Mbishkrimet e vjetra.

[Arbëri]

Nje poezi shqip te pakten 3600 vjet e vjeter thot Niko Stilo ??
Mendoni qe mire eka perkthyer kete mbishkrim Niko Stilo !?
Të egrit ujk, të drobitur e të uritur

iu zgjidh kërthiza duke pyetur

kur lihte egërsisht

dhe kur angullinte pa përfillur kohën.



Cjap i lartë me lesh të rrallë

gjuhën duke kthyer, me të kënduar si egërsirë

i thirri atij: ç'dashke tjetër, ndale ulërimën

dhe përmbaje zemërimin.



Si kërcimtar gjuhë kërce

zgjidhu dhe thirr tingëllimat

ato që zbuloi i egri

i bërë i madh.




http://gazeta-shqip.com/lajme/wp-conten ... Stylos.pdf

[Mallakastrioti]

Ne Butrint kete vit zbulohen dy epigrafi te bashkangjitura me njera-tjetren, njera ne te keshtuquajtur "greqishte" klasike dhe tjetra ne latinisht. Jo vetem nuk u tha asgje, por te shpresojme te merren studiues serioz me to, pikerisht sepse duke qene dy epigrafi afer njera -tjetres, pra njera ne te keshtuquajtur (pseudo) greqishte e tjetra ne latinisht, do ishte interesante te kuptonim si eshte perkthyer ne latinisht epigrafia "greke" apo me mire sa qendrojne tezat lidhur transkriptimit qe i behet te keshtuquajtures atikishte qe pretendohet gati gjithandej. Por kam frike se heshtja eshte diçka ogurzeze ne keto raste! Shpresojme te behen te ditura keto epigrafi!

(Ne rrethet shkencore do bente nje buje te madhe kjo gjei, pikerisht sepse çka eshte shkruar me shkronja te kehtuquajtura "greke" do vertetonte sa qendron teza e atikishtes, apo sa e vertet eshte qe çka eshte shkruar neper pllaka apo blloqe guresh ne te keshtuquajtur greqishte, do ishte diçka e vertet. Pra ne kete rast kemi te bejme me nje zbulim teje te rrall, do e krahasoja personalisht me ate qe eshte quajtur "rosetta stone")

[Zeus10]

Cmendim ke per keto Mallakstrioti?


ose trilingual si ky:

[Mallakastrioti]

Cmendim ke per keto Mallakstrioti?

Mendoj se nuk na çon ne asnje pike, Zeus10, perkundrazi.
Mendoj se kemi te bejme me diçka qe e dinin vetem perfaqesuesit kishtar, apo kleriket çka kerkonin te shprehnin (sot edhe studiuesit me te mire nuk arrijne ti deshifrojne)...
Por do ishte interesant lidhur epigrafise, apo epigrafive (disi te gjate) qe nje miku im i cili punoi ne Butrint dhe i pa me syte e tij, te beheshin te njohura.
I kishin cilesuar "specialistet" si "greqishte klasike" dhe latinishte e bashkangjitur, por duhet pare edhe forma e shkruar e shkronjave te keshtuquajtura greke te studiohen ciles periudhe i perkasin, pikerisht sepse teksti-imazh qe ke sjell ti i perket periudhes mbas krishtit ( kur ndoshta nuk kishte ndodhur ende Shizma e Madhe e shekullit te 11 mbas krishtit, pra kur dy Kishat bashke-ekzistonin)

[Zeus10]

Une po shihja ca mbishkrime ne alfabetin Runic, ne vendet Skandinave, ne ca pllaka guri, qe po te mos ta dish moshen e tyre, ju jep te njejten moshe me "mbishkrimet e lashta":

[Zeus10]

Ajo qe me beri pershtypje, eshte ngjashmeria impresionuese e germave dhe menyres se gdhendjes se tyre me ato, qe ne i quajme forma para-greke dhe para-latine:







Por "shkencetaret", mundohen ta fshehin faktin, qe si mbishkrimet runike(te vjetra apo te latinizuara)(rreth 1000 vjete te lashta), si ato "early Greek or Latin", jane produkte te se njejtes kulture KRISTIANE. Per kete mjafton te shohesh kryqin ne mes te tyre, per te kuptuar qe asnje "mbishkrim i lashte" nuk i perket parakristianizmit.

