Etimologjia e fjales.

[Gardhi i Ondrrave]

Filloje me shkronje te madhe fjaline e pare dhe cdo fjali qe nderton.
Po the *rranja nuk ke nevoje me shtue "zanafillore", perdorim si mbiemer, spse rranja eshte zanafilla e filizit, e ka brenda saj kuptimin e zanfilles, origjine. Ndersa 'zanafill" eshte fillimi i cdo gjeje. *Rranja eshte nje fjale shihkonket (konkrete), qe kalohet ne ndertimin pasishihkonke't (abstrakt). Ndersa 'zanfill" (origjine) eshte nje fjale tashme abstrakte qe mund te zbatohet mbi cdo objekt shikonket(konkret). Te dyja kane te njeten peshe mendimore. Vjen nga "zon-zë" dhe "fill-fillim". Zë në fillim qe ne nje dejtim tjter ndertimoro-gjuhesor eshte rranja, e cila nga ana e saj vjen nga ndertim matematikor (numeror):nji-njo-nja-nje-një. Rrënjë eshte edhe zanafilla njekohesisht.

Laringalen-grykoren, ose fyto(h)ren. Laringa vjen nga nje sound simbolizem qe ka humbur pak rrenjen e gjuhes mesuese, Shqipes. Eshte "gërrhit", vendi qe ben ben "gër gër-en", e cila quhet "gryk". Ndersa "fyt" vjen nga nji ideosimbolizem. Fyt nuk ka tingull.
Grykorja "h" eshte kuptuar shume pak nga gjuhetare ne funksionin e saj: Ajo zbut perdorimin e zanoreve, pergatit shqiptimin te behet me i lehte boritshem duke filluar nga nji "h' shkallezuese e ngritjes qe kerkon zanorja, ndryshe zanoret kane nje ndalim te aparatit gojor-kutik(*akustik-eshte "ku ste ik"-ambient i mbyllur ). Kuti eshte nje ideosimbolizem, akustik eshte nje "shtese-shtese-shtese" e kuptimores baze "ku". Kuti ka ngjashmeri me akustik por jo vetem kane burmi te ndryshme, por edhe menyra te ndryshme mendimformuese.

Mos merr zi-merzit qe ti shkruajta perballe te metat sepse vetem keshtu mund te vihesh ne pune ti zeteberizosh kulturen tende te te shkruarit, e meta e madhe e pasardhsve te berseve te gjuhes se folur dhe te shkruar:kurre nuk i kane kushtuar rendesine e duhur. (t&t-ja zvogelon m-ne, keshtu eshte bere gjuha e cila ka "mbeta" qe ka vjen nga kodi i barabarte i iliro-shqiptareve "zeta-zutë"-ku kufizohet dicka ose kufizon dicka-neutrale:ZZ-te zëne ose zë )

Te falemners, jam njeri i hapun naj debatit dhe kritikavet. Per me ken ma i kjart, do i rrespektoj ma shume rregullat e drejtshkrimit.

[bardus]

psh. fjala jon mez/maz prej maHze ka dhan anglo-saksonishten mehraz<meh-r-az qi sot asht mare-kal,mez. pra sheko si h-ja degzon daljet e fjalvet. fjala madh lidhet shkalqysham me ma( si ne ma shum) pra nji shprehje qi cilson zmadhim, shtoj. ne anglo-saksonisht prap e kena thjesht ma si ne shqip(sot asht ba more). shemujt jan me dhjetra

Meqe permende fjalen maz edhe fjala kec ne gjermanisht gjendet si, geiss,keiz 'kec'.Kjo me duket eshte nje fjale zvogeluese dhe qe eshte e njejte me anglezen kid si dhe me dialektet e tjera gjermanike.

kid (n.)
c.1200, "the young of a goat," from a Scandinavian source (cf. O.N. kið "young goat"), from P.Gmc. *kiðjom (cf. O.H.G. kizzi, Ger. kitze, Dan., Swed. kid). Extended meaning of "child" first recorded as slang 1590s, established in informal usage by 1840s.

