Kush ishin Pelestet-Filistinet?

[ALBPelasgian]

Ju lutem sillni materiale sqaruese rreth këtij fisi të lashtë me origjinë të padiskutueshme ballkanike!

[ALBPelasgian]

But the Pelasgian exodus from Crete to Canaan was supposed to have ocurred before the days of the Patriarchs, since in Genesis there were references to Abimelech, king of the Philistines, as a contemporary of Abraham and Isaax, and since the Old Testament consistently implied that the Philistines had been in their promised land well before the Israelites reached theirs. Thus to scholars in the 1860s the Medinet Habu references to Peleset seemed to record an attack upon Egypt by its Palestinian neighbors, who were supported (exactly as the Lybians had been) by mercenaries from Sicily, Italy, and other northern lands in or along the Mediterranean Sea. W.Max Muller, de Rouge, and others who studied the inscriptions did not yet imagine that Merneptah and Ramesses had faced a tide of migratory peoples. A slight shift occurred in 1872, when F.Chabas published the first translation of all the texts relating to the wars of Merneptah and Ramesses III. Chabas found it strange that the Peleset shown in the reliefs were armed and garbed in the same manner as 'European' peoples such as the Sicilians and Sardinians, and he therefore argued that these Peleset were not from Philistia after all but were Aegean Pelasgians.
(...)In his 1873 review of Chabas's book, Maspero agreed that the Peleset of Mebinet Habu were accoutred more like Europeans than Semites and also agreed that they were Aegean Pelasgians. But he proposed that it must have been at this very time - in the reign of Ramesses III - that these Pelasgians became Philistines.

http://books.google.com/books?id=bFpK6a ... es&f=false

[ALBPelasgian]

[ALBPelasgian]

Cilësimi i Pelestëve herë Pellazg e herë ilirë tregon njejtësinë Pellazgo-Ilire.

http://books.google.com/books?id=2kSovz ... ns&f=false

[Kolivilor]

Helmetës i paskan thënë 'kova', sikur sot 'kofe' që mbush ujë, edhe arkës i paskan thënë 'argaz'.

Në Kroaci një gadishull quhet Pelisac ose Peljesac, ndërsa fakti që kanë qenë filistinët të gjatë e tregon mirë përkatësinë e tyre.

[ALBPelasgian]

Helmetës i paskan thënë 'kova', sikur sot 'kofe' që mbush ujë, edhe arkës i paskan thënë 'argaz'.

Në Kroaci një gadishull quhet Pelisac ose Peljesac, ndërsa fakti që kanë qenë filistinët të gjatë e tregon mirë përkatësinë e tyre.

Interesante këto dy fjalë të stërlashta të Pelestëve. Ngjashmëria me përkatëset në shqipe është e pakundërshtueshme në këtë rast. Kolivilor po munde sjell ndonjë vegëz (link) të fjalëve të lashta peleste që të gjejme ndonjë ngjashmëri.

Sa i përket vendburimit të Pelestëve Pellazgo-Ilir ajo duhet kërkuar më me siguri tek Pelesta e Himarës sonë. Ja një pjesë e shkrimit të Skender Rizajt:

. Ndërsa Willy Borgeaud-i thotë se palestinezët (filistinët) kanë emër ilir, dhe se Argolida dhe Elida në Greqi janë vatra të rëndësishme ilire në pjesën e Mesdheut. E sipas mendimit të Faik Reshit Unatit, palestinezët (filistinët) u tërhoqën nga Kreta për në Palestinë rreth vitit 1200 para e.s. Palestinezët ishin banorët e ish qytetit ilir Paleste - Palasa e sotme në Himarë.

First made by Arie Noordtzij, De Filistijnen (1905), noted by G. Bonfante, "Who Were the Philistines" American Journal of Archaeology 50.2 (April - June 1946:251-262) p. 252 note 4. Bonfante argued for an Illyrian origin for the Palaistinoi, in Palaeste, an Illyrian toponym in Epirus, supplied with the Illyrian -ino suffix for ethnic groups; the suggested connection was introduced by Hermann Jacobsohn, in Berliner Philologische Wochenschrift 34 (1914:483).

