të jenë në botë». (Çabeu)

[Zeus10]

Si shumica e fjaleve "greke" dhe fjala: 'tjeter'(e nje lloji tjeter), eshte nje fjale shqipe e perbere:


kjo fjale eshte si me poshte:
αλλοι=α+λλοι
ku:
α--> nje parashtese privative, negatizuese e njejte ne funksion dhe grafik si shqipja pa
λλοι--> fjala shqipe lloj(kind)

Pra eshte nje fjale sintetike pa+lloj, qe do te thote, e nje lloji ndryshe, ose me nje fjale: 'tjetër'.

[Orakulli]

Mos harxho kohen duke shkruar dhe për më shumë duke menduar për çfarë shkruan Adrian Vehbiu, ose Ardian Vhebiu. Ai nuk është Shqiptar me origjinë, madje krenohet për këtë, dhe gjithë urrejtjen e mospatjes së një gjuhe dhe të një kombi te vet ja ka drejtuar kulturës shqiptare dhe veçanërisht gjuhës Shqipe. Por , më vjen keq që jam duke e shkruajtër këtë, ai është me keq se nji mediokër. Në përgjithësi tek ai mbizotëron negativja dhe ka një nivel shumë të ulët të dijeve. Ndërsa , sjellja e ti lë shumë për të dëshiruar. Ai çfaq hapur kulturën imponuese ortodokse ,që po e përfus në nji fjalëi “Ajo që them unë është e sakta”. Kështu që edhe ti duhet ta pranosh. Nëse kundërshron me argument shpalljet e tij, ai do të fillojë menjëherë sulmin e gjatë që do përfundojë me plehra mendimore, që përveç helmit të një njeriu të mbizotëruar nga kompleksiteti i të qënit mediokër, permbajnë nga ana tjetër shumë evidencë psikollogjike se si sillen blogistet toksike. Rruga më e mirë me keta injorantë të maskuar me diploma të shkollave letrare-politike pa vlerë të sistemit komunist, dhe ditjes te anën e jashtëme formale pa rëndësi të shkruarit, te vetmet që njeh mirë,është ti lësh në hapësirën boshe të harresës; atë pseudoshkrues që kerkon të behët i njohur duke u treguar brekët e palara lexuesve. Libtay e këtij lloji përfundojnë në termin e njohur “libra plehra toksikë”, që kanë synimin e vetëm lëndimin, tuturënpsikollogjike dhe krijmin e dogmave “intelektuale” ku vetëm nxihet, shahet, tallen, shpifen të tjerët. Është për të ardhur keq sot, sepse si puna e tij, te diplomuar si gjuhëtarë, profesioni më i parëndësishëm në shkencën e sotme të përdhosur nga dogmat të linguistikë,janë mbushur shumë Universitete në botë, sidomos ata që kanë katedra të studimit të gjuhëve të Europës lindore, veçanërisht të saj Ruse.

[Arban Blandi]

«'Albanologët' alternativë i shohin gjuhët dhe popujt si entitete statike, të ngrira e të pandryshueshme, çka i lejon pastaj të ndërmarrin krahasime të pamundshme, midis një fjale të shqipes së sotme dhe një fjale të greqishtes homerike. Nuk duan të marrin parasysh që gjuhët ndryshojnë, ose që ndryshimi në kohë (së bashku me variacionin në hapësirë) është mënyra e vetme sesi mund të ekzistojë e të riprodhohet gjuha. Albanologët alternativë përdorin rregullisht burime autorësh të lashtë, grekë dhe latinë; edhe pse shumë nga këta autorë të lashtë flasin për pellazgët njëlloj sikurse flasin edhe për Zeusin, Athinën dhe Apollonin; lotofagët dhe Circen; Herkulin, Minotaurin dhe Argonautët; Dedalin dhe Ikarin; çka don të thotë se marrin elemente dhe simbole të një kulture të dijes shumë të ndryshme nga e sotmja, për t’i shartuar arbitrarisht në dijen e sotme, e cila procedon me mënyra e mjete të tjera. Veprat e alternativëve janë zakonisht të pasura me citate të shumta nga historianët klasikë, fotografi monumentesh, statujash, objektesh arkeologjike, mbishkrimesh të lashta e të padeshifruara dhe të tjera xhingla e marifete mbresëlënëse, të cilat mund ta bëjnë një pjesë të publikut të besojë se është fjala për kërkime serioze, shumëplanëshe dhe erudite. - Ti mund të sjellësh në libër faqe të tëra nga Herodoti, por e vërteta është se nocione të tilla si pellazgjishtja mbeten madhësi të panjohura ose simbole të ngjashme me x-in algjebrik. - Një nga gabimet më foshnjore të albanologjisë alternative, të cilin e bëjnë edhe autorë që kërkojnë të jenë seriozë e të zbatojnë metoda pak a shumë rigoroze, është paaftësia për të trajtuar marrëdhëniet midis gjuhëve. Kushdo mund të pikasë ngjashmërinë, bie fjala, midis shqipes derë dhe anglishtes door; çështja është si duhet shpjeguar kjo ngjashmëri: fjala i përket fondit të përbashkët të shqipes dhe anglishtes, si gjuhë që rrjedhin nga një “mëmë” e përbashkët, indo-evropianishtja. - Më se një herë kam ndeshur në amatorë që lidhjet horizontale midis shqipes dhe greqishtes, si gjuhë indo-evropiane, t’i kenë paraqitur si prova se greqishtja rrjedh prej shqipes ("pellazgjike")... - Kriza e albanologjisë akademike në Shqipëri u ka dhënë zemër amatorëve dhe sharlatanëve, të cilët duan ta shfrytëzojnë momentin për t’u legjitimuar si prodhues të dijes; disa duke i mëshuar edhe aspektit gjoja kombëtarist të veprës së tyre, e cila i nxjerr shqiptarët dhe shqipen autoktonë, të lashtë dhe të nderuar; por edhe përbërëses paranojake, e cila kërkon ta bindë publikun se shqiptarëve u është përvetësuar lavdia nga të tjerët. - Pse nuk guxon të merret seriozisht akademia, thonë alternativët, me kundërshtimin e tezave të fantalbanologjisë? A nuk provon kjo se ne kemi të drejtë? - Pretendimi i alternativëve për vëmendje nga akademia është qesharak edhe për një arsye tjetër – në të vërtetë, vetë ‘veprat’ e këtyre heronjve të mbramë të kombëtarizmit mitik zakonisht nuk u kushtojnë vëmendje arritjeve të dijes albanologjike [?!]. - Nëse ti përpiqesh të shpjegosh disa emra vendesh në Greqinë e lashtë nëpërmjet shqipes (për të provuar se pellazgët flisnin shqip), ti je duke kontribuarpër historinë e hershme të grekëve e të greqishtes. Më në fund, për disa nga këto vepra e arritje mund të diskutohet edhe nëse i përkasin albanologjisë qoftë edhe thjesht si mite alternative ose fantazi të sistemuara».
--------