Disa fakte interesante mesjetare-ballkanike.
-Leterkembimet midis Skenderbeut dhe Ladislut III te Hungarise.
-Ladislau fton Skenderbeun qe ti bashkohet Aleances se Krishtere kunder Turqve.
-Arberoret, mbasi diskutojne letren nisur prej Ladislaut ,miratojne kete ftese dhe pregatisin nje ushtri prej tridhjete mije luftetaresh.
-Serbet me ne krye Despotin Gjergj Viskoviç nuk lejojne trupat e Skenderbeut qe ti bashkohen Aleances se Ladislaut dhe Hyniadit.
-Serbet kapin rob dhe burgosin Hyniadin .
-Skenderbeu me trupat Arberore shkaterrojne serbet dhe Serbine ne shenje hakmarrje.
---
Le te hedhim nje veshtrim ketij burimi te rendesishem.
Studiuesi dhe eruditi Andreas Papadopoulos Vretos ne vitin 1820 publikon nje veper interesante me titullin "Compendio dell'istoria di Giorgio Castriotto soprannominato Scanderbeg, Principe dell'Albania", Vol. I, Napoli.
Ne kapituullin VI te vepres dhe pikerisht ne faqet 78 deri 89 sillen keto informacione:
1) Fama dhe fitoret e Skenderbeut terhoqen vemendjen e gjithe Sovraneve Evropiane duke e cilesuar kete te fundit si nje Hero. Pikerisht ne kete periudhe behet nje aleance midis; Ladislaut III, Mbret i Hungarise dhe Polonise, Hyniadit te Rumanise, Dukes se Borgonjes, Venedikasve, Gjenovezeve dhe Arberoreve me ne krye Skenderbeun.
Ne daten 4 Korrik te vitit 1443. Ladislau III i dergon kete leter Kastriotit:
"Ladislau Mbret i Hungarise dhe Polonise, drejtuar te rendesishmit Gjergj Kastriotit ne menyre te drejte mbiquajtur Alekasander, Princit te Arberise, i uroj shendet.
Nuk mund ta pershkruajme kenaqesine e madhe, qe kemi provuar, duke mesuar qe per fatim e mire ke rimarr tronin ateror dhe qe di ta mbrosh me trimerine dhe gjykimin tend. Gjithe Sovranet e Krishterimit na jane lutur qe te te shfaqim gezimin qe ndjejne ata per armet (ne kuptimin e lufterave qe fitoi Skenderbeu, shenimi E. Canaj). Keta te konsiderojne si mburoja e Krishterimit kunder Barbareve. Eshte e veshtire te pershkruhet keqardhja, qe provuam kur mbas vdekjes se Gjon Kastriotit, atit tend i mirekujtuar, mesuam qe Sulltani u be sovran i krahinave te tua, dhe te mbante ty ne oborrin e tij si te burgosur. Ne se ndjenjat e zemres sime do ishin te pranueshme per Zotin, sigurisht Gjon Kastrioti do kishte jetuar deri ne keto dite per te provuar te njejten ndjenje, qe te shihte diten kur djali i tij do mbushte Evropen dhe Azine me emrin e tij dhe ne menyre te drejte cilesuar prej te gjitheve njeri prej Princerve me te Lavdishem te Botes. Ne shpresojme qe edhe Maqedonia nepermjet menyres tende (lufterave te tua, shenimi E. Canaj) do rimarri se afermi lirine e vet: fitoren e ndritur qe ke sjelle mbi ushtrite e ndryshme Osmane nen komanden e Ali Pashait na bindin per kete shprese, te sigurte dhe predikuar pa dyshime. Zoti pa dyshim ka derguar ty, o i madhi Skenderbe, ne shekullin e sotem qe tu vish ne ndihme te Krishtereve per tu hakmarre kunder te pa feve per gjithe fatkeqesite qe per faj te tyre kane vuajtur. Lavdia jote dhe vantazhi yt duhet te bindin qe te bashkohesh me ne per te debuar prej Evropes Barbaret, te cilet e kane nen tiranine e tyre..." (Shkruar prej Ladislaut III ne Buda, Kryqyteti yne, ne daten 4 Korrik 1443.)
2) Skenderbeu sapo merr kete leter, urdheron menjehere qe te mblidhet Keshilli i tij per te vendosur çka duhet te benin Arberoret ne rast te luftes te turqve kunder hungarezeve. Shumica e tyre ishte absolutisht ne favor qe Skenderbeu te mblidhte sa me shume trupa dhe te shkonte ne ndihme te aleances se krishtere qe ishte krijuar.
I pergjigjet Ladislaut ne kete menyre ne daten 4 Gusht 1443.