Another theory, proposed by Jacobsohn and supported by others, is that the name derives from the attested Illyrian locality Palaeste, whose inhabitants would have been called Palaestīnī according to normal grammatical practice.[5]

Palaeste was a town of Epirus, on the coast of Chaonia, to the south of the Acroceraunian Mountains. From a line in the Fasti of Ovid, it would seem that the Furies had a temple at this place. The town on its site at the present day is called Palasa.

http://books.google.com/books?id=czKFaa ... ia&f=false

[ALBPelasgian]

A Geographical and historical description of ancient Greece... By John Anthony Cramer

http://books.google.com/books?id=bqENAA ... ia&f=false

[ALBPelasgian]

Palasa ebukur shqiptare

[Zeus10]

Helmetës i paskan thënë 'kova', sikur sot 'kofe' që mbush ujë, edhe arkës i paskan thënë 'argaz'.

shume interesant dhe njekohosisht nje "rastesi" tjeter me gjuhen shqipe



psh Helmeta Maqedone eshte tamam si kove:



ashtu si shume helmeta te tjera:



qe ne shqip ne te gjithe e dime cdo te thote:



persa i perket fjales 'arka' dhe ajo eshte nje fjale e paster e gjuhes sone, bile e huazuar nga disa gjuhe te tjera.

[Mallakastrioti]

"Notitia orbis antiqui, sive Geographia plenior, ab ortu ..., " Volume 1‎ -
Christoph Cellarius - 1703

Sipas Tit Livit, Penestet ndodheshin midis Albaneve dhe Dasareteve...kurse S.Bizanti i vendoste Penestet ne Thesali.
Uskana ishte e banuar nga Penestet sipas Livit, ishin fis Ilir(me poshte ne tekst ne latinisht konfirmohet)...jo vetem kaq,por edhe Tetova(Oaenum) ishte e banuar nga Penestet

[Mallakastrioti]

"The Penestae are another Illyrian people, who Penestae. would be altogether unknown, were it not for the incidental mention made of them by the same historian. They appear to have possessed a considerable tract of mountainous country somewhat to the north of the Dassaretii, and extending to the east as far

as the frontier of Macedonia, while on the west and north-west it almost reached to the Labeates and the dominions of Gentius. (Liv. XLIII. 19.)

Uscana. Their principal city was Uscana, a place of some extent and importance, since it contained ten thousand inhabitants. At the commencement of the war with Perseus it appears to have been in the hands of that sovereign; and we hear of an unsuccessful attempt by Appius Claudius, a Roman commander, to gain possession of it by stratagem. He was stationed at Lychnidus, and, having received secret proposals from some of the citizens to surrender the town on his approach, he moved forwards and halted within twelve miles of Uscana, and early in the morning he advanced to the gates in some disorder, when the enemy sallied forth and fell on his troops, which were totally routed and dispersed. (Liv. XLIII. 9. and 10.) At a subsequent period it would seem that the Romans succeeded in obtaining possession of this town, since we presently hear of its being attacked and taken by Perseus, who reached this place, after a march of three days, from Stubera on the Erigonus, as we learn from Livy. (XLIII. 18.) Uscana was after this event again attempted by L. CuJius, a Roman commander in Illyria, but without success. (XLIII. 21.) The position of this town has not been ascertained, but it should probably be sought for in the vicinity of Isturga and Dibre, in the

Drauda- valley of the Drino. Draudacum and Oaeneum were

Oasneum. two fortresses belonging to the Penestae, and taken by Perseus with Uscana. (Liv. XLIII. 19.) The latter was situated on the road leading into the country of the Labeates, and overlooked a narrow

Artatus -. pass formed by a mountain and the river Artatus.

This possibly is the same river which Polybius calls
Ardaxanus, and places in the vicinity of Lissus,
(Frag. VIII. 15.) it is perhaps the stream now called
Orocha, and Oaeneum itself must have been placed
on its banks in the neighbourhood of Orocher. "

.....

