Beteja e Fushe Kosoves e 1389

[ALBPelasgian]

@Zeus10

Po edhe sikur Celebiu me te ''pafe'' t'i jete referuar te krishtereve te Kosoves, ne cfaredo rasti, ai ka nenkuptuar shqiptaret. Ne pershkrimin qe i ben Vushtrrise, e cila eshte vetem disa milje larg manastirit ku nderohej Milushi, thote se popullsia e qytetit flet shqipen.

@Bardus,

Mos eshte helbete ky libri ku mund te jete informacioni se kelmendasit kujtonin pjesemarrjen ne Betejen e Kosoves?

http://books.google.com/books?id=jrOUXp ... ia&f=false

[ALBPelasgian]

Mbase i pari burim qe e permend perkatesine arberore te fatosit te Kosoves, Milush Kopili, eshte kronikani raguzian, Aloysius Cerva Tubero (1459-1527), i cili pjesemarresit e Betejes se vitit 1389 i quan dardane. Edhe nje burim tjeter bizantin poashtu. Nuk i kam origjinalet e asnjerit, por do te citoj nje shkrim te Jahja Drancollit:

...humanisti i Raguzës Aloysius Cerva Tubero, i cili Lazarin e quan për mbret të Dardanisë. Përkatësi dardane sipas këtij humanisti, ka edhe heroi i betejës Milosh Kopiliqi. Në këtë aspekt edhe Tubero, sikur edhe disa humanistë të tjerë të kohës kishte parasysh shqiptarët e Kosovës, pasardhësit e dardanëve të antikitetit. Më i drejtpërdrejtë rreth identifikimit të Dardanisë me Arbërinë është një kronikë greke, në të cilën pohohet i pjesëmarrja e shqiptarëve të Kosovës në betejë:” [...] luftëtarët nga dardanët e Arbërisë”. http://www.radiodrenasi.com/artikulli.php?newsid=1357

[ALBPelasgian]

Duket qe historianet ne shekullin XIX ishin me objektiv rreth Betejes se Kosoves, e cila shihej si nje ndermarrje me karakter mbrojtes e te gjithe popujve ballkanik dhe jo si nje beteje serbe, sic do ta paraqesin librat e me vonshem pro-serb. Jo qe s'ngurrohet te pranohet pjesemarrja shqiptare ne kete beteje, por gjithnje vihet ne dukje roli i spikatur i tyre.

Les princes qui le redoutaient se liguèrent contre lui; mais leur armée, composée de Vainques, de Hongrois, de Dalmates, de Serviens et d'Albanais, l'ut complètement défaite dans les plaines de Cassovie. Encyclopédie catholique, répertoire universel et raisonné des ..., Volume 2, 1848

Amurat Ier, successeur d'Orkhan (1359-1389), etablit la redoutable milice des Janissaires, prit Ancyre et ensuite Andrinople (1361), ou il etablit sa residence (1365), s'empara de l'Armenie, et battit les troupes reunies des Serviens, des Bosniens et des Albanais a Cassovie, ou il fut tue (1389). Joseph Gantrelle, Manuel de l'histoire générale du monde, destiné a l'enseignement moyen, SECONDE EDITION, (Bruxelles 1838) p. 193.

Parmi les troupes de Lazare, crale de Servie, on voyait des Valaques, des Hongrois, des Albanais, des Dalmates, qui, effrayes des avantages que les Turks reportaient jouruellement, tant sur les Grecs que sur les peuples limitrophes de l'empire de Constantinople, s'etaient reunis aux Serbes por eleoigner de leur vosinage ces guerriers formidables Histoire du Bas-Empire, en commençant à Constantin le grand. (Continuée par ... By Charles Le Beau, Hubert Pascal Ameilhon,1835, p.473

After a prolonged course of success, Amurath was opposed by a formidable league of the Walachians, Hungarians, Dalmatians, Triballians and Arnaouts, under the command of Lazarus, prince of Servia. Encyclopædia Americana:, 1840

[ALBPelasgian]

Mallakastrioti ne faqen e pare te kesaj teme, shume vite me pare, pati sjelle nje burim te ngjashem si ky qe do te shpalos tani. Ajo cka me beri pershtypje eshte se libri i Marin Bardhecit mbi Skenderbeun u perkthye edhe ne portugalisht (1597). Me aq sa di, Bardheci ne asnje vend ne librin e tij s'e permend Betejen e pare te Kosoves (1389), keshtu qe marr guximin te supozoj se perkthyesi i librit ben ca verejtje te karakterit historik te perplasjeve me turqit. Fjalia ''senores...y Albania'' eshte e rendesishme ne kuptimin qe plot zoter shqiptare moren pjese ne kete beteje:



Coronica del esforçado principe y capitan Iorge Castrioto, rey de Epiro o ..., Marino Barlezio, p. 4

[ALBPelasgian]

Edhe Alfonso Loschi permend ''signori d'Albania'':



