Etimologjia e fjales.

[Zeus10]

Shprehja ἴχνος perkthehet gjurme (zakonisht kembe). Ne fakt ajo buron nga folja:
ikn-eomai(precipitat prapashtesas)= to go, to move forward
perkthimi me real eshte folja shqip iki->ikën(veta e trete).

[Zeus10]

Shihni se si forma foljesh shqip gjenden brenda fjaleve "greqisht":


Be gone= te IKESH

[Mallakastrioti]

Nje mundesi tjeter lidhur etimologjise se malit Tomorr?

A Lexicon of the Greek Language: For the Use of Colleges and Schools ...
John Allen Giles

Ndamun/Ndamur ?


Camet ndryshe quheshin "DAI". Mos valle kemi nje lidhje ne kete rast? (NDAJ-NDAMUR---> ku ndoshta vet fjala (T)çam eshte thjesht nje vazhdim i kesaj fjale?
Thyam=çam=Tom=Ndom/Ndam ?

The London Encyclopaedia: Or, Universal Dictionary of Science, Art ..., Viti 1820, Vellimi 1, f.440
Autor Thomas Curtis

[Strokulli]

Shtû = Si! Yes!

A gati si 'po' ('po' ka shum pothe përdorrimesh), por se a një të përgjegjunë se «ata që më pyete a me të jetë ashtu», munt të thomi se a gati si ashtu asht!, kështu asht!..


Ndë të folunët ashtû e kshtû kem gjegjun të thuhen edhe ''ashy, ashy''.. ''kshy''.. ''shy'' (û-ja hundake asht e afërt me y-në e shndërrohet në y- shum herë).. Ndër italianë (në disa të foluna krahinorre - që zdo herë janë ruojtëse të lashtësisë ma mirë se 'thembrat' e shkruome në latino) 'si' kem gjegjun t'a thonë 'scii'.. ''scii, scii.. come no'.. Muo më ndjet se ndërlidhet me t'anën 'shtû' e nyjetuome si 'shy' » 'shi' (s'kanë y asajde).. dhe italianët kanë co-sì (kështû) me k-ën që dëften afërsìnë?.. e me parashtesën a- për të largët s'e pas kanë italianët.. por e pas kanë portogezet 'assim' (ashtu)?!.. Si munt të jetë shtû-ja e arbaneshe rranja e atyne fjalëve asajde?!.. A munt të jetë se shtû 'shty, shy' shkovi përtej Adriatikut e, shum vjete tyhe, u ba 'si'?.. Thom kot, për të mitun.. se s'e die..

[bardus]

Shtû = Si! Yes!

A gati si 'po' ('po' ka shum pothe përdorrimesh), por se a një të përgjegjunë se «ata që më pyete a me të jetë ashtu», munt të thomi se a gati si ashtu asht!, kështu asht!..


Ndë të folunët ashtû e kshtû kem gjegjun të thuhen edhe ''ashy, ashy''.. ''kshy''.. ''shy'' (û-ja hundake asht e afërt me y-në e shndërrohet në y- shum herë).. Ndër italianë (në disa të foluna krahinorre - që zdo herë janë ruojtëse të lashtësisë ma mirë se 'thembrat' e shkruome në latino) 'si' kem gjegjun t'a thonë 'scii'.. ''scii, scii.. come no'.. Muo më ndjet se ndërlidhet me t'anën 'shtû' e nyjetuome si 'shy' » 'shi' (s'kanë y asajde).. dhe italianët kanë co-sì (kështû) me k-ën që dëften afërsìnë?.. e me parashtesën a- për të largët s'e pas kanë italianët.. por e pas kanë portogezet 'assim' (ashtu)?!.. Si munt të jetë shtû-ja e arbaneshe rranja e atyne fjalëve asajde?!.. A munt të jetë se shtû 'shty, shy' shkovi përtej Adriatikut e, shum vjete tyhe, u ba 'si'?.. Thom kot, për të mitun.. se s'e die..