"A Geographical and historical description of ancient Greece..."
John Anthony Cramer

[Arbëri]

Këtë text e mora nga historiani I.Veliu ,
Fisi Ilir i Penestëve

Njëri ndër fiset e shumta Ilire që kanë jetuar në Ballkan ka qenë edhe Fisi i Penestëve. Ky fis Ilir shtrihej, duke filluar nga Bukoviku mal në mes të Kërçovës e Gostivarit, ne lindje lumi Treska, (Ilirida) e deri në Brodin e sotëm. Pastai kufiri i Penestëve vazhdonte drjt malit Barbaras, kalasë së Debreshtit, kalasë së Krushevës, kalasë së fshatit Nerovë dhe drejt Demir Hisarit. Prej aty kufiri vazhdonte drejt Debërcës ku dilte në brigjet e Liqenit të Ohrit, në mes të Strugës e Ohrit, në Orovnik, aty ku sot është ajroporti i Strugës ku kufizohej me fisin tjeter Ilir Dasaretët. Në perëndim kufiri i këti fisi Ilir vazhdonte nga Struga, rrjedha e lumiot Drin i Zi (Drimon) Orovniku (Dibra e sotme), pastaj rrjedha e lumit Radika , Zhupa, Reka e Epërme dhe e Poshtme e deri në Mavrovë.[1]

Se popullata shqiptare që jeton sot në Kërçovë Strugë, Dibër e fshatrat e Rekës, jënë pasardhës të këtij fisi ilir tregon edhe fakti se kjo popullatë shqiptare fol një nëndialekt të njejtë të gjuhës shqipe, i kanë kësulat e bardha dhe të rrafshta, te njohura si kesula dibrane, për shkak se ne kohën e Skënderbeut i gjith ky teritor është quajtur “Krahina e Dibrës”. Pastaj edhe tirqit që i kanë veshur dhe përdorur popullata e kësajë krahine, dallojnë nga tirqit e krahinave tjera të tokave shqiptare. Kësula e bardhë kërçovare, strugane e dibrame dallojne nga kësula e bardhe dhe e rrafshët e Shqipërisë së Mesme dhe të Veriut, e cila kësulë(qeleshe) është më e shkurtër dhe më e gjërë[2].

Penestët që kanë pasur kryeqytet Uscanën ,në veri jënë kufizuar me Dardanët qe kryeqytet kanë pasur Skupin, e që në kohën Osmane poashtu ka qene krzeqztet I Vilajetit të Kosovës, kurse Uscana që në mesjete na paraqitet me emër të ri dhe për herë të parë, në vitin 1018 si Kirçava e më vonë si Kërçova, në kohën osmane I ka takuar Vilajetit te Manastirit.)[3]. Në shumë lokalitete të Kërçovës hasen gjurmë të vjetra arkeologjike dhe onomastike që dëshmojnë praninë e hershme të elementit shqiptar në këto troje. Në Mesjetë, në fillim nën romakët dhe më vonë nën bizantinët,popullatën Ilire fillojmë ta hasim me emërin, Arbër, Arban, Arbanas, Arvanit, i cili emër ka ardhur nga një fis Ilir me emrin “Alban” “Albanoi”. Për gjurmë të tilla, edhe sot flasin topikët, Arbanasi e Arbanisec në lokalitetet Atishtë, Velmej e Vraneshnicë të Kërçovës; Arbanashki në Dolencën e Mansatirit; Arbërkulla (Arapkulla) ne malin Bistra të Kërçovës, në të cilat jënë gërmuar dhe gjetur objekte të vjetra e artefakte arkeologjike.