Gjthashtu ne shqip perdorim , gic 'derr i vogel' dhe edh 'kec', si dhe hebraisht ez dhe gedi te ardhur nga rrenja aig qe ka dhene edhe fjalen dhia.Te gjtha shpjegohen me futjen e H-se dhe nderrimin ne K qe folem me lart.Gjuha shqipe i ka ruajtur te dyja format, edh qe eshte me vjetra dhe kec,kinxh,gic qe u formuan me vone.Gjetja e fjales ez 'edh' ne hebraisht, eshte pak e mistershme ,sepse kaloi ne zhvillimet fonetike te gjuhes shqipe, para se te shkonte atje.

[Gardhi i Ondrrave]

Meqe permende fjalen maz edhe fjala kec ne gjermanisht gjendet si, geiss,keiz 'kec'.Kjo me duket eshte nje fjale zvogeluese dhe qe eshte e njejte me anglezen kid si dhe me dialektet e tjera gjermanike.

Po bardus, po besoj qi asht nji variant me c i 'kedh', tamam si ne nornishten e vjeter kidh/kedh. Alternimi c-dh/th asht tipik i djalekteve shqiptare, ne gjuht gjermane ai ka dal here th her t, ne fillim te fjales, g/k ose me grad 0 ne fund te tyne. Krahaso cung/thung-scand.thung-trung pemet, cub/*thub-bandit malesh, trim-scand.thjub-hajdut, bandit,ang.thief-hajdut, cip/thip-scand.tip, angl.tip-maj etj etj. Pra un besoj qi alternimi c,ç-dh/th (sidomos ne fillim te fjalvet), edhe pse asht i mbrenshem i shqipes lidhet direktisht me th/dh-te gjermane por edhe me ato greke te lasht.

kid (n.)
c.1200, "the young of a goat," from a Scandinavian source (cf. O.N. kið "young goat"), from P.Gmc. *kiðjom (cf. O.H.G. kizzi, Ger. kitze, Dan., Swed. kid). Extended meaning of "child" first recorded as slang 1590s, established in informal usage by 1840s.

Gjthashtu ne shqip perdorim , gic 'derr i vogel' dhe edh 'kec', si dhe hebraisht ez dhe gedi te ardhur nga rrenja aig qe ka dhene edhe fjalen dhia.Te gjtha shpjegohen me futjen e H-se dhe nderrimin ne K qe folem me lart.Gjuha shqipe i ka ruajtur te dyja format, edh qe eshte me vjetra dhe kec,kinxh,gic qe u formuan me vone.Gjetja e fjales ez 'edh' ne hebraisht, eshte pak e mistershme ,sepse kaloi ne zhvillimet fonetike te gjuhes shqipe, para se te shkonte atje.

Edh per mu asht nji varjant i gjedh-bagti simbas struktures tipike te shqipes ngj-H-shk, pra me laringalen H perpara, *hedh. Shif paralelismat; hedh-lat.haedus, gjedh-ang.goat,*shkedh(hipotetike o qi nuk perdoret ma)-gjerm.scat, schatz-bagti, pasuri, sot asht ba "thesar, pasuni". Fjalt shqipe ne hebraisht ma intrigojn tejmas, nuk arrij me kuptu si jan zhvillu ne at gjuh, veq me hipotizu nji substrat pellazg (kujto filistinet/palestinet-pelasht/pellazg) pra nji djalekt shqiptar te lasht mi t'cilen asht venos gjuha e pushtusit hebre kurr arriti ne "token e premtume".

[bardus]

Edh per mu asht nji varjant i gjedh-bagti simbas struktures tipike te shqipes ngj-H-shk, pra me laringalen H perpara, *hedh. Shif paralelismat; hedh-lat.haedus, gjedh-ang.goat,*shkedh(hipotetike o qi nuk perdoret ma)-gjerm.scat, schatz-bagti, pasuri, sot asht ba "thesar, pasuni". .