Ata latinet per te shkruar i shkruanin ndryshe, por per te folur flisnin ndryshe,besoj se ka qene nje gjuhe vetem per letra sepse mua sme duket zhvillim normal ta kthesh khi,khy--> hic ose po --> ab,ob ,sikur abduco , remove, lead aside 'po nduk"; abigo ,to drive away "po ik",edhe pa > ab,abditus "pa-ditur" etj.
Qe latinishtja eshte nje ilirishte e "perdredhur" s`kam as dyshimin me te vogel,por ne popull ka qene folur ndryshe, sikur shembujt qe solle me siper.

Keto asi,kesi,ashtu ashtu,shtu duket se arritem (te paret tane) ti cojme deri tek Vedat,por mos me pyet se si se nuk e di.

अस्य asya m. of this "" ""'"asi"
अस्याः asyAH f. of this
अस्तु astu sent. Be it so. "ashtu"
अस्तु astu sent. All right. " shtu" arbereshe

[Strokulli]

Keto ...ashtu ashtu,shtu duket se arritem (te paret tane) ti cojme deri tek Vedat, por mos me pyet se si se nuk e di.

अस्तु astu sent. Be it so. "ashtu"
अस्तु astu sent. All right. " shtu" arbereshe

Por këja gljuhë samskritam, që thonë a nana, për se nuk e tfilluoka një fjalë e të vetit fjalorr si अस्तु (astu), e na kjanka edhe *rranja* në së sillës me rindërtuon *pareuropjanishte* të pakapshme së thjeshtëshit, dhe një gljuhë si e arbanesha, e jo vetëm, që e kem të dëshmuome mirë ''vetëm'' prej vjetit 1554 (një qind vjetë pas së Gutenbergut shtypshkronjë) e tfillon me plot arrësye e me të thjeshtë: a--shtu « shtu (yes). E qish duon me thashun kta që gjëtmë ndë Gugëll: «Sanskritishtja e shkruar eshte: bashkekohore me greqishten; shume kohe pas gjuhes se Πελασγοί; gjuha parahelene e popullit MIKEN [?!]». E kto? viewtopic.php?f=32&t=4783 http://en.wikipedia.org/wiki/The_Arctic ... _the_Vedas ...
Lypet të panëtë ma thellë..

[bardus]

Etimologji - shqipja mbi, gr. επί

Parafjalës shqipe mbi i përgjigjet greqishtja ἐπί [1]. Te greqishtja ἐπί kemi ἐ + πί. πί-ja e ἐπί-së = mbi-në e shqipes. Shiko për këtë shndërrimet mb–p (prapa-mbrapa, pas-mbas, hup-humb, etj.).

------------
[1] Etymology of the Greek word epi (ἐπί) the Byzantine Greek word epi, ἐπί (upon; properly, meaning superimposition (of time, place, order, etc.), as a relation of distribution (with the genitive case); over, upon, etc.; of rest (with the dative case) at, on, etc.; of direction (with the accusative case) towards, upon, etc.). Derivations in Greek: etotides, epoptes, epi-, epicheireo, ephebos, ephemeros, ephippion, epagoge, ephelkustikos, epikentros, epichorios, epigamia, epimuthion, epirrema, episema, epeisodion, epistrategos, epithumia, epitrachelion, epitemnein, epigonation, epodos, epigonos, epoulis, ephelis, epharmozo, epiparodos, epidemios, epigaios, epistasis, epistates, eponumos, epigraphe, epouranios, epiphonema, ephorân, epilogos, epiteinein, epithema, episkepesthai, epiphusis, epitithenai, ephialtes, epexegesis. Derivations in other languages: English epoöphoron, English epithelium, English epithalamus, English epineurium, English epimysium, English epicanthus, English ependyma, English epicardium, French épizootie, French epicanthus, French épiphyte, French épiscope, French épisperme, French épendyme, French épilame, Italian epi-, Italian epigamico, Latin epitrichus, Latin epigeios, Latin epileuca, Latin episetosus, Latin epilobium, Latin epiphyllum, Latin epitogium. Usage: word found in Byzantine Greek.

Parashtesat dhe prapashtesat e helenishtes se lashte arriten te ndryshojne ne pamjen e jashtme, trajtat e pastra te rrenjeve shqip, qe fshihen brenda fjaleve dhe sapo ti gervishesh dalin ne drite.Ja se cfare del nga heqja e parashteses helene ἐπ--.

