Etimologjia e fjales.

[bardus]

Rastesisht hasa ne nje faqe te Wikit ku jepej nd. PIE *per(i) 'around, through' , nen te cilen renditej Alb. për .
Pavaresisht qellimit te mire te atij qe e vuri aty mosnjohja e dialekteve ndonjehere te con ne gabime.

*per(i) around, through Ved. pári "around, forth", Gk. perí "around", Lat. per "through", OPruss. per, Alb. për,[2] Russ. pere- "through, over"

Nga renditja e PIE *per(i) po nxjerr trajten Vedike pári "around, forth", e cila eshte 100% e njejte me trajten dialektore pari 'rrotull, afer' te shqipes se Kosoves, por edhe veriut te Shqiperise.Barazimi i saj me gjuhen Vedave e fut shume thelle ne kohe dhe e ben PIE *per(i) te duket me e re se shqipja pari.Per lidhjet e gjuhes shqipe me ate Sanskrite te Vedave te Indise nga ''Storia d'Italia del medio-evo'', Carlo Troya, po shkepus '' ILLIRICI .. ,Attribuito loro il linguaggio Samscritico'' , pra ''iliret e quajne te tyren, gjuhen Samskrite '' .

Nja dy shembuj qe i gjeta ne internet :

''Tuna N'clube me djem tjer, aty pari edhe ..;
Msoj dikun qaty pari ka ferizaji..''

Vlen te permendet edhe trajta Sarde e kesaj ndajfolje a pari 'vicino' .

[ALBPelasgian]

Nje debat interesant

Per aq sa kam njohuri E. Çabej ishte i pari qe hetoi se emer-vendi Artë (Epiri Jugor) ishte vazhdim i natyrshem fonetik i lumit Άραχθος. Dissimilimi -kt->-tt->-t- eshte nje tjeter vecori lashterisht ballkanike e qe shfaqet kryesisht ne kompleksin ilirik (shih tabela e Duridanovit ne fund te postimit). Ne kete kuptim eshte i perligjur kalimi Arachthos > Arta, cili u jep shkelm turinjeve atyre qe lehin se shqipja u ngjiz diku ne veri te se ashtuquajtures vije e Jirçekut, e qe ka nentekstin se shqipja asnjehere nuk u fol ne Epir, por ajo atje ishte thjesht prodhim i rrethanave migrative (pseudo-teoria e dashur e Hammondit). Te habit fakti qysh edhe nje linguist i kalibrit boteror si Eric P. Hamp ben te njejten gafe kur perpiqet te hedh dyshim tek barazimi i mesiperm. Sipas tij:

the surprising syncope, kt should yield ft or jt, and not t, from that time level.

Por eshte Nelson Cabej, ai qe jep nje pergjigjje te shkelqyer ne kete drejtim:

First of all, the syncope in the name is not so surprising if one would bear in mind that Albanian preserves the initial accent of trivocalic Illyrian words. As for the ks > fsh shift this is a rather late law that was active in later Latin borrowings.

Me pas ai vazhdon:

Shndërrimi i grupit -kt- në -t- që ndodhi gjatë evolucionit të Arachthos në Arta është një dukuri e shqipes e panjohur në greqishten. Kështu p.sh. -kt- e fjalës protoindoevropianishte *h₂oḱtōtis ‘tetë’ u ruajt në greqishten për të dhënë okto (οκτώ) ‘tetë’, por u reduktua në -t- për të dhënë tetë në shqip. Krahaso edhe humbjen në disa raste të grupit kt- në shqip si në rastin kur protoindoevropianishtja *h₂r̥tḱos – ‘arí’ dha fjalën ari në shqip, ndërkohë që në greqishten grupi -kt- u ruajt për të dhënë arktos (άρκτος) ‘ari

Nelsoni me tej citon Kretchmerin, i cili ka pikasur disa shembuj permbajtesor ne ilirisht:

“Nga ilirët ka të gjarë vjen asimilimi i emrit të lumit Ἂραχϑος (Ptolem. III 14,6. Liv. 43, 21): Ἂραϑϑος (I.v. Krkyra, IGA. 343), Ἂρατϑος (Polyb. 21, 26, 4. Strab. VII 325), Aratus (Plin. IV 4), Arethon (Liv. 38, 3). Që shndërrimi nga kt në tt, përmes ht është i ilirishtes mund të konkludohet 1) nga shqipja: natë, lituanishtja naktis; dhe nga shqipja pesë, sankskritishtja pañkti (G. Meyer, Alban. Stud. III 5), 2) nga Nesattium istrian (Liv. 41, 15), Nesatium (Plin. III 127), Nesakton (Νέσακτον) (Ptolem. III 1, 27) dhe 3) nga venetishtja rehtiia, të cilën Pauli (Die Veneter p. 256) e shpjegon bindshëm si emrin e perëndeshës Rectia.”9.