Gardh, fjala edh dhe dhia, kane ardhur nga rrenja aig- ne ag- dhe da-,de- zero grade,pra dhia eshte me e vjeter se lat. haedus pasoje e transformimit h+aig i mevonshem.Fjala dhia eshte e vjeter sa Zeusi (kujto amalthia).Te tjerat kec,kid,kizzi, etj. vijne me vone.Palatalizimi i t,d, ne c,s rtj. ka ndodhur ne te gjithe gjuhet dhe ben shqiptimin e fjaleve me te lehte.
Nja dy shembuj nga Tocharian,fjala pacer =bace shq.,vijne nga pater.Fjala toch. tkocer=goce qe vijne nga taukhter, etj.Sic e sheh ne shqip kemi bace qe mund te kete ardhur nga nje bater 'qe mba te tere' ,ndoshta eshte edhe origjina e pater,father etj.

[Orakulli]

Toka nuk mund te jete mashkullore. Dielli, po. Konkluzion qe vje prej natyres se botes fizike. Disa prodhojne nga trupi i tyr, dhe disa nuk prodhojne. Ketu fillon ndarja e madhe Am dhe At. Vetem ne bibel, liber i shkatruatuar nisi kur zoterimi i shoqerise nga gjinia mashkullore kishte perfunduar, Adami nxori nga brinja Havan, apo Evën , dhe prodhuesoi i te gjitheve eshte e Father, at, gje qe eshte nje nonsens jo vetem gjuhesore, por edhe llogjik ne lidhje me boten fizike te bimeve gjalla, kafsheve, dhe njerzeve dhe jo te gjalla.
Pater dhe father , e padre, e tjera, jane fjale shume te reja , ndoshta jo me shume se 1000 vjete, ndersa te mosha e At duhet ti shtoni asaj shifre te pakten nje zero pas.
Shume gjuhetare, kur flasin per gjuhen nisen nga mizat per te shpjeguar elefantin, sepse vetem per mizen ju kane mesuar dhe rrenjesur ne tru. Per te gjetur cka eshte bere me gjuhen duhet te mos kaloni ne rrugen e ngaterruar qellimisht. Shikoni dhe anagrizoni gjuhen Shqipe, sepse flet shume dhe eshte ne fakt dicka me e madhe se nji elefant gjuhesor.

[bardus]

Etimologjia fjales tani :

TANI ndajf.
1. Në këtë çast, pikërisht në këtë kohë, në kohen kur jam duke folur a duke bërë diçka, tashti. Deri tani. Që tani. O tani, o kurrë! Tani nuk mundem (nuk e bëj).
Tani po punoj. Me duhet tani! Tani e tutje që nga ky çast, që nga kjo ditë, këtej e tutje.
2. Në kohën tonë, në epokën tonë; në një periudhë kur jetojmë edhe ne, sot; kund. dikur. Tani s'ka më bejlerë. Tani nuk shkojnë me hatëret. Tani s'ka papunësi te ne.
Tani çdo gjë është e qartë. Tani e njohim mirë njëri-tjetrin. Tani shkon rregullisht në shkollë.
3. Shumë pak përpara këtij çasti, fare pak përpara, s'ka shumë kohë, sapo, porsa; menjëherë pas këtij çasti, shumë shpejt, thuajse në këtë çast. Tani u nis (treni).
Tani sa shkoi. Tani sa ia thashë. Tani vjen. Tani fillon. Tani do ta bëj.
Tani do ta shoh, prit pak.
4. si pj. bised. Përdoret kur fillojmë të flasim a të tregojmë diçka, kur kalojmë në një mendim tjetër etj. për të tërhequr vëmendjen e të tjerëve ose me kuptim përmbyllës. Tani, më thuaj ç'qe kjo? Tani, ta zëmë se është kështu. Tani, si përfundim mund të themi se... Tani, edhe ashtu mund të jetë.
* Tani për tani përkohësisht, hë për hë, dora-dorës.

TANIMË ndajf.
Tashmë. Është bërë tanimë i njohur (i dëgjuar, i ditur). Tanimë s'ke ç'bën.
Tanimë e thamë (e bëmë).