ἐπ-αίθω to kindle, set on fire,"i ve zjarrin,αίθω eshte pasrendese e shq.vater nga u_ater, "djeg";ἐπ-αιτέω ,ask besides,"pyes,vet ,jet arberisht";ἐπανα-λωτής spendthrift,(idler)" lozje";ἐπανα-μιμνῄσκω remind,μιμνῄσκω " mbi mendje shko";ἐπανα-πληρόω fill up, supply,πληρόω"pleheroj";ἐπανα-πνέω have a double inspiration ,πνέω "fryj" ku helenet e ndryshuan nga *bru-;ἐπανα-σπείρω sow again,σπείρω "biroj,zhbiroj"; ἐπανα-τολή rising,τολή "dalje";ἐπανα-τρέπω overturn, upset,τρέπω "shtremboj nga *rab ";ἐπαν-ειλέω unroll,ειλέω "s`jell",gjithashtu nen te njejten rrenje ἐπ-ειλέω wind up "s`jell";ἐπαν-έλκω draw up,έλκω" terheq",rrenja *erk- ; ἐπα-ράσσὼ dash,ράσσὼ "rras";ἐπ-αρτάω hang on,αρ "u_ar,var",edhe prof.Cabej nxori ari nga *ar- "ngrihet ne kembe" dhe hebrenjte huazuan ari "luan" etj.


Vetem nga heqja e nje parashtese, na u shfaqen mjaft rrenje te gjuhes shqipe.Lidhja e gjuhes shqipe me helenishten e lashte eshte mjaft e dukshme dhe ska shume nevoje per interpretime, por behet fjale vetem per transliterime dhe se shqiptaret jane pasardhesit e ilireve, qe skane luajtur nga trualli i tyre,sado te mundohen Matzinger dhe Schmidt te na transferojne.

[Arbëri]

Me erdhi interesant kjo teme te faqja e FB qe posa u hap nga nje grup i thjeshte : https://www.facebook.com/Peja.KS/posts/ ... ment_reply
Besoj qe do keni interes ti shifni fjalet e vjetra shqipe qe shumica nuk i kane degjuar dhe qe perdoren edhe sot .

[bardus]

ἐπ-αίθω to kindle, set on fire,"i ve zjarrin,αίθω eshte pasrendese e shq.vater nga u_ater, "djeg";ἐπ-αιτέω ,ask besides,"pyes,vet ,jet arberisht";ἐπανα-λωτής spendthrift,(idler)" lozje";ἐπανα-μιμνῄσκω remind,μιμνῄσκω " mbi mendje shko";ἐπανα-πληρόω fill up, supply,πληρόω"pleheroj";ἐπανα-πνέω have a double inspiration ,πνέω "fryj" ku helenet e ndryshuan nga *bru-;ἐπανα-σπείρω sow again,σπείρω "biroj,zhbiroj"; ἐπανα-τολή rising,τολή "dalje";ἐπανα-τρέπω overturn, upset,τρέπω "shtremboj nga *rab ";ἐπαν-ειλέω unroll,ειλέω "s`jell",gjithashtu nen te njejten rrenje ἐπ-ειλέω wind up "s`jell";ἐπαν-έλκω draw up,έλκω" terheq",rrenja *erk- ; ἐπα-ράσσὼ dash,ράσσὼ "rras";ἐπ-αρτάω hang on,αρ "u_ar,var",edhe prof.Cabej nxori ari nga *ar- "ngrihet ne kembe" dhe hebrenjte huazuan ari "luan" etj.

Me qe e hapa lojen me kete parashtesen greke ep,epi,epana, po vazhdoj akoma me disa fjale te tjera, ku parashtesen e kam ndare nga morfema origjinale dhe krahas saj, kam vene edhe fjalen shqipe qe i perket dhe megjithese jane shume, merrini nje nga nje dhe me durim.