[Zeus10]

Eshte shume interesante ngjashmeria midis alfabetit runik dhe atij etrusk, qe i ndan nje distance kohore(sipas "shkencetareve"), te pakten 1500 vjete. Si eshte e mundur kjo? Nganjehere gjejme dhe shkronja te vecanta, qe qendrojne te njejta midis 3 shkrimeve te pranuara pa lidhje me njera-tjetren , si ajo daneze-norvegjeze runike, mesapike dhe Linear B.

[land]

Mbishkrimi i përket shekullit të 3-të para erës së re!

http://i41.tinypic.com/fawqhu.jpg
Ana Afrodita... ?

po, mbishkrimi eshte i shekullit te III para eres se re, eshte messapik, i gjetur ne Ceglie Messapica.

Ana Aprodita Lahona Theoto/ridda Hipaka-thi Theotoridda / Thaotoras keoso rri hi bilifa

ana aferdites, nga lahona theotoridda e hipaka theotoridda dhe thaotoras, ketu rri e bija.

[land]

Eshte shume interesante ngjashmeria midis alfabetit runik dhe atij etrusk, qe i ndan nje distance kohore(sipas "shkencetareve"), te pakten 1500 vjete. Si eshte e mundur kjo? Nganjehere gjejme dhe shkronja te vecanta, qe qendrojne te njejta midis 3 shkrimeve te pranuara pa lidhje me njera-tjetren , si ajo daneze-norvegjeze runike, mesapike dhe Linear B.

alfabeti me i vjeter runik eshte i vitve 150 pas krishtit, sigurisht ai derivon nga alfabetet italike, ka tre sugjerime, raetiku, etrusk dhe latinishte e vjeter, une do sugjeroja dhe oskan qe eshte shume i ngjashem me alfabetin messap.
zevendesimi i tij komplet u be kur europa veriore u kristianizua, ka dy rruge si mund te kete shkuar nga italia alfabeti runik, hipoteza e perendimit te gjermanise nepermjet grupeve gjermane te elbes, kurse nga lindja e gjermanise nepermjet goteve.

sigurisht alfabetin runik e cuan ne veri mercenaret gjermanike(gote apo ata te elbes) ne ushtrine romake.

[Zeus10]

Mbishkrimi i përket shekullit të 3-të para erës së re!

http://i41.tinypic.com/fawqhu.jpg
Ana Afrodita... ?

po, mbishkrimi eshte i shekullit te III para eres se re, eshte messapik, i gjetur ne Ceglie Messapica.

Ana Aprodita Lahona Theoto/ridda Hipaka-thi Theotoridda / Thaotoras keoso rri hi bilifa

ana aferdites, nga lahona theotoridda e hipaka theotoridda dhe thaotoras, ketu rri e bija.

Ne mbishkrime te tilla, plote me emra te pervecem, eshte veshtire te vecosh fjale te tjera, per te perafruar ndonje perkthim te mundshem ne gjuhet qe njihen. Por le ta nisim me fjalen perpara APRODITA(e cila eshte e vetmja fjale e sigurte), ajo eshte e transliteruar "ana".

Ζεῦ ἄνα Δωδωναῖε Πελασγικὲ τηλόθι ναίων
Δωδώνης μεδέων δυσχειμέρου, ἀμφὶ δὲ Σελλοὶ

Kete fjale e hasim, ne ate qe etiketohet "gjuhe greke", ne disa mbishkrime dhe literature, ne kuptimin hyjni(hyjneshe) apo dicka e perafert. Pastaj eshte dhe fjala "theo", qe aq rendome gjendet ne mbishkrimet "greke'. Une do thosha, qe mbishkrimi duke u nisur nga morfologjia e "fjaleve", qe mund te perftohen nga nje ndarje tjeter e mundshme e shkrimit te panderprere, mund te konsiderohet ne "gjuhen greke", por sigurisht dicka arkaike, qe ndryshon shume nga ajo skolastikja.

[Zeus10]

Per te pasur nje ide me te qarte, se ciles periudhe i perkasin keto mbishkrime, le ti hedhim nje sy mbishkrimit te meposhtem:



Le te shohim dhe komentin shoqerues(Universiteti i Uashingtonit):

Title--- Greek Inscription with Byzantine Cross
Site--- Dayr al-Madinah Site (Egypt)
Location--- Egypt--Dayr al-Madinah Site
Historical Period for Date of Construction Ptolemaic dynasty
4th century B.C.
3rd century B.C.
2nd century B.C
1st century B.C.
Object/Building Name--- Temple of Ptolemy IV (Dayr al-Madinah Site, Egypt)
Subjec---t Temple of Ptolemy IV (Dayr al-Madinah Site, Egypt)
Inscriptions, Greek
Crosses
Decoration and ornament, Byzantine

