Lajme Arkeologjike/Historike

[TeuAL]

Duket e rrezikuar nga deti kjo pjese fortifikimi(bastion) ne Butrint. Video eshte postuar para nje jave.

[TeuAL]

https://www.oxbowbooks.com/9798888571323/butrint-8/

Ka dale nga shtypi libri Butrint 8:
------ te dhena per librin:-----
Butrint 8
The Middle Byzantine Archaeology of Butrint, its Enclave, Saranda and Santa Quaranta
Edited by Richard Hodges and Nevila Molla

Series:
Butrint Archaeological Monographs
Imprint: Oxbow Books
9798888571323
September 2024
-----------------------

Butrint_8:
Arkeologjia Mes Bizantine e Butrintit, rrethinat e varura prej tij, Saranda dhe Santa Quaranta
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Butrint_8 lidhet kryesisht me zbulimet arkeologjike mes-bizantine sipas projekteve te 'Butrint Foundation' ne Butrint dhe rrethinat, ne portin e Sarandes, Onchesmos antik.
Vellimi permban nje raport te plote te germimeve ne fortifikimet perendimore te Butrintit dhe tregon perdorimin e tyre ne periudhen shek. 6 pas Krishtit deri shek. 16 pas Krishtit.
Vellimi permban gjithashtu nje pjese qe ka te beje me qendrat mes-bizantine te varura prej tij, ne prapatoken e tij, ku perfshihen nje studim i ri i murit(kufi) te Demes, forteses ne maje te kodres Çuka e Shqiponjes dhe i nje qendre te banuar ne rrafshinen perballe qytetit.
Pjesa e trete perqendrohet tek Saranda, Onchesmos-i antik. Ketu eshte nje pershkrim i shkurter i germimeve ne port qe nxorren ne drite rrenoja mes-bizantine dhe me tej eshte nje rivleresim rrenjesor i kishes se shenjte te "40 Shenjtoreve", rishqyrtohen origjina romane e vone dhe rindertimi ne periudhen mes-bizantine.

----------------nga www.oxbowbooks.com ----------------
DESCRIPTION

Butrint 8 is largely devoted to the Middle Byzantine archaeology discovered by the Butrint Foundation’s projects at Butrint itself, in its environs, and in the nearby port of Saranda, ancient Onchesmos.
The volume includes a full report on the excavations in Butrint’s western defenses, built in the 6th century as a proteichisma, and maintained in use until the 9th century when tower 1 partly perished in a fire and tower 2 was abandoned. From these 9th-century levels came a major assemblage of traded and local ceramics as well as glass cullet. The report also describes the reuse of the defenses until the 16th century when Butrint was abandoned.
This volume also includes a section devoted to Butrint’s Middle Byzantine enclave occupying its hinterland, including a new study of the Dema (boundary) wall, the hilltop fortress of Çuka e Aitoit and an excavation of a settlement on the plain opposite the town.
The third part of the book focuses upon Saranda, ancient Onchesmos. This includes a short report on excavations made in the port that brought to light Middle Byzantine remains as well as a major reassessment of the sanctuary church of Santa Quaranta, re-examining its Late Roman origins and its major rebuilding in the Middle Byzantine period.

Butrint 8 is a benchmark for research on the Middle Byzantine period in the southern Adriatic Sea region, shedding light on an age when Butrint lay on the western limits of Byzantium, on the long-distance trade of this period, and on the character of settlement in this period.

[TeuAL]

https://www.balkanweb.com/pamjet-ne-3d- ... numentale/

Pamjet në 3D, si dukej amfiteatri romak i Durrësit, arkeologët: Forma asimetrike e ballina monumentale
Fatmira Nikolli | 12 Tetor, 2023 18:21

Si dukej amfiteatri i Durrësit kur u ndërtua në shekullin e dytë? E vendosur në shpinë të kodrës, godina me ballinë monumenale trikatëshe që shihte nga deti dhe shihej nga deti, ulëset e këshillit të qytetit, i kishte të vendosura afër skenës, ndërsa gratë dhe skllevërit mund t’i ndiqnin ndeshjet e performancat, lart nga tarraca. Shkallaret ishin të lyera me të bardhë, ndërsa disa lozha qenë të veshura me mermer. Imazhi i amfiteatrit të Durrësit është ndërtuar në 3d duke na dhënë një pamje të plotë të tijën. Projekti, një bashkëpunim i Institutit të Arkeologjisë në Shqipëri dhe Institutit Gjerman të Arkeologjisë është fryt i një pune 12 vjeçare.
Eduard Shehi, bashkëdrejtues projekti tha se “synimi ishte që veç nje botimi që është në proces të kishim edhe një material që është më i qasshëm për publikun”
Arkeologët dhe arkitektët që kanë ndërtuar modelin 3d folën për ngjashmëritë me Koloseun dhe amfiteatro të tjerë romakë, por mbi të gjitha u ndalën edhe te veçantitë.