Format dialektore te ndajfoljes tani jane te shumta.Keshtu neper Shqiperi kemi, tani standarti, tahi Diber ,nashi,nashti Laberi,qetash Kosove,shtahine Diber,Kukes, i-tesh Shkoder, si dhe format tjera tashme ,tanime, tash. Keto jane qe me kujtohen ne kete moment(mba mend) ,ndoshta ka edhe forma te tjera te cilat nuk i di.Ne arberisht kemi shtithi,shtihi me sa kam degjuar.
Ndersa neper gjuhet tjera kemi:
Rumanisht desh qe eshte e njejte me shkodranen tesh; old prusian teinu 'tani' ; Sanskrit idaaniim 'tanime'; Sanskrit tasmaat.h hence 'keshtu qe'; Gott. stwaine "shtahine,tani'; Sudovian(dialekti me i afert latvian-shqip) tenti "tani': Greqishte e lashte toi 'tani'. Sipas te gjitha gjasave , mendoj se forma me vjeter e kasaj ndajfolje ka qene TAI me theks tek i-ja qe pas zhvillimit te diftongut ai-ahi dha tahi dhe se format tash ku h_s , tani cunguar nga tahine dhe te tjerat jane me te reja.
Kosovarja qetash vjen nga se-tash.

[Strokulli]

qetash vjen nga se-tash.

Nja se riu duolli kta [q e gj «» s]. Qetash thom se vjen prej qè dhe tash, qe si qé ku na duolli!, qé ç'na tha!, qé nashti!, qé ku e keni!,
qé baraj me {njá a na, namëta, njavoka (» javoka), navoka (a njavoka, ndoshta me -vo- ndajshtese), hë, hë-një, njota, njotani, ëshi} - dhe lat. ecce per muo s'jâ kłane *esse si gjerpanjet me serpet.

Format dialektore te ndajfoljes tani jane te shumta. Keshtu neper Shqiperi kemi, tani.. tahi.. nashti.. shtahine.. i-tesh.. tash. Keto jane qe me kujtohen ne kete moment.. ndoshta ka edhe forma te tjera te cilat nuk i di. Ne arberisht kemi shtithi, shtihi..

Shtahínë me ndjetë një tahí(-në) me një sh- para, ndoshti fuqëtonjëse, ndoshti sh«»ç, q afrë qé, tahì.

Etimologjia fjales tani .. Sipas te gjitha gjasave, mendoj se forma me vjeter e kasaj ndajfolje ka qene TAI me theks tek i-ja qe pas zhvillimit te diftongut ai-ahi dha tahi dhe se format tash ku h_s, tani cunguar nga tahine dhe te tjerat jane me te reja.

Jam e mendonj se ta ashte nje nga format ma te herme, na thome rri urte se tá po vjen jyt at! ta po te nklul kloke!; andaj thuhet adhe njota (a njotani a ishi) se një («» na) + tá, q'ûet na-më:tá (a njamë-ta). Pastaj, asht edhe nì qe vjen me thane 'ne ditet t'ana, keso dite' dhe shtì 'tashti' dhe na (thore me nja), nja moj vajze eja kehâ! Keto {ta} dhe {nî} dhe {shti} dhe {na/nja} per muo jane perdore me dertuo fjale si: ta » ta:hi, ta:sh, ta + ni » ta:nì, na (nja) + ni » na:nì, shti » shtithi (me -th» thi si ndajfolje) e shti-hi si tahi, na (ase nja) + shti » na:shti, ta + shti » tashtì; njëtash (» 'i_tash) asht një (nja) + tash; {mâ} do me thanë 'tash mâ' si taní mâ, rish mâ (rishtazë mâ, tashti vonë mâ); q'uet një + mënd (» 'i_mênn), e silla perdorhet me thane 'ne ket ças, tani', dhe ishtës me thane i tanishem. Kaq di t'tham.

[Rina]

Qetash thom se vjen prej qè dhe tash

Po kjo duhet te jete e sakte, se nuk ka fare te beje me ate se-tash.