Digital collection Ancient Near East Collection

Repository University of Washington, Department of Near Eastern Languages and Civilizations

http://content.lib.washington.edu/cdm4/ ... ISOPTR=141

Mbishkrimi eshte shume i ngjashem ne stil, me ata qe klasifikohen "te lashte". Sic mund te vihet re lehtesisht, ai shoqerohet nga nje kryq bizantin(dhe shprehjen e krishtere "amen"), qe e ben ate automatikisht,te pakten jo me te vjeter se Krishti, apo me keq se fillimi i Perandorise Bizantine. Por Universiteti i Uashingtonit, e shpall mbishkrimin, te periudhes se dinastise Ptolemice!!!!. Kur ka mbreteruar Ptolemy IV?

Ptolemy IV Philopator (Greek: Πτολεμαῖος Φιλοπάτωρ, Ptolemaĩos Philopátōr, reigned 221–205 BCE

Por Universiteti i Uashingtonit, nuk eshte mekatari i vetem, qe e vendos shume heret ne kohe, trashegimine e krishtere. Ky eshte nje manipulim kolosal i historise, per te fisnikeruar, ne menyre te pamerituar historine e Europes se krishtere.

[land]

Mbishkrimi i përket shekullit të 3-të para erës së re!

http://i41.tinypic.com/fawqhu.jpg
Ana Afrodita... ?

po, mbishkrimi eshte i shekullit te III para eres se re, eshte messapik, i gjetur ne Ceglie Messapica.

Ana Aprodita Lahona Theoto/ridda Hipaka-thi Theotoridda / Thaotoras keoso rri hi bilifa

ana aferdites, nga lahona theotoridda e hipaka theotoridda dhe thaotoras, ketu rri e bija.

Ne mbishkrime te tilla, plote me emra te pervecem, eshte veshtire te vecosh fjale te tjera, per te perafruar ndonje perkthim te mundshem ne gjuhet qe njihen. Por le ta nisim me fjalen perpara APRODITA(e cila eshte e vetmja fjale e sigurte), ajo eshte e transliteruar "ana".

Ζεῦ ἄνα Δωδωναῖε Πελασγικὲ τηλόθι ναίων
Δωδώνης μεδέων δυσχειμέρου, ἀμφὶ δὲ Σελλοὶ

Kete fjale e hasim, ne ate qe etiketohet "gjuhe greke", ne disa mbishkrime dhe literature, ne kuptimin hyjni(hyjneshe) apo dicka e perafert. Pastaj eshte dhe fjala "theo", qe aq rendome gjendet ne mbishkrimet "greke'. Une do thosha, qe mbishkrimi duke u nisur nga morfologjia e "fjaleve", qe mund te perftohen nga nje ndarje tjeter e mundshme e shkrimit te panderprere, mund te konsiderohet ne "gjuhen greke", por sigurisht dicka arkaike, qe ndryshon shume nga ajo skolastikja.

ke me?! mbarove me greket?! ok

po te sjell taljon, qe sigurisht nuk jan patriot shqiptare.
studiues i spikatur i mesapeve....ve re fjalen bilifa-bilia-bija.

jepe pra perkthimin e ne greqisht ti, pa he njehere?:p

C. De Simone

Ana Aprodita Lahona Theoto/ridda Hipaka-thi Theotoriddath / [Th]aotoras Keosorrihi bilifa

Traduzione: ad Afrodite Ana da parte di Lahona Theotoridda e di Hipaka. Theotoriddath; figlia di Thaotor Keosorres.

[Zeus10]

Une ta thashe dhe me pare, qe ky mbishkrim eshte perplote me emra te pervecem, duke e bere te veshtire dallimin e fjaleve te tjera, por mua me duket e tepruar qe nga ngjashmeria e vetem nje porcioni te shkeputur nga mbishkrimi, me italishten dhe shqipen:

fi(g)lia~bilifa~bija

te nxirret konkluzioni, qe mbishkrimi eshte shqip.

Zakonisht, mbishkrimet e ketij lloji, jane thjeshte emra te pervecem, qe eshte pak e veshtire te vecohen, per shkak te shkrimit te panderprere, jo si ne rastin me poshte, qe shkruesi eshte kujdesur ti vecoje ato:



ose mbishkrimi i meposhtem, i lene nga ushtaret romake ne shek I pas krishtit(?????)