ἔπ-ᾳσμα,enchantment,za_ma,zeri; ἐπασσύτερος, one after another,"e-pasoj";ἐπ-αυξάνω,increase, enlarge,αυξάνω "ushtoj"; ἐπ-εισβαίνω,go into upon,"ec vane "shkon";ἐπ-εισ-βάτης additional passenger, βάτης-vajtes,pasagjer; ἐπεμ-πηδάω,trample upon,πηδάω-shq.pejdah 'shfaq papritur'; ἐ-πενέ-χυρον,deed giving security, "e ben gur";ἐπ-ῆλυξ ,overshadowing,-ῆλυξ 'hije_lishte"; ἐπι-βαίνω, go upon ,"mbi vane (shko)";ἐπι-βαρής,heavy,'vares,i varur"; ἐπι-βόημα, a call, "vaj_ma,"; ἐπι-βόητος,cried out against, "vajtues"; ἐπι-βόλαιον,covering, wrapper,"m`bul`oj,mbulese"; ἐπί-βραδυς, hesitating,"vardises,bredhes"; ἐπί-ξηρος , very dry,"shteroj"; ἐπι-δευής,in need,kjo fjale lidhet me fjalen shqipe duhet δευής ,kjo ka dhene edhe fjalen nevoje << n`deu-oje per te cilen thone eshte huazim nga sllavishtja; ἐπι-δέω,"due,dua" want It. devo,Eng.due ; ἐπί-δηλος,seen clearly, "diell";ἐπί-δημα,cushion "n`dej_ma, ndenjura";ἐπι-διασκοπέω,consider further,διασκοπέω" dy ane shiko bej"; ἐπι-διασύρω,carry ridicule further,διασύρω "dy ane shurroj"; ἐπι-διασαφέω ,declare further,διασαφέω "dy ane za flet"; ἐπι-διασχίζω,subdivide further, διασχίζω "dy ane shkyej"; ἐπι-δικέω,render justice, δικέω "gjykoj"; ἐπι-διώκω ,pursue after,διώκω "n`djek";ἐ-πιεικής "pjek,perpjek", fitting, meet, suitable ; ἐπί-φευκτος" fugoj,hedh",to be avoided;,ἐπί-φημι"flasim",agree, assent,;ἐπί-φλεγμα"flake_ma",inflammation on the surface,;ἐπί φρουρος"pruj,ruaj",keeping watch over,;ἐπι-φύλαξ"polak,fulak,roje",watchman,;ἐπι-φύλιος" kulle,fis",distributed to the tribes,;ἐπί-φυσις "fus",ongrowth, excrescence,;ἐπι-φυτεύω "fut",plant over;ἐπι-γενής "zenje,prandaj genesis =zenje,nisje",growing after;ἐπι-γηθέω "gezoj",rejoice, ;ἐπι-ιζάνω "i zene",sit on;ἐπι-ίστωρ "i shtyre" privy to;ἐπι-καδεία "kade",fixing of buckets on;ἐπικαίω "kall" ,light up;ἐπί-καρ "kra,krye,kre ,koke",head-foremost;ἐπι-κατα-σείω"ze,kap",bring down on;ἐπί-καυμα"kall_ma,e djegura" ,blister caused by a burn; ἐπι-κείρω"qeroj",cut off, cut down;ἐπι-κλαίω "kjaj,qaj",weep in answer; ἐπι-κνάω "kun,kunj" ,scrape;ἐπι-κομπέω"kumboj" ,boast; ἐπι-κοπή "coptoj"cutting; ἐπί-κρασις"krasis",mixing; ἐπί-κρημνος"gremine", precipitous, steep;ἐπι-κυδής " ÇUDI ",glorious, distinguished;ἐπί-κυρτος"krus",archedἐπι-λαβή"rrembej",taking hold of, grasping;ἐπι-λεί-πω "lej bo" ,leave behind;ἐπι-λιπής"lyp" , wanting; ἐπι-μήδομαι"mejtoj",imagine;ἐπί-παν"mbane",upon the whole.

[bardus]

ἴσκαι ,fungus growing on oaks and walnut-trees,eshke, " kerpudhe qe rritet ne trungjet e lisit ose arres"

ESHKË f.. Lloj kërpudhe, që rritet në trungjet e drurëve, e cila, pasi zihet e thahet, mund të ndizet shpejt nga shkëndijat e gurit të zjarrit; copë e vogël nga kjo kërpudhë,


Te vetmin derivat qe munda ti gjej,

ἀείσκωψ, owl "hut", perkthimi i sakte fjale per fjale ",sy eshke" ,meqe huti ka sy qe shkelqejne.