Mandej ne Kosove perdoren edhe format tashti, tani, qetash, tash etj. Kurse ne Tetove perdoret edhe si 'shti .

nja moj vajze eja kehâ!

Me beni pershtypje kjo se edhe ne Kosove, perdoret p.sh. hajde moj cike k'ha!

[tomaras]

qetash vjen nga se-tash.

Nja se riu duolli kta [q e gj «» s]. Qetash thom se vjen prej qè dhe tash, qe si qé ku na duolli!, qé ç'na tha!, qé nashti!, qé ku e keni!,
qé baraj me {njá a na, namëta, njavoka (» javoka), navoka (a njavoka, ndoshta me -vo- ndajshtese), hë, hë-një, njota, njotani, ëshi} - dhe lat. ecce per muo s'jâ kłane *esse si gjerpanjet me serpet.

Format dialektore te ndajfoljes tani jane te shumta. Keshtu neper Shqiperi kemi, tani.. tahi.. nashti.. shtahine.. i-tesh.. tash. Keto jane qe me kujtohen ne kete moment.. ndoshta ka edhe forma te tjera te cilat nuk i di. Ne arberisht kemi shtithi, shtihi..

Shtahínë me ndjetë një tahí(-në) me një sh- para, ndoshti fuqëtonjëse, ndoshti sh«»ç, q afrë qé, tahì.

Etimologjia fjales tani .. Sipas te gjitha gjasave, mendoj se forma me vjeter e kasaj ndajfolje ka qene TAI me theks tek i-ja qe pas zhvillimit te diftongut ai-ahi dha tahi dhe se format tash ku h_s, tani cunguar nga tahine dhe te tjerat jane me te reja.

Jam e mendonj se ta ashte nje nga format ma te herme, na thome rri urte se tá po vjen jyt at! ta po te nklul kloke!; andaj thuhet adhe njota (a njotani a ishi) se një («» na) + tá, q'ûet na-më:tá (a njamë-ta). Pastaj, asht edhe nì qe vjen me thane 'ne ditet t'ana, keso dite' dhe shtì 'tashti' dhe na (thore me nja), nja moj vajze eja kehâ! Keto {ta} dhe {nî} dhe {shti} dhe {na/nja} per muo jane perdore me dertuo fjale si: ta » ta:hi, ta:sh, ta + ni » ta:nì, na (nja) + ni » na:nì, shti » shtithi (me -th» thi si ndajfolje) e shti-hi si tahi, na (ase nja) + shti » na:shti, ta + shti » tashtì; njëtash (» 'i_tash) asht një (nja) + tash; {mâ} do me thanë 'tash mâ' si taní mâ, rish mâ (rishtazë mâ, tashti vonë mâ); q'uet një + mënd (» 'i_mênn), e silla perdorhet me thane 'ne ket ças, tani', dhe ishtës me thane i tanishem. Kaq di t'tham.

Kjo trajta tahi bashkë me trajtën qetahi përflitet edhe në Kosovë, në rrethin e Vitisë në Anamoravën e Epërme, kurse në Anamoravën e Poshtme përflitet trajta mâ e shkurtë shti dhe qeshti.
Edhe mue më bâni shumë mbresë ndajfolja e vendit këhâ, që u përflitka ndër arbreshë, sepse kjo ndajfolje âsht kaq e gjallë dhe e fortë në mbarë Kosovën, saqë shpesh e kam pvetë veten se pse e kanë lân jashtë norme këta dijetarët tanë të guhës.

[Orakulli]

Duhet te vije nga nji "to nii". "to" eshte e para e "këtu" dhe "nii" eshte e para e "nji". Eshte thjesht nje numerim kohor.

[Val9]

qetash vjen nga se-tash.

Nja se riu duolli kta [q e gj «» s]. Qetash thom se vjen prej qè dhe tash, qe si qé ku na duolli!, qé ç'na tha!, qé nashti!, qé ku e keni!,
qé baraj me {njá a na, namëta, njavoka (» javoka), navoka (a njavoka, ndoshta me -vo- ndajshtese), hë, hë-një, njota, njotani, ëshi} - dhe lat. ecce per muo s'jâ kłane *esse si gjerpanjet me serpet.

