"Moreover, you scorned our people, and compared the Albanese to sheep, and according to your custom think of us with insults. Nor have you shown yourself to have any knowledge of my race. Our elders were Epirotes, where this Pirro came from, whose force could scarcely support the Romans. This Pirro, who Taranto and many other places of Italy held back with armies. I do not have to speak for the Epiroti. They are very much stronger men than your Tarantini, a species of wet men who are born only to fish. If you want to say that Albania is part of Macedonia I would concede that a lot more of our ancestors were nobles who went as far as India under Alexander the Great and defeated all those peoples with incredible difficulty. From those men come these who you called sheep. But the nature of things is not changed. Why do your men run away in the faces of sheep?"
Letter from Skanderbeg to the Prince of Taranto ▬ Skanderbeg, October 31 1460

Etimologjia e fjales.

Diskutim profesional për gjuhën.
Post Reply
User avatar
Mallakastrioti
Galactic Member
Galactic Member
Posts: 2936
Joined: Thu Jul 23, 2009 4:23 pm
Gender: Male
Location: Italy
Contact:

Re: Etimologjia e fjales.

#1441

Post by Mallakastrioti »

Image
(History of Herodotus)

Ne mos gaboj kur dikush hidherohet prej dhimbjes ai sigurisht qe qan:

QAJ jokal.
1. Derdh lot me dënesë ose pa zë nga dhembja e madhe, nga hidhërimi ose nga një ndjenjë tjetër tronditëse; lotoj; kund. qesh. Qan me (pa) lot. Qan me (pa) zë. Qan me dënesë (me ngashërim). Qan me të madhe. Qan nga hidhërimi (nga inati, nga gëzimi). Qan foshnja në djep. Qan e bot. bised. derdh lot pa pushuar, me të madhe. Qan si fëmijë. Zuri (nisi, filloi) të qante. Plasi së qari. E bëri të qante. I vjen për të qarë.

Image
User avatar
Zeus10
Grand Fighter Member
Grand Fighter Member
Posts: 4227
Joined: Thu Jun 04, 2009 6:46 pm
Gender: Male
Location: CANADA
Contact:

Re: Etimologjia e fjales.

#1442

Post by Zeus10 »

Mendoj se fjalet "greke" per qaj(klaj) dhe vaj(voj-gegerisht) jane fjale shqipe.
Shih bashkengjitjen
You do not have the required permissions to view the files attached to this post.
The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing
User avatar
bardus
Star Member
Star Member
Posts: 882
Joined: Mon Jan 30, 2012 3:44 pm
Gender: Male

Re: Etimologjia e fjales.

#1443

Post by bardus »

Zeus10 wrote:Mendoj se fjalet "greke" per qaj(klaj) dhe vaj(voj-gegerisht) jane fjale shqipe.
Ke te drejte Zeus, ja edhe disa te ardhura nga keto dy folje.


βοή loud cry, shout, qaj,vaj ,' thirrje me ze te larte'.

βοητός shouted,

βοητύς a shouting, clamour

ἐ-γερσι-βόης raising the cry, loud-voiced, ἐγερσι 'e ngre' __βόης 'vajin'

ἐπι-βόη-τος cried out against, ill spoken of

ὑψι-βόης loud-shouter, hypsi-vojes


Ja dhe folja κλαίω 'qaj' dhe disa derivate te saj me prefiksa te shumte:

κλαίω cry, wail, lament, qaj.

κλαυστεί without weeping

ἀνακλαίω weep aloud, burst into tears,

ἐπίκλαυτος tearful

προσκλαίω weep at
User avatar
Zeus10
Grand Fighter Member
Grand Fighter Member
Posts: 4227
Joined: Thu Jun 04, 2009 6:46 pm
Gender: Male
Location: CANADA
Contact:

Re: Etimologjia e fjales.