Henner Von Hesberg, bashkëdrejtues projekti, tregoi se “Ideja ishte të zhvillohej një projekt që shfaq gjithë kompleksin dhe marrëdhënien e zonës me qytetin antik. Amfiteatri në Durrës është shumë i veçantë. Ka të bëjë me ndërtimin dhe lidhjen e godinës me natyrën. Amfiteatrot zakonisht ndërtoheshin në mënyrë simetrike ndërsa ky, është asimetrik dhe kjo vështirësonte hyrjen e publikut, uljen e tyre në vende ose daljen. Arkitektet e kohës kanë gjetur një zgjidhje të mirë. Çdo ndërtim paguhej nga komuniteti dhe ata kanë dashur të kursejnë para”.
Arkeologët dhe arkitektët thanë se një ndërtim si ky, për vëllimin arkitektonik dhe numrin e publikut, duhej të ishte jashtë qytetit. Pozicioni asimetrik i tij solli zgjidhje të papërshtatshme për hyrjen e spektatorëve ku pjesa më e vështirë ishte komoditeti e megjithatë, amfiteatri kishte mbrojtje nga dielli. Anomalia e asimetrisë, bëri që publiku të futej përmes një hyrje të madhe që i çonte afër arenës në fashën kryesore të ulëseve. Amfiteatri u zbulua 1966 falë përkushtimit të Vangjel Toçit.

" . . . anomalia e asimetrisë,
. . .
një hyrje të madhe që i çonte afër arenës . . ."
- - - - - -
Mendoj qe prania e hyrjes se madhe qe mundeson hyrjen direkt prane arenes tregon qe kemi te bejme me hyrje edhe per kaloresit e ushtrise qe sterviteshin ne amfiteater.

Doja te flisja edhe per njesite e ushtrise romake "Cohors I dhe II Delmatarum milliaria EQUITATA", ku shumica e rekruteve vinte nga vendasit, "Illyrian-speaking people". Kemi te bejme me njesi te tipit "Roman auxiliary mixed infantry and cavalry regiment" dhe cilesimi "milliaria" tregon qe ishin "cohorts" me numer dyfish krahasuar me te tjerat, afersisht 800 kembesore dhe 240 kalores.

Durresi, me portin dhe rrugen Egnatia, kishte nevoje per mbrojtje te kualifikuar pra "Cohors (milliaria) Equitata" ka pasur ne Durres.

Ne Salone(Solin), kryeqyteti i "Roman province - Dalmatia" jane gjetur shkrime, sot gjenden ne muzeun arkeologjik te Splitit ne Kroaci, qe deshmojne pranine e ketyre njesive ushtarake aty.

Po ngjis objekte nga muzeu arkeologjik i Durresit ku tregohen gjetje, kuaj dhe kalores, nuk e di cfare thote shkrimi ngjitur tek kali(?), mendoj qe jane deshmi te pranise se njesive ushtarake " Equitata . . . I(Y)llyrian . . . " ne Durres dhe mendoj qe keto njesi kane ndertuar amfiteatrin.