Sipas ilirologut, Antun Mayer edhe tek emrat ilir Sestus, Sestenius qe rrjedhin prej *sektos, deshmojne dissimilimin kt > t.

Ja edhe nje shembull nga Pokorny:

Here illyr. Buctor : ven. Fuctor : av. baoxtar- `liberator' proves that av. a satem language can display centum characteristics. Alb. follows the same illyr. - ven. pattern in -tor,-tar suffixes. The tendency in illyr. -g- > -ct- shows the intermediary phase from centum to satem in later alb.: common alb. -g(h)- > -th-, -k- > -t- phonetic mutation in the middle of the word.

--------
Tabela e Duridanovit

[bardus]

Alb, ajo qe me ra ne sy ketu eshte se ne asnje rast nuk eshte thene se tek Άραχθος, χ-ja reflekton edhe si H ne shqip sikur χαρά 'joy, delight' , shq. hare, d.m.th. mund te lexohet si Άra(h)th-os dhe ndoshta nuk duhet te diskutohet si syncope -kt- por epenthesis -kt- per te cilen mendoj se pamja e saj e vjeter ka qene -ht- > -kt- ,pra ska humbje kt > tt por -t- > -ht- , ku Kretchmer thote ndryshe ''.. Që shndërrimi nga kt në tt, përmes ht është i ilirishtes .
Shembulli ''.. protoindoevropianishte *h₂oḱtōtis ‘tetë’ ..'' s`besoj se qendron ,sepse num. tetë ka ardhur nga shq.vj. aiteta ose aihte-ta njesoj si Old English eahta, æhta, por e shquar me mbaresen -ta, njesoj si Lykian aitata 'tete'.
Perfundimi i Hamp eshte i drejte, por ne nisje eshte gabim kur thote -kt- ne vend te -ht- .Ne shqip shfaqja e laring. h shpesh ndodh nga zero sikur tek Buzuku kthehnah, ose the per të , nah per na, ne ' etj. Mendimi im eshte qe nga (h)t- > -kt- , -ft- , -jt- , -st-.

-ht > - jt ; poɿ ſih bihteh , bihteh , biihteh , bijtë ; atah ћi enbehteh, mbeten ( Buzuku};
-ht > - ft ; aft, aht ‘breath, vapour, fiery breath of the fire’ ; i mprehte - i mpreft`

Tendenca ilire per te emeruar lumenjte si Artanis , Argend ' Erzen' , Arbanus 'Vjose' , Bardar ,Arba, duan te tregojne dicka te bardhe te ndritshme dhe ketu ndoshta futet edhe Άραχθος,Ἂρατϑος.

[Zeus10]

Per aq sa kam njohuri E. Çabej ishte i pari qe hetoi se emer-vendi Artë (Epiri Jugor) ishte vazhdim i natyrshem fonetik i lumit Άραχθος.

Alb, indoeuropianistet, perfaqesues i te cileve eshte dhe Cabej, kane tendencen ti nderlikojne gjerat, per shkak te injorances se tyre dhe tendences se perafrimit me gjuhet e njohura prej tyre. Emri Artë eshte fjala shqipe i/e artë, qe nga ana e saj vjen prej fjales ar:

AR I m.1. kim. Metal i rrallë e i çmuar, me ngjyrë të verdhë, që është i butë e punohet mirë dhe që përdoret për të bërë sende zbukurimi, monedha etj. ose si masë e vlerave; flori (simboli Au). Ar i pastër (i kulluar). Shufër ari. Monedhë ari. Medalje (unazë, kupë... ) ari. Fill ari. Minierë ari. Ngjyrë ari. I larë me ar.
2. Fill i praruar, që përdoret për qëndisje; bised. veshje e qëndisur me këtë fill. Jelek ari. Qëndis me ar. I veshur në ar.

ARTË mb.1. Që është bërë prej ari ose që është larë me ar; që është punuar ose qëndisur me fije ari. Unazë e artë. Monedhë e artë. Medalje e artë. Orë e artë. Zinxhir i artë. Jelek i artë.
2. Që ka ngjyrën e arit, i verdhë e i shkëlqyeshëm. Flokë të artë. Grurë i artë. Rreze të arta.
3. fig. Që ka vlera të mëdha, që ka veti a aftësi të çmueshme. Zemër e artë. Ka duar të arta. Fjalë të arta shprehje, porosi a këshillë që përmban një të vërtetë me vlerë.
* Çelës i artë libr. mjet për të zgjidhur çdo gjë, shkop magjik. E mesmja e artë (mesi i artë) keq. qëndrim i mesëm, as andej as këtej; qëndrim ose veprim që nuk të çon në ndeshje me dy palët e kundërta dhe që lejon të përfitosh nga të dyja anët. Mosha e artë libr. koha më e bukur në jetën e njeriut, vitet e rinisë. Shekulli i artë (koha e artë) koha e lulëzimit më të madh të shkencave e të arteve në historinë e një vendi. Libër i artë libër nderi, në të cilin shënohen emrat e njerëzve më të shquar. Shkruaj me shkronja të arta përjetësoj diçka të shënuar a të lavdishme. Prerja e artë mat., art. ndarja e një segmenti në dy pjesë, në mënyrë që njëra pjesë të jetë e mesmja e përpjesëtueshme ndërmjet gjithë segmentit dhe pjesës tjetër. Rregulla e artë e mekanikës fiz. parimi i ruajtjes së punës, sipas të cilit në çdo makinë, kur mungojnë forcat e fërkimit, puna lëvizëse është e barabartë me punën e qëndresës.