#1444

Post by Zeus10 »

Fjala ἥσσων perkthehet :
weaker, lesser, inferior
pra:
i dobet, i paket

por ajo qartesisht eshte mbiemiri shqip: i shun(i shuar):

SHUAR mb.
1. Që nuk digjet më a nuk ndriçon më (për zjarrin a dritën), i fikur; kund. i ndezur. Zjarr i shuar. Urë të shuara. Thëngjij të shuar. Cigare e shuar. Me drita të shuara.
2. Që nuk punon më, i fikur (për një aparat ose motor që punon me djegie të brendshme a me rrymë elektrike); kund. i ndezur. Me motor të shuar.
3. Që ka pushuar së nxjerri lavë e hi, që nuk vepron më (për vullkanet). Vullkan i shuar.
4. I mekur, i dobët (për zërin); që nuk ndrin, që duket si pa jetë (për sytë). Më zë të shuar. Rënkime të shuara. Me sy të shuar.
5. fig. Që ka marrë fund, që nuk vijon më. Qytetërimet e shuara.
6. Që është fshirë me gomë a është prishur me vizë mbi të. Ka ca fjalë (pjesë) të shuara. Kishte shumë rreshta të shuar.
7. fig. bised. Që i kanë vdekur të gjithë njerëzit, që ka mbetur fare pa njeri, i shkretë, qyqar; që ka mbetur pa fëmijë. Familje (shtëpi, vatër) e shuar.
8. Fatzi, i mjerë, i gjorë, i ngratë, qyqar. I shuari djalë.
9. euf. I vdekur. Më mirë i shuar se i turpëruar. fj. u. Më mirë i shuar se gjallë e i harruar. fj. u.
10. Që i është hedhur ujë për ta tretur, për ta zbutur etj., i tretur në ujë. Raki e shuar. Gëlqere e shuar.
11. Përd. em. sipas kuptimeve 7-9 të mbiemrit; si mallk. ai që u shoftë; ai që iu shoftë pragu. Të afërmit e të shuarit. Ç'e gjeti, të shuarin! Ku ishe, more i shuar? Ç'na bëri, i shuari!



qe natyrisht buron nga folja shuaj:

SHUAJ kal.
1. Bëj që të mos digjet a të mos ndriçojë më diçka, fik zjarrin a dritën; kund. ndez. Shuaj zjarrin (flakën). Shuaj dritën. Shuaj llambën (kandilin, qiriun, shkrepësen). Shuaj cigaren. E shuaj me ujë (me rërë).
2. Ndal a ndërpres punën e një aparati ose të një motori që punon me djegie të brendshme a me rrymë elektrike, fik; kund. ndez. Shuaj radion (televizorin). Shuaj motorin.
3. fig. Nuk e lë të përhapet a të zhvillohet, e fashit; e shtyp, e mbyt, i jap fund. Shuaj një sherr (një grindje). Shuan kritikën. Përpiqen të shuajnë luftërat çlirimtare (kryengritjet, flakët e revolucionit). E shuan me zjarr e me hekur.
4. E dobësoj a e zhduk diçka plotësisht, e heq fare. Ia shoi shpresën (frymëzimin). Përpiqen të shuajnë frymën revolucionare (vullnetin për liri).
5. fig. Zhduk dalëngadalë e shkallë-shkallë dallimet, i zbut këto derisa i fshij krejt; rrafshoj, sheshoj. Shuaj kontradiktat midis fshatit e qytetit. Shuaj dallimet (ndryshimet).
6. fig. E ul dhe e dobësoj dalëngadalë derisa të mos ndihet më, e mek, e pushoj.
E shoi zërin. E shuan këngën. S'e shuan dot zhurmën.
7. edhe fig. Plotësoj një nevojë fiziologjike a një dëshirë derisa të mos e kem më, kënaq plotësisht një ndjenjë. Shuaj etjen (urinë). Shuaj kureshtjen (mallin, dufin).
8. bised. Asgjësoj krejt; shfaros, zhduk nga faqja e dheut; rrënoj, përfaroj; i harxhoj krejt, i prish të gjitha (për paratë, pasurinë). I shoi ujqit. I shoi pulat dhelpra (flama). I shuam fashistët. I vrau e i shoi. I shoi me top (me mitraloz). Ua shoi farën i asgjësoi, i zhduku krejt, i përfaroi. Ia shuan vatrën (shtëpinë, fisin). I shoi të gjitha paratë.
E shoi pasurinë. E shoftë mortja (kolera)! mallk.
9. bised. E lodh shumë dikë, e rraskapit; e sfilit, e bëj të vuajë shumë; e rrah fort, e shemb, e kërdis. Gratë i shuante barra e druve (bucela). Më shuan këpucët. E shoi me shkop (me dru, me hu, me shkelma). Më shoi dhëmballa.
10. fig. bised. Bëj diçka me tepri, shemb, kërdis. Më shuan me gënjeshtra.
11. Prish diçka të shkruar duke e fshirë me gomë ose duke hequr vizë mbi të; e heq dikë nga një listë duke ia shlyer emrin; prish, shlyej; fshij (edhe fig.). Shuaj një fjalë (një rresht). Shuaj emrin e dikujt. E shuaj me gomë. E shuan nga lista. E shuaj nga kujtesa (nga mendja).