ΜΝΗΜΟΝΕΥΣΑΤΕ
ΠΡΙΜΙΛΛΗΣ ΚΑΙ ΚΥΡΙ
ΑΚΗΣ ΚΑΙ ΔωΡΟθΕΑΣ
ΕΤΙ ΔΕ ΚΑΙ XΡΗΣΤΗ

NE MENJE MBAJENI(KUJTOJENI)
PRIMILLEN DHE KYRIN
DHE DOROTHEAN
POR GJITHASHTU DHE KRISHTIN(?)

Sic shihet, gjithe mbishkrimi, pervec fjales se pare ΜΝΗΜΟΝΕΥΣΑΤΕ(memorizojeni) qe buron nga fjala shqip MENJE(mendje) dhe disa lidhezave, shumicen dermuese te fjaleve i ka emra te pervecem. Dhe kjo eshte e vlefshme per te gjitha mbishkrimet e "lashta", qe ne fakt jane mbishkrime te krishtera:

[land]

Une ta thashe dhe me pare, qe ky mbishkrim eshte perplote me emra te pervecem, duke e bere te veshtire dallimin e fjaleve te tjera, por mua me duket e tepruar qe nga ngjashmeria e vetem nje porcioni te shkeputur nga mbishkrimi, me italishten dhe shqipen:

fi(g)lia~bilifa~bija

te nxirret konkluzioni, qe mbishkrimi eshte shqip.

Zakonisht, mbishkrimet e ketij lloji, jane thjeshte emra te pervecem, qe eshte pak e veshtire te vecohen, per shkak te shkrimit te panderprere, jo si ne rastin me poshte, qe shkruesi eshte kujdesur ti vecoje ato:



ose mbishkrimi i meposhtem, i lene nga ushtaret romake ne shek I pas krishtit(?????)



ΜΝΗΜΟΝΕΥΣΑΤΕ
ΠΡΙΜΙΛΛΗΣ ΚΑΙ ΚΥΡΙ
ΑΚΗΣ ΚΑΙ ΔωΡΟθΕΑΣ
ΕΤΙ ΔΕ ΚΑΙ XΡΗΣΤΗ

NE MENJE MBAJENI(KUJTOJENI)
PRIMILLEN DHE KYRIN
DHE DOROTHEAN
POR GJITHASHTU DHE KRISHTIN(?)

Sic shihet, gjithe mbishkrimi, pervec fjales se pare ΜΝΗΜΟΝΕΥΣΑΤΕ(memorizojeni) qe buron nga fjala shqip MENJE(mendje) dhe disa lidhezave, shumicen dermuese te fjaleve i ka emra te pervecem. Dhe kjo eshte e vlefshme per te gjitha mbishkrimet e "lashta", qe ne fakt jane mbishkrime te krishtera:

ca krishti thua pash nderin??? ca hedh konfuzion kot me kot, si na paska lindur krishti ne shekullin e trete para krishtit, une po flas per nje mbishkrim messap te shekullit te trete para krishtit, dhe aty ke nje fjale shqipe(ilire) per te cilen bien dakord te gjithe studiuesit...bilifa-bilia-bija.
nga 500 mbishkrimet mesape, shumica jane me emra te pervecem dhe emra vendesh, jane te gjitha te lidhura me ilirishten, si psh

di -ni- in -nn- (come nel nome messapico Dazohonnes verso l'illirico Dazonius; il genitivo Messapico Dazohonnihi verso il genitivo illirico Dasonii, etc.)
di -ti- in -tth- (come nel prenome messapico Dazetthes verso l'illirico Dazetius; il genitivo Messapico Dazetthihi verso il genitivo illirico Dazetii; da una radice comune Dazet- sia in Illirico che in Messapico).


Hans Krahe, Die Sprache der Illyrier, vol.1: Die Quellen, vol.2: Die messapischen Inscriften (con Carlo De Simone e Jürgen Untermann), Wiesbaden 1964.

Carlo De Simone, Gli studi recenti sulla lingua messapica, in Italia omnium terrarum parens, Milano 1989, pp. 650-660



ps.pse kaq dobet ti mer zeus, cte ka gjetur! s'je ne gjendje te veresh as disa shkronja te ndryshme ne ate mbishkrim me alfabetin "grek".

dhe mos i ngaterro gjerat, une nuk nxjerr konkluzionin qe eshte shqip, konkluzioni(dhe konkluzioni s'eshte i imi, jane shkruar libra te tere per kete konkluzion nga gjermane dhe italiane) eshte qe eshte mesapisht,mesapet ishin fise ilire dhe shqipja eshte pasardhese e ilirishtes.