Vete fjala i/e artë, sic u tha dhe me siper eshte formuar si te gjithe mbiemrat e kesaj natyre:

ar------> i arët-ë, pas reduktimit automatik të ë-se-----> arëtë---ar(ë)të=artë
lug----->i/e lugët
pak---->i/e pakët
err---->i/e errët
ETJ

[Mallakastrioti]

Tek e fundit mund te jete nje mundesi qe ai i cili "këllehej" lehte, quhej AKIL ne kohe te lashta ...
Duke pare temperamentin e rrembyeshem te Akilit, gjakenxehtesine e tij, sikurse veçorine si nje njeri inatçi, ndoshta emri i tij lidhet pikerisht me keto tipare, pra, Homeri kur permend emrin e tij Ἀχιλλεύς, ndoshta kerkon te nxjerri ne pah karakterin e ketij luftetari (te qenurit).
Eshte interesante ne kete drejtim nje fjale shqipe, si me poshte:
'KËLLEHET', e cila shpjegon gjendjen e nje individi kur nxehet apo turbullohet, pra, duke cituar prej Fjalorit te Gjuhes Shqipe:
"- KËLLEHET---> Iu këllye mendja iu morën mendtë; iu turbullua mendja. Iu këllye gjaku iu turbullua gjaku, u nxeh."
Ku , tek emri i ketij personazhi epik, pra AKILIT ( Ἀχιλλεύς) ndeshet pikerisht ne nje forme gati te pa ndryshuar e njejta fjale: " χιλλ <---> këll ".
Ne se eshte e vertet qe ky personazh i Iliades se Homerit, pra Akili, ishte gjaknxehte, apo i turbullohej gjaku lehte, kjo fjale shqipe mund te jepte nje shpjegim racional ne zberthimin e emrit te tij.

[bardus]

Nga fjalori :

REND I m.1. Radhë, rresht.
REND II m.1. Sistemi i organizimit shoqëror, shtetëror dhe ekonomik;
RENDIT kal.1. Vë sipas një rendi, vë në radhë, radhit, rreshtoj. 3. fig. Vë diçka a dikë në një radhë

Eshte e qarte se rend, rradhe,rresht jane e njejta fjale dhe mund te jene dialekte te ndryshme qe ne thelb kane *raa(t)-, cdo gje e rene rafsh,ne rresht ,qe krijon nje арада ,арадумеa 'rend' (shqipe e Maqedonise arada, aradimea, Puljevski).

Kjo ideja e meposhtme 'huazim nga sllavet' eshte e kote:

''The verb rendis 'to put in order' reflects Slav *rediti , Miklosic , Seliscev.''

Po permend se edhe ne hungarisht fjala rend, eshte e njejte si ne shqip dhe qe mund te kete mbetur nga Panonet.

[Val9]

Pershendetje,

ne nje lajme e pash fjalen "kolaudim" ne kuptimin "kontrollim".



Fjala "kontrollim" e ka prejardhjen prej fjales "Contrarotulus" te latinishtes mesjetare;

Fjala "teknik" e ka prejardhjen prej fjales "τέχνη" (tékhnē, “aftësi”) te greqishtes antike.

A mund te zberthehet kuptimi i kesaj fjale dhe cila mendoni qe eshte dhe qe duhet perdoret ne gjuhen shqipe?

[Zeus10]

Pershendetje,

ne nje lajme e pash fjalen "kolaudim" ne kuptimin "kontrollim".

Fjala "kontrollim" e ka prejardhjen prej fjales "Contrarotulus" te latinishtes mesjetare;

Fjala "teknik" e ka prejardhjen prej fjales "τέχνη" (tékhnē, “aftësi”) te greqishtes antike.

A mund te zberthehet kuptimi i kesaj fjale dhe cila mendoni qe eshte dhe qe duhet perdoret ne gjuhen shqipe?