Hootie(huti), The Owl ....

http://www.youtube.com/watch?v=Jr5zxdOuRpc

[ALBPelasgian]

Bardus,

Nuk e di sa eshte e qendrueshme kjo izoglose midis shqipes, rumanishtes, thrakishtes dhe greqishtes?

There is a Romanian word generally thought as coming from the substratum: drom. brâu "belt (also as anatomical region)", coming from an earlier *brănu, arom. brăn(u). It occurs in albanian also: brës "belt", mbrenj "to belt". Now, if this word is of Thracian origin, it must have sounded in this language something like *bren(o-) (if not even *brən(o-)), the only form which explains both Romanian and Albanian developments. This *bren(o-) supposes an indo-european root *bhren(o-), whose greek result would be *phren(o-). We know indeed such a word: phren, phrenos "mind", whose oldest meaning was in fact "diaphragm, the membrane which separates the thorax from the abdomenon", thus almost identical to that of the romanian word.

http://soltdm.com/langmod/romana/grecrom.htm

Kuptohet qe shume gjera qe thone linguistet rumune duhen marre me kursim per shkak se edhe ata (sikur koleget e tyre beogradas) bejne cmos qe Urheimet-in e shqipes me e zhvendos mundesisht sa me shume ne drejtim te Dacia Maliensis, Dacia Rispensis apo edhe me larg gjer ne Karpi.

[bardus]

Bardus,

Nuk e di sa eshte e qendrueshme kjo izoglose midis shqipes, rumanishtes, thrakishtes dhe greqishtes?

Kuptohet qe shume gjera qe thone linguistet rumune duhen marre me kursim per shkak se edhe ata (sikur koleget e tyre beogradas) bejne cmos qe Urheimet-in e shqipes me e zhvendos mundesisht sa me shume ne drejtim te Dacia Maliensis, Dacia Rispensis apo edhe me larg gjer ne Karpi.

Alb,
Per fjalen brez, une mendoj se eshte b`rreth,ku kjo fonema b` ne fillim te fjales eshte prefiks qe e kemi permendur shpesh here .

[ALBPelasgian]

Falemnderit per sqarimin!

Nje gje tjeter qe nguci vemendjen time eshte edhe ojkonimi Phalanna ne Perrhaebi (Thesalia veriore; shih vend-ndodhjen e saj ne harte) dhe perqasja e saj me rumanishten balaur (e ne kete menyre edhe me shqipen):

There are many other such pairs of words, more or less concordant, but obviously related and whose Romanian correspondents (sometimes entire families) have no etymology and can be ancient: rom. bumb, bumburez, bumbărează "small round object, coccis" < (*bhombh-) =gk. pomphos, pompholyx (see also bombylis of non-greek [thracian?] origin) "id."; rom. bală, balaur(e) "mythological monster, dragon" (<*bhalla-)=gk. phale, phalaina (but lat. ballaena with double ll)"id., whale"; rom. strugur(e) "grape(s)" (<*s-trug-)=gr. root trug- "vineyard" (in trugō, trugesis...) a.s.o.
http://soltdm.com/langmod/romana/grecrom.htm

Studimet linguistike vene ne pah se dallimi qendror fonetik midis ilirishtes (por edhe makedonishtes, thrakishtes e gjuheve tjera te hinterlandit ballkanik) dhe greqishtes qendron pos te tjerash edhe ne ate qe "b" ne greqisht shnderrohet ne "f" (sic eshte rasti te shihet me nje mori shembujsh). Ne te mire te karakterit ilir te ketij toponimi sherbn fakti se ne Itali ai gjendet ne variante si Baleana (shih Leonard Palmer, i cili vlereson se mesapet duhet te kene qene ndermjetesit e nje emri te tille). Ne rast se i permbahemi zhbirimit te prof. Olteanu mbi etimologjine e ketij toponimi, atehere sikur shpalosim nje kend tjeter te iliricitetit te Epirit e Maqedonise. Thesalia, marre pergjithesisht, ishte pikeprerja ku ndahej e bashkohej bota ilire e ajo helene. Ndonese helenizmi perparoi pa ndonje veshtiresi ne Thesali, ne enklava te caktuara te saj (si psh Perrhaebia) ruhej gjer vone nje e folme ilire.