The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing
User avatar
Zeus10
Grand Fighter Member
Grand Fighter Member
Posts: 4227
Joined: Thu Jun 04, 2009 6:46 pm
Gender: Male
Location: CANADA
Contact:

Re: Etimologjia e fjales.

#1445

Post by Zeus10 »

ἥττημ-α qe perkthehet
default, defeat, failure, shortcoming
eshte ne fakt fjala shqipe i/e thime(i/e thyer)

THYEJ kal.
1. E ndaj një gjë më dysh a në shumë copa me dorë ose duke e përpjekur pas diçkaje të fortë; e bëj pjesë-pjesë a copa-copa diçka të ngurtë, e copëtoj, duke e goditur me diçka a duke e përpjekur pas diçkaje të fort. Thyej shkopin. Thyej bukën. Thyej pemën (degët). Thyej vezët (arrat). Thyej pjatën (gotën, xhamin). Thyej këmbën (dorën, dhëmbët).
2. E përkul, e lakoj a e harkoj diçka; e bëj më dysh, më tresh etj., e palos. Thyej trupin (mesin, gjunjët, duart). Mos i thyej gishtërinjtë! Thyej më dysh letrën.
3. fiz. I kthen drejtimin dritës, rrezes etj., e bën të ndërrojë drejtimin, e përthyen.
Prizmi e thyen dritën. I thyen rrezet.
4. Kthej a këmbej një monedhë në disa njësi monetare më të vogla, që përbëjnë të njëjtën sasi parash a të cilat të gjitha së bashku janë të barasvlershme me të, shkoq; kthej paratë e huaja në para vendi, e këmbej një çek me para e kthej çekun në të holla. Thyej qindëshen me dhjetëshe e pesëshe. Theu dollarët (florinjtë). E theu çekun në bankë. Kë të ma thyesh? S'kam të t'i thyej.
5. fig. Veproj në kundërshtim me diçka jopërparimtare, që ka qenë e zakonshme në të kaluarën e që tani pengon zhvillimin, e mohoj atë, e hedh poshtë përfundimisht si të papërshtatshme e të keqe; shkatërroj diçka të keqe. Thyejmë konceptet e vjetra (paragjykimet, besëtytnitë, zakonet prapanike). Kemi thyer çdo gjë të vjetër
(të prapambetur). E thyen mitin për diçka. E thyem aparatin e vjetër shtetëror.
6. fig. Prish a shkel diçka të pranuar ose të vendosur që më parë, nuk i qëndroj besnik asaj, e ha, e mohoj (fjalën, besën etj.); shkel a cenoj diçka, nuk e zbatoj, e prish. Nuk e thyen fjalën (besën, marrëveshjen). Theu disiplinën. Theu urdhrin.
Mos i thyej rregullat! Armiqtë nuk e thyejnë dot bashkimin tonë.
7. fig. E mund dikë në një luftë, në një betejë, në një ndeshje, në një lojë etj., e bëj që të dorëzohet, të jepet, të tërhiqet etj.; e mposht diçka, e përballoj dhe e kapërcej me sukses diçka. E thyen ushtrinë armike (armikun, kundërshtarin). E theu mbrojtjen (sulmin). Nuk e thyen dot kryengritjen (qëndresën, luftën). Thyejmë çdo bllokadë. Nuk e thyen vështirësitë (pengesat, vuajtjet, torturat). Nuk e theu dot as me para dikë nuk e bleu dot me para, nuk e bëri dot për vete me para. I thyen me forcë (me dredhi).
E thyen shpejt (lehtë, plotësisht).