Krahas këtyre mund të përmendim edhe “Tumat”, varreza tumulare ose “Kodërvarre” në Zajaz të Kërçovës, në Llagje, pjesë e Zajazit që në popullatë është e njohur “Ke Tuma”, Trojet ne Tuhin, Manastirishte në Aranjell, Kodra e Sateskës në trekëndëshin Zajaz-Greshnicë-Kolibar-Llagje, të cilët janë një dëshmi tjetër për gjurmë të vjetra vendbanimesh në këto anë[5]. Jo larg Uskanës (Kërçovës) ka kaluar dhe rruga e njohur Via Egnatia, që lidhte Durrësin me Konstantinopolin (Stambollin) e që kalonte nëpër Ohër, Manastir, Selanik dhe lidhte Perandorinë e Romës me brendinë e Ballkanit, në drejtim Lindje-Perendim, që do të ketë pasur një rëndësi shumë të madhe edhe për vetë zhvillimin intensiv e kulturor të kësaj zone. Rëndësi të ndjeshme në këtë periodë kanë pasur edhe rrugët që e bënin Kërçovën një nyje shumë të rëndësishme që lidhte lindjen me perëndimin po edhe veri jug. Me rëndësi të veçantë ishtin edhe rrugët Dibër-Kërçovë-Prilep-Stobi,; Ohër - Kërçovë- Gostivarë- Tetovë Shkup, ; Manastir – Kërçovë – Brod - rrjedha e Lumit Treska –Poreçe- Shkup,etj të cilat nuk kanë shërbyar thjeshtë, vetëm për komunikacion, por kanë pasur edhe rëndësi strategjike.

Në mesin e sh.II p.e. Maqedonia Antike dhe Iliria u likuiduan nga Perandoria Romake dhe këto teritore u shnëdërruan në Provinca të thjeshta romake dhe banorët e këtyre vendeve iu nënshtruan një asimilimi dhe romanizimi shumë të ashpër. Por pas ndarjes së Romës në 395, ilirët mbetën nën Bizantin dhe i shpëtuan asimilimit dhe zhdukjes së plotë. Edhe Uscana mbeti nën juridiksionin e Perandorisë së Lindjes-Bizantit dhe në vitin 1018 në dokumente paraqitet me një emër të rinjë Kirçava ose si që e hasim më vonë në dokumentet osmane Kërçova.

[Arbëri]

Këtë text e mora nga historiani I.Veliu ,
Fisi Ilir i Penestëve

Njëri ndër fiset e shumta Ilire që kanë jetuar në Ballkan ka qenë edhe Fisi i Penestëve. Ky fis Ilir shtrihej, duke filluar nga Bukoviku mal në mes të Kërçovës e Gostivarit, ne lindje lumi Treska, (Ilirida) e deri në Brodin e sotëm. Pastai kufiri i Penestëve vazhdonte drjt malit Barbaras, kalasë së Debreshtit, kalasë së Krushevës, kalasë së fshatit Nerovë dhe drejt Demir Hisarit. Prej aty kufiri vazhdonte drejt Debërcës ku dilte në brigjet e Liqenit të Ohrit, në mes të Strugës e Ohrit, në Orovnik, aty ku sot është ajroporti i Strugës ku kufizohej me fisin tjeter Ilir Dasaretët. Në perëndim kufiri i këti fisi Ilir vazhdonte nga Struga, rrjedha e lumiot Drin i Zi (Drimon) Orovniku (Dibra e sotme), pastaj rrjedha e lumit Radika , Zhupa, Reka e Epërme dhe e Poshtme e deri në Mavrovë.[1]

Se popullata shqiptare që jeton sot në Kërçovë Strugë, Dibër e fshatrat e Rekës, jënë pasardhës të këtij fisi ilir tregon edhe fakti se kjo popullatë shqiptare fol një nëndialekt të njejtë të gjuhës shqipe, i kanë kësulat e bardha dhe të rrafshta, te njohura si kesula dibrane, për shkak se ne kohën e Skënderbeut i gjith ky teritor është quajtur “Krahina e Dibrës”. Pastaj edhe tirqit që i kanë veshur dhe përdorur popullata e kësajë krahine, dallojnë nga tirqit e krahinave tjera të tokave shqiptare. Kësula e bardhë kërçovare, strugane e dibrame dallojne nga kësula e bardhe dhe e rrafshët e Shqipërisë së Mesme dhe të Veriut, e cila kësulë(qeleshe) është më e shkurtër dhe më e gjërë[2].