[Zeus10]

ca krishti thua pash nderin??? ca hedh konfuzion kot me kot, si na paska lindur krishti ne shekullin e trete para krishtit, une po flas per nje mbishkrim messap te shekullit te trete para krishtit, dhe aty ke nje fjale shqipe(ilire) per te cilen bien dakord te gjithe studiuesit...bilifa-bilia-bija.
nga 500 mbishkrimet mesape, shumica jane me emra te pervecem dhe emra vendesh, jane te gjitha te lidhura me ilirishten, si psh

di -ni- in -nn- (come nel nome messapico Dazohonnes verso l'illirico Dazonius; il genitivo Messapico Dazohonnihi verso il genitivo illirico Dasonii, etc.)
di -ti- in -tth- (come nel prenome messapico Dazetthes verso l'illirico Dazetius; il genitivo Messapico Dazetthihi verso il genitivo illirico Dazetii; da una radice comune Dazet- sia in Illirico che in Messapico).


Hans Krahe, Die Sprache der Illyrier, vol.1: Die Quellen, vol.2: Die messapischen Inscriften (con Carlo De Simone e Jürgen Untermann), Wiesbaden 1964.

Carlo De Simone, Gli studi recenti sulla lingua messapica, in Italia omnium terrarum parens, Milano 1989, pp. 650-660



ps.pse kaq dobet ti mer zeus, cte ka gjetur! s'je ne gjendje te veresh as disa shkronja te ndryshme ne ate mbishkrim me alfabetin "grek".

dhe mos i ngaterro gjerat, une nuk nxjerr konkluzionin qe eshte shqip, konkluzioni(dhe konkluzioni s'eshte i imi, jane shkruar libra te tere per kete konkluzion nga gjermane dhe italiane) eshte qe eshte mesapisht,mesapet ishin fise ilire dhe shqipja eshte pasardhese e ilirishtes.

Land, duhet te pushojme duke personalizuar debatin dhe te diskutojme me kembe ne toke. E para, askush nuk te ka permendur lindjen e Krishtit ne shekullin e 3-te. Une kam filluar, ta shikoj historine, jashte tezave qe riciklohen ne qarqet e ndryshme akademike, qe ju sherbejne interesave te kushedi se kujt. Ne shekullin e 18-19, u bene popullore, sidomos nga studjuesit gjermane, tezat me "popuj" fantazmik ilire e messape, helene dhe maqedonas. Realitetet etnike dhe nacionale ne Mesjete, ishin komplet ndryshe, helenet nuk egzistonin fare, po ashtu dhe maqedonet. Iliret, nese do besojme librat e shkruar nga murgjit fanatike, kane rreth 1500 vjete qe as flet as shkruan njeri per ta, pa folur per mesapet. Ne vend te tyre, vetem nje popull me rrenje etnike, egziston ne trojet ku banonin popujt e ""lashte"", ilire-maqedone-helene e epirote dhe keta jemi ne, shqiptaret, qe ne menyre unanime, therritemi nga te tjeret EPIROTE. Emri "ilir" nderkohe eshte rrembyer nga sllavet:



dhe nuk perfaqson me "popujt" e vjeter, te rajonit.
Por a ishin ne fakt iliret, nje popull unietnik i rajonit deget e te cilit, u perhapen me gjere(si psh mesapet), ashtu sic na mesohej ne menyre metafizike ne kohen e diktatures? Une them qe jo. Nuk ka asnje prove historike, asnje mbishkrim te "lashte" qe i permend ata, asnje reference te plote per gjuhen e tyre, jo vetem per te bere lidhjen aq te deshiruar me shqiptaret, por as per te provuar nese ata kane egzistuar vertete. Ata egzistojne vetem ne librat e atyre, qe deshperimisht jane perpjekur te shkruajne historine ndryshe dhe keta jane KLERI. Ky i fundit, prodhoi dy kombe, qe rrezikojne egzistencen fizike te shqiptareve ose tjetersimin e tyre: GREKET dhe SLLAVET. Ne duart e klerit ishte grumbulluar dija, bile ata jane dhe shkruesit me te medhenj. Eshte trashegimia e tyre, pjesa derrmuese e te gjitha mbishkrimeve dhe jo e etnive si shqiptaret, qe gjuhen e tyre e ruajten ne vater, duke perdorur gjuhen e fese ne mbishkrime dhe literature.