Format dialektore te ndajfoljes tani jane te shumta. Keshtu neper Shqiperi kemi, tani.. tahi.. nashti.. shtahine.. i-tesh.. tash. Keto jane qe me kujtohen ne kete moment.. ndoshta ka edhe forma te tjera te cilat nuk i di. Ne arberisht kemi shtithi, shtihi..

Shtahínë me ndjetë një tahí(-në) me një sh- para, ndoshti fuqëtonjëse, ndoshti sh«»ç, q afrë qé, tahì.

Etimologjia fjales tani .. Sipas te gjitha gjasave, mendoj se forma me vjeter e kasaj ndajfolje ka qene TAI me theks tek i-ja qe pas zhvillimit te diftongut ai-ahi dha tahi dhe se format tash ku h_s, tani cunguar nga tahine dhe te tjerat jane me te reja.

Jam e mendonj se ta ashte nje nga format ma te herme, na thome rri urte se tá po vjen jyt at! ta po te nklul kloke!; andaj thuhet adhe njota (a njotani a ishi) se një («» na) + tá, q'ûet na-më:tá (a njamë-ta). Pastaj, asht edhe nì qe vjen me thane 'ne ditet t'ana, keso dite' dhe shtì 'tashti' dhe na (thore me nja), nja moj vajze eja kehâ! Keto {ta} dhe {nî} dhe {shti} dhe {na/nja} per muo jane perdore me dertuo fjale si: ta » ta:hi, ta:sh, ta + ni » ta:nì, na (nja) + ni » na:nì, shti » shtithi (me -th» thi si ndajfolje) e shti-hi si tahi, na (ase nja) + shti » na:shti, ta + shti » tashtì; njëtash (» 'i_tash) asht një (nja) + tash; {mâ} do me thanë 'tash mâ' si taní mâ, rish mâ (rishtazë mâ, tashti vonë mâ); q'uet një + mënd (» 'i_mênn), e silla perdorhet me thane 'ne ket ças, tani', dhe ishtës me thane i tanishem. Kaq di t'tham.

Kjo trajta tahi bashkë me trajtën qetahi përflitet edhe në Kosovë, në rrethin e Vitisë në Anamoravën e Epërme, kurse në Anamoravën e Poshtme përflitet trajta mâ e shkurtë shti dhe qeshti.
Edhe mue më bâni shumë mbresë ndajfolja e vendit këhâ, që u përflitka ndër arbreshë, sepse kjo ndajfolje âsht kaq e gjallë dhe e fortë në mbarë Kosovën, saqë shpesh e kam pvetë veten se pse e kanë lân jashtë norme këta dijetarët tanë të guhës.

Hera pare qe ndegjoj per "keha". Forma tjeter e qetash eshte edhe "qitash".

[bardus]

Falenderoj te gjithe anetaret, per sjelljen ketu te ketyre margaritareve dialektore te ndajfoljes TANI dhe besoj u be e qarte, se ne ballafaqimin cila eshte rrenja e te gjithave, doli se TA e ruajtur me fanatizem nga arbereshet e italise,sjellur nga Strokulli(flm)" rri urte se tá po vjen jyt at! ta po te nklul kloke! tesh " dhe te tjerat dialektore shqipe si dhe te gjuheve tjera Sudovian,Old Prusian,Sanskrit,Tocharian,Gottic,jane vetem derivate te saj.Te gjitha vertiten rreth nje TA-je te vjeter mijravjecare qe i ka rezistuar kohes dhe ska pranuar te vishet me parashtesa dhe prapashtesa dhe qe fale anetareve te ketij forumi i shtohet thesarit te rrenjeve njerrokshe, per te cilen eshte e famshme gjuha shqipe.Pozicionin e gjuhetareve te Tiranes nuk e di.
Etimologjia e fjales TANI ,vjen nga TĀ arberishte.
Desha te theksoj ketu edhe it.adesso,qe Piangianini thote eshte' ad-ipsum',permban brenda des 'tesh','tash',pra nje derivat i gjuhes shqipe.