P.S: Eshte ndoshta jashte teme, ama titulli 'A New Dimension of the Linguistical Relations between Romanian and Greek' i artikullit qe citova me duket mjaft intrigues. Linguistet rumune jane me te lire ne perqasjen e rumanishtes me greqishten, dicka qe eshte tabu per ata qe merren me shqipen. Si pasoje e skematizimeve te gabuara (duke filluar nga ndarja centum/satem e deri te zhvendosja e proto-shqipes ne veri), krahsimet me greqishten e vjeter jane perjashtuar fare nga kerkimi. Edhe nese behen ato reduktohen sall ne 'dorizma', duke perjashtuar kesisoj nje dimension te lashtesise se shqipes.

[bardus]

rom. bală, balaur(e) "mythological monster, dragon" (<*bhalla-)=gk. phale, phalaina (but lat. ballaena with double ll)

Jo gjithmone kane te drejte Alb,bejne edhe gabime ,p.sh. ne lidhje me fjalen Balene une e kuptoj ndryshe origjinen e saj,duhet te kete ardhur nga βάλλω , throw 'valle'; ballo ,to dance ;βαλλισμός ,jumping about, dancing, 'vallezim'; emrin e ka marre nga kercimi jashte ujit i balenes dhe emervenesi e ka pershkruar si 'kercimtare',; ndersa, rom. bală, balaur(e) ,ndoshta eshte e njete me baloz te shqipes.

Then there are, among the few words known of Thracian, some whose immediate etymon can be also found only in Greek: the Edonic name Paibes (also in compounds like Aliupaibes, Mestypaibes a.s.o) is for sure the same as gk. pais, paidós "child";

Kjo nuk perputhet me trajtat tjera qe gjenden neper Shqip,Lituanisht,Latvian,Sanskrit.

παῖς,παισά ,child

Latv. puika ;Lith. vaikas ; Shqip voc 'djale' ,vaiz 'vajze,vashe'; Arbanisht ,vaiz (Rossi); वत्स vatsa,'.boy'; 'voc' ; वासू ,vAsU , young girl ,'vashe'.

Thesalia, marre pergjithesisht, ishte pikeprerja ku ndahej e bashkohej bota ilire e ajo helene.

Kemi sjellur ketu shume fjale nga leksiku spartan te njejta me gjuhen shqipe, keshtu qe kufirin mos duhet ta zbresesh akoma me poshte, nqs ka patur ndonje te tille.Qe te mos me shkoje rruga bosh ,po sjell edhe nje tjeter nga Dorianet.

ἦλιψ, a Dorian shoe "opinge"

Kete fjale une e lexoj jalips dhe me pare jam munduar te argumentoj se gjalper vjen nga gh`jal_pen, ku rrenja eshte *jal =perdredh,lakoj,nen kete futet edhe

GJALMË m.2. Pe, fije.GJALMOJ kal.Thur diçka me gjalma, e bëj me gjalma. Gjalmoj një palë opinga. nga << g`jal_ma, si dhe

GJALMËZEZË f zakon.1. Gratë labe, të cilat lidhnin opingat pas këmbëve me gjalmë të zi. Gjalmëzezat e Labërisë.

pra Dorianja ἦλιψ, eshte e njejta rrenje me Laben gjalme,"lloj opinge me lidheza".(gjalpse=ἦλιψ)

[bardus]

Të Jetitë? The 'Εtimology?

ον, το, të-jetëtë-itë, të-ndodhurë-itë, të-gjënturë-itë; e-bënë-a
τα όvτα, të-jeta-të, të-mirra-të
τω όvτι, me të-jetë, me të-jeta, me të-vërteta
όντας, όντες, me të-jetë
οντότης, η, të-ndodhurë-itë, të-gjënturë-itë, të-bënë-të, jetësìrë-a, të-jetë-të,-itë.
όντως, jetisht, vërtetazë, me të-vërteta.