" Skenderbeu Princ i Shqiptareve per Ladislaun Mbretin e Hungarise dhe Polonise, i uron shendet dhe lumturi.
Me shume kenaqesi mora letren tuaj, o Mbret i madh, te cilen mbasi e shqyrtuam gjate degjimit te Keshillit tim, te gjithe me te njejtin ze te bashkuar me dhane kurajon qe te bashkoj forcat e mia me ato te Fuqise suaj, kunder armikut te perbetuar te Krishterimit..
...Shpresoj pra qe te vije se afermi ne takimin me ju me tridhjete mije luftetare, te cilet sikurse une, do perpiqemi me gjithe forcat tona qe te arrijme madheshtine tuaj ..." (Kruje 4 Gusht 1443)
---
Mbasi nis kete leter, Skenderbeu urdheron qe te mblidhen gjithe trupat Arberore te Shtetit te tij. Mbasi mbledh kete ushtri niset qe ti bashkohet Ladislaut por kur Arberoret me ne krye Skenderbeun mberrijne ne Serbi, Gjergj Viskoviç, Despoti i Serbise nuk lejon ushtrine e Skenderbeut qe te kaloje nepermjet krahinave qe kontrollohen prej Viskoviçit. Mbas disa perpjekjeve qe ta bindte fillimisht Viskoviçin, por duke mos ia arritur ketij qellimi, Skenderbeu kerkon qe te çaje me force murin e trupave serbe. Por tashme ishte vone, pasi Ladislau ishte nisur drejt Misise dhe pikerisht ne Varne. Murati i informuar per planet e Ladislaut, duke u kthyer prej nje misioni ne Azi, i kundervihet Ladislaut dhe aleateve te tjere,me gjithe forcat e tij.
Perpara betejes, aleatet e Krishtere, vendosin qe komanda ti jepej Hyniadit . Mbasi nis nje beteje e fuqishme, Ladislau hyn personalisht ne keto luftime te ashpra ku edhe gjen vdekjen. Turqit i presin koken dhe duke ia ngulur ne nje hushte dhe e ngrejne lart qe te shihej prej te dyja ushtrive ,
Alenca e Krishtere nis dhe dekurajohet edhe pse Hyniadi kerkon qe te mbaje lart moralin e ushtareve te alenaces, por numri i madh i turqve si dhe vdekja e Ladislaut, bejne qe ushtrite e aleances me ne krye Hyniadin si Komandant, te terhiqen dhe te futen ne territoret e Serbise. Sundimtari i Serbise, Despoti Gjergj Viskoviç, ne vend ti ndihmonte ushtaret e Aleances se krishtere, me tradheti kap rob Hyniadin dhe e burgos dhe per lirimin etij kerkon si kembim diasa keshtjella te cilat ishin nen Hyniadin.
Skenderbeu, kur merr vesh lajmin e trishte te thyerjes se Aleances se krishtere, u inatos se tepermi me Sundimtarin Serb, Viskoviç. Kjo do sillte edhe inatosjen e ushtareve Arberore, te cilet shkaterrojne, per hakmarrje, trupat serbe dhe shkaterrojne krahinat e tyre Mbas shkaterrimit te Serbise Arberoret me ne krye Skenderbeun kthehen ne Arberi.
Scanderbeg quando ricevè la dispiacevole nuova della disfatta de Cristiani infuriossi come un leone contro il Principe della Servia il quale ancora impediva accanitamente il di lui passaggio . I soldati animati dallo sdegno del loro Duce tagliarono a pezzi le truppe Serviane e distrussero la loro provincia col fuoco e col ferro In questo. In questo intervallo una parte dell avanzato esercito Cristiano raggiunse il Principe che diè loro tutti i possibili soccorsi i quali si possono sperare da un cuore generoso e compassionevole anzi facilitò ad essi tutt i mezzi per fare un sicuro ritorno nella loro patria Egli dopo la devastazione della Servia ritornò colle sue truppe nell Albania
...
Shtese: Sipas autorit te vepres, arsyet per te cilat Despoti Serb Viskoviç nuk lejoi trupat e Skenderbeut qe ti bashkoheshin Ladislaut ishin te pakten tre:
a) Pasi Despoti Serb kishte dhene per grua Muratit vajzen e tij.
b) Despoti Serb urrente hungarezet.
c)Urrejtja e Viskoviçit per Hyniadin. (Shkeputur prej Barletit ne Librin e tij te Dyte)
(Burimi: Andreas Papadopoulos Vretos "Compendio dell'istoria di Giorgio Castriotto soprannominato Scanderbeg, Principe dell'Albania", Vol. I, Napoli, 1820)
You do not have the required permissions to view the files attached to this post.