Ne librin "Anastasius I : politics and empire in the late Roman world / F.K. Haarer.", ne fleten 242(ngjitur), lexoj qe Perandori i Bizantit Anastas Durrsaku ka bere ndertime ne Durres. Malalas permend qe " Anastasi . . . ndertoi edhe nje hipodrom per banoret e qytetit".
Te jete fjala per amfiteatrin? Te jete amfiteatri i Durresit veper e ndertuar nga Perandori Anastas Durrsaku?
---------- Libri ----------
Titull:
Anastasius I : politics and empire in the late Roman world / F.K. Haarer.
Author : Haarer, F.K.
Publ. :Cambridge, UK : Francis Cairns, 2006.
-----------------------------------

[TeuAL]

https://www.balkanweb.com/pamjet-ne-3d- ... numentale/

Pamjet në 3D, si dukej amfiteatri romak i Durrësit, arkeologët: Forma asimetrike e ballina monumentale
Fatmira Nikolli | 12 Tetor, 2023 18:21

Si dukej amfiteatri i Durrësit kur u ndërtua në shekullin e dytë? E vendosur në shpinë të kodrës, godina me ballinë monumenale trikatëshe që shihte nga deti dhe shihej nga deti, ulëset e këshillit të qytetit, i kishte të vendosura afër skenës, ndërsa gratë dhe skllevërit mund t’i ndiqnin ndeshjet e performancat, lart nga tarraca. Shkallaret ishin të lyera me të bardhë, ndërsa disa lozha qenë të veshura me mermer. Imazhi i amfiteatrit të Durrësit është ndërtuar në 3d duke na dhënë një pamje të plotë të tijën. Projekti, një bashkëpunim i Institutit të Arkeologjisë në Shqipëri dhe Institutit Gjerman të Arkeologjisë është fryt i një pune 12 vjeçare.
Eduard Shehi, bashkëdrejtues projekti tha se “synimi ishte që veç nje botimi që është në proces të kishim edhe një material që është më i qasshëm për publikun”
Arkeologët dhe arkitektët që kanë ndërtuar modelin 3d folën për ngjashmëritë me Koloseun dhe amfiteatro të tjerë romakë, por mbi të gjitha u ndalën edhe te veçantitë.

Henner Von Hesberg, bashkëdrejtues projekti, tregoi se “Ideja ishte të zhvillohej një projekt që shfaq gjithë kompleksin dhe marrëdhënien e zonës me qytetin antik. Amfiteatri në Durrës është shumë i veçantë. Ka të bëjë me ndërtimin dhe lidhjen e godinës me natyrën. Amfiteatrot zakonisht ndërtoheshin në mënyrë simetrike ndërsa ky, është asimetrik dhe kjo vështirësonte hyrjen e publikut, uljen e tyre në vende ose daljen. Arkitektet e kohës kanë gjetur një zgjidhje të mirë. Çdo ndërtim paguhej nga komuniteti dhe ata kanë dashur të kursejnë para”.
Arkeologët dhe arkitektët thanë se një ndërtim si ky, për vëllimin arkitektonik dhe numrin e publikut, duhej të ishte jashtë qytetit. Pozicioni asimetrik i tij solli zgjidhje të papërshtatshme për hyrjen e spektatorëve ku pjesa më e vështirë ishte komoditeti e megjithatë, amfiteatri kishte mbrojtje nga dielli. Anomalia e asimetrisë, bëri që publiku të futej përmes një hyrje të madhe që i çonte afër arenës në fashën kryesore të ulëseve. Amfiteatri u zbulua 1966 falë përkushtimit të Vangjel Toçit.

" . . . anomalia e asimetrisë,
. . .
një hyrje të madhe që i çonte afër arenës . . ."
- - - - - -
Mendoj qe prania e hyrjes se madhe qe mundeson hyrjen direkt prane arenes tregon qe kemi te bejme me hyrje edhe per kaloresit e ushtrise qe sterviteshin ne amfiteater.

Doja te flisja edhe per njesite e ushtrise romake "Cohors I dhe II Delmatarum milliaria EQUITATA", ku shumica e rekruteve vinte nga vendasit, "Illyrian-speaking people". Kemi te bejme me njesi te tipit "Roman auxiliary mixed infantry and cavalry regiment" dhe cilesimi "milliaria" tregon qe ishin "cohorts" me numer dyfish krahasuar me te tjerat, afersisht 800 kembesore dhe 240 kalores.

Durresi, me portin dhe rrugen Egnatia, kishte nevoje per mbrojtje te kualifikuar pra "Cohors (milliaria) Equitata" ka pasur ne Durres.

Ne Salone(Solin), kryeqyteti i "Roman province - Dalmatia" jane gjetur shkrime, sot gjenden ne muzeun arkeologjik te Splitit ne Kroaci, qe deshmojne pranine e ketyre njesive ushtarake aty.