Compendi historici - Volume 1, Alfonso Loschi - 1669, p. 157

[ALBPelasgian]

When the Turks had expugned thus a great part of Thracia, they extended forth their army unto Mysia, which they soon subdued; from thence proceeding and conquering the Bessos and Triballos, they entered into Servia and Bulgaria, where they joining battle with Lazarus Despota, prince of Servia, and with other dukes of Dalmatia and Epirus, won of them the field, and put them to the worse; where Lazarus Despota, being taken and committed to prison, ended his life. This Lazarus had a certain faithful client or servant, who to revenge his master's death, with a bold courage, although seeing death before his eyes, yet ventured his life so far, that he came to the tyrant and thrust him through with his dagger. This Amurath reigned twenty-three years, and was slain in the year of our Lord 1372. http://www.exclassics.com/foxe/foxe130.htm

[ALBPelasgian]

Nje burim hebraik mbi Betejen e Kosoves dhe pjesemarrjen e shqiptareve:



The Chronicles of Rabbi Joseph Ben Joshua Ben Meir, the Sphardi, Volume 1, Yôsēf (hak-Kohēn), 1835, p.248

[ALBPelasgian]

Gjoni i Toplices ose ''Ivan Kosančić'' i folk-historise serbe

Eshte me vend te permendet edhe ky fakt: Gjoni ishte nje nga bujaret nga Kurushumlia qe bashke me fatosat e tjere i dolen balleperballe forcave te Muratit ne qershor te vitit 1389. Sot e kesaj dite ne Kurshumli fare prane kufirit me Kosoven ndodhet nje fshat tashme i braktisur qe quhet Ivan Kula (shqip. Ivan Kullë). Ky fshat para se Sanxhaku i Nishit te spastrohej etnikisht 1876/77 banohej nga shqiptare rrenjes:

Ivankullët janë patronimet në bazë të toponimisë të fshatit me të njëjtin emër Ivankullë i cili graviton në qarkun e Toplicës (52). Në të vërtetë katundi Ivankullë ishte fortesa në malin Gjake, ky patronim në fjalë meriton të shqyrtohet në mënyrë të posaçme. Toponimi Ivankullë rrjedhë nga antroponimi Ivan dhe nga apelativi arab kulla. M. Gj. Miliqeviqi ndër të tjera për këtë shkruan: “Flitet se shqiptarët e mbrojtën Ivankullën dhe në asnjë mënyrë nuk e lejuan askënd që atë ta shkatërrojë. Ata pak shqiptarë të cilët jetonin në Ivankullë, thoshin se aty ishin që nga Lufta e Kosovës (1389-v.a.) dhe pohonin vendosmërisht se ishin trashëgues të pasurisë së Beg Ivanit. Ndërsa për disa trupa arrash konstatonin se i kishte mbjellë vetë Beg Ivani” (53). http://pashtriku.beepworld.de/files/His ... 8.6.11.htm

Ja edhe disa te dhena ne serbisht nga faqja e komunes se Prokuples qe flasin per traditen e ngulitur ne kete fshat:

Nijedan događaj u srpskoj istoriji nije ostavio tako dubok trag i trajan utisak kao Kosovska bitka iz 1389. godine. Istorijska nauka ni do danas nije rasvetlila pojedinosti u vezi sa ovom bitkom. Ono što je sigurno to je da je knez Lazar pripremajući se za novu bitku pozvao i svu vlastelu iz Toplice. Narodna tradicija će ulogu topličke vlastele u Kosovskom boju podići do neslućenih visina. U narodnom predanju srećemo Jug Bogdana i njegovih devet sinova kao gospodare Prokuplja, Milana Toplicu kao gospodara Srednje Toplice, a Ivana Kosančića kao gospodara Gornje Toplice i Kosanice. I danas postoje kule u Toplici. Jug Bogdanova Kula u Prokuplju, Kula Milana Toplice u Viči i Kula Kosančić Ivana u selu Ivan Kula. http://www.prokuplje.org.rs/cms/lat/istorija

Perderisa historianet serb sot e tere diten eksitohen teksa mendojne se ''shqiptaret pushtuan Kosoven pas vitit 1690'' , bejne mire te na shpjegojne fillimisht sesi keta ''ardhacake'' u bene aq shpejt zoter te fshatrave ne Kurshumli, aq sa te mbanin mend mire te bamat heroike te Gjonit qe morri pjese ne betejen e Kosoves

[ALBPelasgian]

Historia Byzantina duplici commentario illustrata prior familias ac stemmata ...
By Charles Du Fresne Du Cange, La Chaize, Billaine, 1680, p. 348

[ALBPelasgian]

Annales Regum Hungariae: Ab Anno Christi CMXCVII Ad Annum MDLXIV Deducti Ac ...
By Georg Pray, 1764, p. 186

[ALBPelasgian]