The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing
User avatar
Zeus10
Grand Fighter Member
Grand Fighter Member
Posts: 4227
Joined: Thu Jun 04, 2009 6:46 pm
Gender: Male
Location: CANADA
Contact:

Re: Etimologjia e fjales.

#1446

Post by Zeus10 »

Megjithese greket nuk duan ta pranojne, fjala ba(baba), nuk eshte thjeshte nje fjale shqipe me burim semitik, ate e takojme disa here ne greqishten e Dhjates se Re, se bashku me fjalen 'origjinale' pater, qe buron nga fjala shqipe at:

καὶ ἔλεγεν Ἀββά ὁ πατήρ

dhe ai tha babë o atë

ἡμῶν κρᾶζον Ἀββά ὁ πατήρ

..duke qare babë o atë

kjo eshte nje fjale onomatopeike, sic e kemi shpjeguar dhe here te tjera.
The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing
User avatar
Zeus10
Grand Fighter Member
Grand Fighter Member
Posts: 4227
Joined: Thu Jun 04, 2009 6:46 pm
Gender: Male
Location: CANADA
Contact:

Re: Etimologjia e fjales.

#1447

Post by Zeus10 »

Shprehja ἀγαλλιάω qe perkthehet ngazëllim, ka origjinuar ne fakt nga fjala gjalloj.
The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing
User avatar
Zeus10
Grand Fighter Member
Grand Fighter Member
Posts: 4227
Joined: Thu Jun 04, 2009 6:46 pm
Gender: Male
Location: CANADA
Contact:

Re: Etimologjia e fjales.

#1448

Post by Zeus10 »

λοιπός qe perkthehet left, left behind
eshte ne fakt shprehja shqip: lë pas, ku
λοιπός=λοι(la) + πός(pas)
The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing
User avatar
Zeus10
Grand Fighter Member
Grand Fighter Member
Posts: 4227
Joined: Thu Jun 04, 2009 6:46 pm
Gender: Male
Location: CANADA
Contact:

Re: Etimologjia e fjales.

#1449

Post by Zeus10 »

Per shprehjen απορος shumekush e di qe do te thote i varfer, por pakujt i shkon ne mend se ne te vertete ajo eshte shprehja shqipe PA PARA ku:

απορος=α + πορος

α----> pa(un-eng) privative preposition
πορος----> financial means(para-alb) or money

Image

Image
The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing
User avatar
Mallakastrioti
Galactic Member
Galactic Member
Posts: 2936
Joined: Thu Jul 23, 2009 4:23 pm
Gender: Male
Location: Italy
Contact:

Re: Etimologjia e fjales.

#1450

Post by Mallakastrioti »

E kam ndeshur si fjale qe vjen prej turqishtes fjala "para", Zeus. Ka ekzistuar edhe midis te keshtuquajturve grek ne formen "paradhes", sikurse midis sllaveve "пара".

Ne se ndeshet ne te keshtuquajtur greqishte te lashte atehere rrezohet teza qe eshte fjale turke.
Image
User avatar
Zeus10
Grand Fighter Member
Grand Fighter Member
Posts: 4227
Joined: Thu Jun 04, 2009 6:46 pm
Gender: Male
Location: CANADA
Contact:

Re: Etimologjia e fjales.