Po ngjis objekte nga muzeu arkeologjik i Durresit ku tregohen gjetje, kuaj dhe kalores, nuk e di cfare thote shkrimi ngjitur tek kali(?), mendoj qe jane deshmi te pranise se njesive ushtarake " Equitata . . . I(Y)llyrian . . . " ne Durres dhe mendoj qe keto njesi kane ndertuar amfiteatrin.

Ne librin "Anastasius I : politics and empire in the late Roman world / F.K. Haarer.", ne fleten 242(ngjitur), lexoj qe Perandori i Bizantit Anastas Durrsaku ka bere ndertime ne Durres. Malalas permend qe " Anastasi . . . ndertoi edhe nje hipodrom per banoret e qytetit".
Te jete fjala per amfiteatrin? Te jete amfiteatri i Durresit veper e ndertuar nga Perandori Anastas Durrsaku?
---------- Libri ----------
Titull:
Anastasius I : politics and empire in the late Roman world / F.K. Haarer.
Author : Haarer, F.K.
Publ. :Cambridge, UK : Francis Cairns, 2006.
-----------------------------------

Dua te sqaroj se perse e bera pyetjen : " Te jete amfiteatri i Durresit veper e ndertuar nga Perandori Anastas Durrsaku? "

Po permbledh sa kam permendur per amfiteatrin e Durresit ne postimet me lart:
1.
Ne botimin e cituar me lart " Pamjet në 3D, si dukej amfiteatri romak i Durrësit, arkeologët: Forma asimetrike e ballina monumentale . . . një hyrje e madhe që çonte afër arenës . . ." [Fatmira Nikolli | 12 Tetor, 2023] " duket qe amfiteatri i Durresit ka tipare edhe te nje hipodromi.
2.
Ne librin "Anastasius I : politics and empire in the late Roman world / F.K. Haarer.", ne fleten 242(ngjitur, me lart), thuhet qe Anastas Durrsaku, Perandori Ilir i Bizantit, ka bere ndertime ne Durres. Malalas permend qe " Anastasi . . . ndertoi edhe nje hipodrom per banoret e qytetit".
---------------------
Kjo me shtyn te mendoj qe, ne rastin e amfiteatrit te Durresit, mund te kemi te bejme me nje veper te llojit "amfiteater dhe hipodrom" njekohesisht, ndertuar ne Durres nga Perandori Anastas Durrsaku.

[TeuAL]

Ndertime te kohes se dyshes perandorake Anastas-Justinian

Eshte fjala per ndertime te kohes se dyshes perandorake Anastas-Justinian. Po ngjis nga libri:"Justinian, Empire and Society in the Sixth Century, Autor: F.K.Haarer(2022)". Autorja flet per angazhim te perandorit Anastas Durrsaku ne ndertim te banjave publike, cisternave dhe ujesjellesve.

Ne Durres, ngjitur me forumin rrethor te ndertuar nga Perandori Anastas Durrsaku, jane zbuluar banja publike(nen teatrin A. Moisiu) dhe po aty prane, se fundmi, jane zbuluar harqe te nje ujesjellesi qe arkeologet mendojne se i takon shekujve 4-5(pas Krishtit) i cili sherben per sjellje uji jo te pishem pasi eshte me kanal te hapur, pa tuba.
Mos kemi te bejme me nje kompleks "ForumRrethor-BanjaPublike-Ujesjelles etj." te ndertuar ne Durres nga Perandori Anastas Durrsaku per te cilin burimet e shkruara thone se nuk u kursye me ndertimet ne qytetin e tij te lindjes?

[TeuAL]

Pamje te Perandorit Anastas Durrsaku nga diptiket e tij

Perandori Anastas Durrsaku ne nje diptik te tij. Pamja eshte nga libri(atlasi) :
--------------- Atlas - skeda ----------------
Author Heyden, A. A. M. van der.
Title Atlas of the classical world / edited by A.A.M. van der Heyden and H.H. Scullard. --
Published London : Nelson, 1963[c1959 ]
--------------------

vijon . . .

[TeuAL]

Pamje te Perandorit Anastas Durrsaku nga diptiket e tij

Perandori Anastas Durrsaku ne nje diptik te tij.
vijon . . .

. . . vijon

Perandori Anastas Durrsaku ne nje tjeter diptik te tij qe ndodhet ne V&A_Museum.