Penestët që kanë pasur kryeqytet Uscanën ,në veri jënë kufizuar me Dardanët qe kryeqytet kanë pasur Skupin, e që në kohën Osmane poashtu ka qene krzeqztet I Vilajetit të Kosovës, kurse Uscana që në mesjete na paraqitet me emër të ri dhe për herë të parë, në vitin 1018 si Kirçava e më vonë si Kërçova, në kohën osmane I ka takuar Vilajetit te Manastirit.)[3]. Në shumë lokalitete të Kërçovës hasen gjurmë të vjetra arkeologjike dhe onomastike që dëshmojnë praninë e hershme të elementit shqiptar në këto troje. Në Mesjetë, në fillim nën romakët dhe më vonë nën bizantinët,popullatën Ilire fillojmë ta hasim me emërin, Arbër, Arban, Arbanas, Arvanit, i cili emër ka ardhur nga një fis Ilir me emrin “Alban” “Albanoi”. Për gjurmë të tilla, edhe sot flasin topikët, Arbanasi e Arbanisec në lokalitetet Atishtë, Velmej e Vraneshnicë të Kërçovës; Arbanashki në Dolencën e Mansatirit; Arbërkulla (Arapkulla) ne malin Bistra të Kërçovës, në të cilat jënë gërmuar dhe gjetur objekte të vjetra e artefakte arkeologjike.

Krahas këtyre mund të përmendim edhe “Tumat”, varreza tumulare ose “Kodërvarre” në Zajaz të Kërçovës, në Llagje, pjesë e Zajazit që në popullatë është e njohur “Ke Tuma”, Trojet ne Tuhin, Manastirishte në Aranjell, Kodra e Sateskës në trekëndëshin Zajaz-Greshnicë-Kolibar-Llagje, të cilët janë një dëshmi tjetër për gjurmë të vjetra vendbanimesh në këto anë[5]. Jo larg Uskanës (Kërçovës) ka kaluar dhe rruga e njohur Via Egnatia, që lidhte Durrësin me Konstantinopolin (Stambollin) e që kalonte nëpër Ohër, Manastir, Selanik dhe lidhte Perandorinë e Romës me brendinë e Ballkanit, në drejtim Lindje-Perendim, që do të ketë pasur një rëndësi shumë të madhe edhe për vetë zhvillimin intensiv e kulturor të kësaj zone. Rëndësi të ndjeshme në këtë periodë kanë pasur edhe rrugët që e bënin Kërçovën një nyje shumë të rëndësishme që lidhte lindjen me perëndimin po edhe veri jug. Me rëndësi të veçantë ishtin edhe rrugët Dibër-Kërçovë-Prilep-Stobi,; Ohër - Kërçovë- Gostivarë- Tetovë Shkup, ; Manastir – Kërçovë – Brod - rrjedha e Lumit Treska –Poreçe- Shkup,etj të cilat nuk kanë shërbyar thjeshtë, vetëm për komunikacion, por kanë pasur edhe rëndësi strategjike.

Në mesin e sh.II p.e. Maqedonia Antike dhe Iliria u likuiduan nga Perandoria Romake dhe këto teritore u shnëdërruan në Provinca të thjeshta romake dhe banorët e këtyre vendeve iu nënshtruan një asimilimi dhe romanizimi shumë të ashpër. Por pas ndarjes së Romës në 395, ilirët mbetën nën Bizantin dhe i shpëtuan asimilimit dhe zhdukjes së plotë. Edhe Uscana mbeti nën juridiksionin e Perandorisë së Lindjes-Bizantit dhe në vitin 1018 në dokumente paraqitet me një emër të rinjë Kirçava ose si që e hasim më vonë në dokumentet osmane Kërçova.

[ALBPelasgian]

Një fakt padyshim i rëndësishëm është që çifutët e Levantit i quanin shqiptarët Peleshtë.

[Arbëri]

Sdi , vetëm se është çudi se si sot e sot e përdorin gjeneratat e vjetra emrin e Kërçovës si Uskan .