Ndë disa katunde të Morèsë kû ende jesin të arbarorë pleqë (që, ndë farë të farës, trimërisht e ruojtën të folunë (ma se ma, djerjé ndë viëtin 1821) gljuhen e t'tynevet etën, që kje një mbetje e së mesjetares çamërishte), si ç'na dëshmon një arbaror nga Hidra: me të JETË ose JETISHT = me të vërtetë, pra e jeta = e vërteta. Kja fjalë ashtë bjerrunë ndë të folmet e tjera. Le t'a marrnjëm n'fill. E vërteta ashtë thalbi i gjâs, për ashtu, ashtë të-kjânë-të ase kjânësíra, që i thonë angl. 'the essence' që ndërlidhet me foljen jësh' «sh'-sht» êshtë, andaj edhe lidhet me foljen âm ose jam, me kjâ_në ose të je_sh, ase, ndë një formë ma të herëme, e je_të [krh. dhe të jap:hesh, të je:hesh » të je'sh dhe të jes:njësh e me jetë (me mbêtë), dhe e bë-ta, e bë-na, e-bë-ma, e bë-ra dhe me ba «» të ba-njësh » të ba-jsh » të ba-'sh, dhe tj.]. Pra ka mândësí që e jeta (e vërteta) të jetë atâ që ashtë ndë kjanësí të gjâsë, që mand t'a themë adhe ndryshej e ma thjesht si: atâ që jê-shtë, ê-shtë (kû -sht thekson edhe mâ të kjanëthit e foljes). Si a thonjshin helenet e herëm "të vërtetës", "vereverte, i vërtetë"? Lë t'a shohnjëm: ἐτήτυμος "true", ἔτυμος "true, genuine", ἐτεός , ά, όν (not found in masc.), A. true, genuine; II. ἐτεόν, as Adv., in truth, verily; 2. in Ar. (not in other Com.) interrog., really, indeed; 3. fem., ἐτεή, ἡ, reality; as Adv., in reality. Pra, mand të ketë të głarë se ndërlidhet me arbarishtën e jetë "e vertëtë", jetisht (vërtetazë), që si ç'thanjësh parthi, mând të jetë rrjedhunë n'foljes "me kjanë (të je:hesh)", te ku togu «jè» asht njyjëtuom me hûnn si «ê»: pra, me të êtë dhe elenishtja płake ἐτεός "true". N'këhâ u rruodh fjala the etymology: "Se denomina etimología del griego ἐτυμολογία, compuesto a su vez por ἔτυμος («verdadero, genuino») y -λογία ('-logía', «tratado, estudio»), al estudio del origen de las palabras, cuándo son incorporadas a un idioma, de qué fuente, y cómo su forma y significado han cambiado". Eτυμολογία âshtë e êtë-a (e vërtetë-a), kjanësíra e fjales, si gr. ἔτυμος mând të tërtonjim fare leht edhe i jetem, i êtëm (i vërtetem) me përapashtesën -ëm. Dok-het tarrlabuq (lâmbsh) puna, e shpesh kështuo ka me iu ndŷm, porse s'e humpnë kurraj fillin. Ndërkaqa, e vërteta ndë arbarisht shprehet edhe me: û (ua, uo) dhe sht-û (ndajshtesa sht- i'a shton edhe mâ përcaktimin e jetësírës). Gjithë kjû mëndim u rruodh n'së kjanëshit të foljes jam. E sa u nket kësa-i, kam t'iu tham se kemë të benjëm me tri folje pakuer të lashta t'Arbarishtës: jâm, kâm, thâm « {Ja, Ka, Thâ}. E kaqëth. A asht Jetisht e vërtetë këta që sapo thanjësh, opor ashtë gabe e s'pasë kish pasë lidhje e jetë-a me ἐτεός? Këta thomani Jûo.

Sa per ta kopsitur mire kete gjetje shume te rendesishme te Strokullit,ku fjala etimologji ka dale nga gjiri i gjuhes shqipe e jet "e vertete" ,jetima "vertetesia",na ndihmojne nganjehere edhe etrusket me ndonje mbishkrim qe kane lene, se librat ua dogji e zhduku Roma .

Etrusc. eitiia "valuation" [az96] edhe kjo fjale nga rrenja *jet-,*iet-ia
Kjo ja shton edhe nje dimension gjetjes se mesiperme.