#1451

Post by Zeus10 »

Ka shume shprehje te rajonit, qe shkojne pas ne kohe shume me heret se otomanet te ushtronin pushtetin e tyre, per te cilat ne menyre spekulative propaganda sllavo-greke dhe injorantet shqiptare te gjuhesise, mendojne qe shqipja i ka huazime, por sic e kemi provuar ato jane fjale te hershme qe jane te stokut origjinal.
The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing
User avatar
Zeus10
Grand Fighter Member
Grand Fighter Member
Posts: 4227
Joined: Thu Jun 04, 2009 6:46 pm
Gender: Male
Location: CANADA
Contact:

Re: Etimologjia e fjales.

#1452

Post by Zeus10 »

Fjalet νεανίας, νεανίσκος dhe ἀνήρ qe perkthehen njëri dhe njëri i ri na konfirmojne, qe fjala "greke" eshte ne fakt me burim nga shqipja. Ato te gjitha permbajne numerorin: një.

νεανίας=νεα(new -eng) + νί(nji=një) + ας(prapashtesa mashkullore)
νεανίσκος= νεα(new-eng) + νίσκ(nji-shk=njëshkë) + ος(prapashtese)
ἀνήρ= a(asht) + νήρ(një~njëri)
The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing
User avatar
Zeus10
Grand Fighter Member
Grand Fighter Member
Posts: 4227
Joined: Thu Jun 04, 2009 6:46 pm
Gender: Male
Location: CANADA
Contact:

Re: Etimologjia e fjales.

#1453

Post by Zeus10 »

Shprehja οὐ μή ka kete shpjegim ne anglisht:

I.e. ou and me; a double negative strengthening the denial; not at all -- any more, at all, by any (no) means, neither, never, no (at all), in no case (wise), nor ever, not (at all, in any wise). Compare me ouk.

Ajo qartazi do te thote ne shqip:

jo(nuk) më
The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing
Rina
Honored Member
Honored Member
Posts: 369
Joined: Thu Feb 23, 2012 10:03 pm
Gender: Female

Re: Etimologjia e fjales.

#1454

Post by Rina »

ἀνήρ - njeri - ne gegnisht nieri edhe niri. Kete lidhmeri midis kesaj fjales greke dhe shqipe e pat permend edhe shpjeguar edhe Baptisti te FSH, por qe tani nuk me kujtohet saktesisht tek cila teme.
User avatar
bardus
Star Member
Star Member
Posts: 882
Joined: Mon Jan 30, 2012 3:44 pm
Gender: Male

Re: Etimologjia e fjales.

#1455

Post by bardus »

Ne nje debat te zhvilluar ketu me pare nga nje anetar, qe spo ja permend emrin se nuk eshte me aktiv, u hodh ideja se fjala kuti vjen e shkurtuar nga latinishtja cubitus, pa argumentuar se cfare zhvillimesh fonetike mund te sjellin cubitus-kuti.
Vazhdimisht akuzohet gjuha shqipe per huazime te shumta nga latinishtja dhe disa, sapo shohin ngjashmeri mes latinishtes dhe shqipes ,as qe marrin mundimin se mos ka ndodhur e kunderta,ose mos jane ndryshime dialektore.

Fjala kuti ,gjendet edhe ne greq.lashte edhe ne sanskritishte dhe qe nuk le as dyshimin me te vogel ,se eshte autoktone dhe jo huazim.Disa skeptike i keshilloj ti hapin syte me shume dhe te dalin nga ai model i gatshem i huazimeve nga latinishtja i servirur nga Gustav Mayer qe shkaktoi dem te madh reputacionit te gjuhes shqipe.
KUTI f.
1. Arkë shumë e vogël prej druri, prej kartoni, prej metali a prej ndonjë lënde tjetër, në trajta të ndryshme e zakonisht me kapak, e cila shërben për të mbajtur sende të ndryshme. Kuti e rrumbullakët (katërkëndëshe). Kuti e madhe (e vogël).

Greq.lashte:

κυτίς , small chest, trunk, kuti

Fjala κυτίς eshte perdorur nga Aristophanes, Peace(421 BC) .

besoj se vetem kaq mjafton per ta nxjerre te pavleftshem spekullimin cubitus--kuti.
Post Reply

Return to “Linguistikë”