[Orakulli]

Elbasani ka edhe "ime". Myzeqeja "njashti", "njimenthi", Camerishtja perdor sot me shume "tanja" me theksin ne a-ne pare, rrokjen e pare.
Sic e shikoni tek Myzeqeja "njashti", gjysma e saj eshte tek Shqipja e Maqedonise:nja+shti. Shikohen ne anglisht sa afer eshte me "now"'nau', e cila thuhet qe eshte cy=uar prej latinishtes "nunc"
Latinishtja ka pas:
IAM Tani, tashme
NUNC Tani, shpejt, keto dite, sot, ditet e sotme.
JAM Njesoj si me lart.
MODO Vetem, tani, kohet e fundit, por, si do qe te jete
ENIM Vertet, vertetesisht, tani
HEIC ketu, tani
HIC ketu, tani, atehere
HICE tani, ketu, per kete, atehere, ne ate kohe
HICINE Njesoj si me lart
ERGO Per kete arsye, tani, atj
NUM Tani, athere, vertet, i evrtet
INDU ne kohe, tani
ET
HODIE sot, ne kete kohe, ende, tani, menjihere
IN ne kohe, tani,
DEPRAESENTIARUM tani
NUMQUID tani
JAMJAMQUE JUST pikerisht tani

[Zeus10]

Elbasani ka edhe "ime". Myzeqeja "njashti", "njimenthi", Camerishtja perdor sot me shume "tanja" me theksin ne a-ne pare, rrokjen e pare.
Sic e shikoni tek Myzeqeja "njashti", gjysma e saj eshte tek Shqipja e Maqedonise:nja+shti. Shikohen ne anglisht sa afer eshte me "now"'nau', e cila thuhet qe eshte cy=uar prej latinishtes "nunc"

Dua ti shtoj kesaj dhe laberishten nashti, qe pervec permban rrokjen fjaleformuese na(si now, nun), eshte e ngjashme me nje sinonim te se ashtequajtures "greqishte e vjeter":



Duke ndjekur kete llogjike dhe une jam dakord qe rrokjet fjaleformuese te shqipes kane dhene perkatesisht:
na---->now(eng)---nunc(lat)----nun(greek)
ta---->tora(new greek)

[bardus]

ta---->tora(new greek)

E drejte Zeus ,me para dhashe trajten greke 'tοι =let me tell you, mark you, look you, e perkthyer ne ate menyre por mendoj se eshte nje tai=tahi , e njejte me :

TANI ndajf.
4. si pj. bised. Përdoret kur fillojmë të flasim a të tregojmë diçka, kur kalojmë në një mendim tjetër etj. për të tërhequr vëmendjen e të tjerëve ose me kuptim përmbyllës. Tani, më thuaj ç'qe kjo? Tani, ta zëmë se është kështu. Tani, si përfundim mund të themi se... Tani, edhe ashtu mund të jetë.
* Tani për tani përkohësisht, hë për hë, dora-dorës.

Ne 'greq.e lashte ' shoh edhe dialekte te tjera cuditerisht.Me lejoni te shtoj edhe :

TY.
Dhan., kallz. e përem. vetor TI. Ta thashë ty. T'u drejtova ty. Flas për ty. Do të vij me ty. Nuk shkoj pa ty.
* Kjo është për ty! për këtë vepro si ta presë mendja e si të duash!, kjo varet prej teje. kjo është puna jote!

Ne trajtat dialektore kemi TÕJ Kukes 'ty', TĀJ Diber,Kercove 'ty', si dhe TĔJ.Le ti hedhim nje sy greq.lashte:

τοι , Dor., Aeol., Ion., and Ep. dat. sg. of σύ (q. v.).,ku σύ= thou, ty

pra kemi nje dialekt "katundaresk" here laberisht,here gegerisht,here shq.mesme.Gjuhetareve tane sduhet tju vije rende te fusin keto thesare ne gjuhen standarte.