Finally, I should like to dwell on two more questions. First, about the term ''Rascians''. Historical studies generally agree that it designated the "Serbs" /1 38/. In some cases this is correct. However, the Imperial commanders of the late 17th century do not seem very definitive about it. Thus, for instance, von Baden speaks about "Bosnians, Albanians, Serbs and the other Rascian peoples" - "...Bosneser, Albaneser, Servier, und anderes Ratzisches Volkh..." /139/. Of course, it could not be expected from the Imperial officers to have been well acquainted with the ethno-religious map of the Balkans at that time. There is little doubt that their first contacts with the Rascians were on Serbian territory. Yet, how could the aristocratic generals distinguish between the language and ethnic identity of the inhabitants of Smederevo and, say, Vidin or Pirot? Very hardly likely. For them all were 'Greeks'', i.e. Orthodox Christians and all were ''Raitzisches Volk''. Ivan Părvev, Habsburgs and Ottomans Between Vienna and Belgrade: (1683 - 1739), Eastern European Monographs, 1995, p. 97

Pjesa e shenjuar eshte mjaft me rendesi. E para, plot referencime ne ''Rashkianë'' (banorë të Rashkes - Arsia e vjeter ilire dhe ''mbreterise'' se pare serbe) nuk nenkuptojne apriori ''serb'', perderisa termi ne fjale ishte kryekreje gjeografik dhe politik. Deklarata e von Baden, nje autoritet perandorak i Hambsurgasve, eshte mjaft domethenese. Ai raporton ne nje kohe para se te ndodhte e ashtuquajtura ''Dyndje e madhe'', teme kjo e preferuar e historiografise serbe, sipas te cileve, banoret ''serbe'' te Kosoves u zbuan ne mase dhe ne vend te tyre u sollen shqiptaret. Pohimi i von Baden pergenjeshtron kete pohim sepse ai ne territorin e Rashkes i gjente si element te konsiderueshem shqiptaret te cilet i quante ''Ratzisches Volkh''.

[Adriana]

Dritan Egro: Një “risi” edhe për rolin e shqiptarëve në betejën e Fushë-Kosovës

Historiani Dritan Egro ka dhënë në një intervistë:

Një është beteja e Fushë Kosovës, të cilën të paktën historiografia serbe e ka dhënë si një konflikt që krediton mandej ndarjen qytetërimore dhe fetare mes ballkanasve. “Në betejën e Kosovës, trupa shqiptare ka pasur si në krahun e koalicionit ashtu edhe në krahun osman. Kështu që duhet studiuar me kujdes siç ka pasur dhe elementë të tjerë etnikë të Ballkanit, serbë apo bullgarë si në krahun e koalicionit antiosman ashtu edhe në ushtrinë osmane. Pasi një palë ishin vasal të osmanëve dhe një palë ishin pretendentë për të rënë në vasalitetin osman. Dhe kjo bën që historia të jetë shumë më e larmishme, shumë më me ngjyra dhe të jetë shumë më interesante për tu parë në realitet se si ka ecur kjo ngjarje”, thotë Egro.

Artikulli i plote: http://www.pakufije.com/2014/08/09/drit ... e-kosoves/

[ALBPelasgian]

Nje tjeter burim francez qe thote se Beteja zuri fill ne Shqiperi:

Au milieu de tous ses succes Amurat apprit que Karatine qu'il avait laisse en Europe, a la tete des janissaires et des spahis, avait soumis presque toute l'Albanie. Le nombre prodigieux de femmes et d'enfans a qui on faisait passer le detroit de Gallipoli, pur repeupler l'Asie, convainquit ce prince de le solidite de ces conquetes. Pour s'opposer aux progres des Ottomans, Lazarus, prince de Servie, avait compose une armee de Valaques, de Hongrois, de Dalmates, de Triballiens et de ceux d'entre les Albanais qui n'avaient pas ete subjugues.

Charte turque, ou Organisation religieuse, civile et militaire de ..., Volume 1, By Alfio Grassi, 1825 p. 100

[ALBPelasgian]

Nderkaq ne kete vend, autori i enciklopedise e vendos betejen ne afersi te kufirit me Shqiperine:

and marched against Murad, who met the Christian army in the plain of Cossowa, near the frontiers of Albania, A.d. 1389, and defeated it with dreadful slaughter, but was himself killed. Lazarus was taken prisoner and killed by the Turks in revenge for the death of their own sultan. In the following century sultan Murad II., who had married the sister of George.

The Penny Cyclopædia of the Society for the Diffusion of Useful Knowledge
Par Society for the Diffusion of Useful Knowledge (Great Britain)

[ALBPelasgian]

COSSOVO, or Cassovia KOSSOVA city of Turkey in Europe, and 3 sanjak place. N. Pristina, in the high plains to its name, famous for the great victory qu'Amorat er i won in i389 on the combined forces of the Hungarians, Vlachs, Albanians and Triballiens. We see a monument that recalls the victory and the death of Amurat, killed the next day by a Triballien. In the MIT-Tures, under the orders of Amurat II also won another victory.