Ka dy menyra qe zhvillohet "etimologjia" sot:

1. Menyra zyrtare, ajo qe e gjen origjinen e fjales tek rrenjet PIE, por qe te le plotesisht te paqarte, perse ai kombinim tingujsh e shkronjash dhe jo ndonje tjeter.

2. Menyra "popullore", qe ben barazimin e shprehjes ne shqyrtim me nje fjale shqipe, qe tingellon ngjashem.

Te dyja menyrat jane te padobishme, e para sepse te con asgjekundi, e dyta sepse eshte teresisht intuitive dhe nuk mbeshtetet ne nje analize morfologjike te fjales.

Menyra e vetme qe une mendoj se funksionon, eshte nderthurja e hulumtimit morfologjik, ne kerkim te fjaleve njerokeshe-njekuptimmbajtese elementare kombinuar me hulumtimin e semantikes origjinale te saj/tyre.

Per rastin konkret, duhet pare nese kjo fjale "greke", ka rrjedhur prej ndonje fjale ose kombinim te tyre shqip ne fillim, duke qene se greqishtja ne fillimet e saj nuk ka qene nje gjuhe e folur vernakulare. Por megjithese une mendoj, se shqipja, ka qene nje gjuhe qe ka kontribuar ne krijimin mekanik te greqishtes, ajo nuk ka qene e vetme ne kete rol. Nje ose me shume gjuhe semitike, jane "perzier" ne ate krijim, qe ne e quajme greqisht.
Tani, nese vertete fjala τέχνη, buron nga ndonje fjale shqipe, une do thosha si fillim te copezojme strukturen e saj, ne nje me te thjeshte, sepse ka shume "kocka"(bashketingellore):

τέ+ χ(?)+νη

Gjithnje duke supozuar qe kjo fjale eshte fjale e perbere shqip, e teleportuar ne leksikun e greqishtes, duke bartur nje kuptim kompleks tashme dhe duke perdorur te njejten metodologji, per raste te ngjashme dhe eksperiencen ne kuptimet e rrokjeve primitive do spekuloja qe :
τέ=të
χ(?)=kë(pas reduktimit te ë-së ne mes te klasterit kn
νη=ni=ndiej

Gjithmone sipas mendimit tim, sipas te cilit shprehja kënaq, ka ardhur nga fuzioni i që+ni(ndiej), duke qene se vete kenaqesia eshte momenti i ndjesise(qe ndien dicka):

KËNAQEM vetv.1. Ndihem i gëzuar e i lumtur, ndiej kënaqësi, sepse më plotësohet një dëshirë ose një kërkesë, bëhem i kënaqur; më bëhet qejfi; më pëlqen shumë diçka, argëtohem. Kënaqem me muzikë. U kënaq së ngrëni (së pari, së dëgjuari). M'u kënaq syri më pëlqeu shumë ajo që pashë. Të kënaqet syri ke qejf ta shikosh. M'u kënaq veshi më pëlqeu shumë ajo që dëgjova. Të kënaqet veshi ke qejf ta dëgjosh. M'u kënaq shpirti (zemra) mbeta shumë i kënaqur, ndjeva një gëzim e kënaqësi të thellë.
2. Mjaftohem, nuk kërkoj më shumë. Kënaqem me këto që kam. Kënaqet me pak.
3. Pës. e KËNAQ.
KËNAQËSI f.1. Ndjenjë gëzimi e lumturie, që ka njeriu kur i plotësohet një dëshirë ose një kërkesë; ndjenjë gëzimi e lumturie, që i jep njeriut puna që bën, një shpërblim moral etj.; ndjenja që përjeton njeriu kur kënaqet; të qenët i kënaqur. Kënaqësi e madhe. Kënaqësi e brendshme (shpirtërore). Ndiej (kam) kënaqësi. Shpreh kënaqësinë. Sa kënaqësi. Gjej kënaqësi. Më jep (më sjell) kënaqësi. Pres (pranoj) me kënaqësi pres me gjithë qejf. Kam kënaqësinë t'ju njoftoj se... zyrt. ju njoftoj me gëzim se ...
2. Gjendja e atij që nuk do asgjë më shumë sesa ajo që ka arritur. Ra në kënaqësi.

mund prape te spekuloj, duke thene qe vete fjala τέχνη, ka shpjegim te kuptimit te saj ne ndjenjen qe te krijon AFTESIA=të kënaq . E perseris, lidhja me fjalen greke eshte nje spekulim intuitiv, kurse per shpjegimin e vete fjales: "kënaq" ne shqip, jam pothuajse i sigurte.

[Val9]

^^

Faleminderit per spjegim.

Pra duke marr kete spjegim i bie qe sot ne shekullin 21. kur fjalen "kontroll", "kontrollimi" etj. i perdorim per pershkrim te nje send teknologjik (ose mehanik) i bie qe kjo fjale ne thelb, siq e spjeguam spaska nderlidhje hiq me punen e "kontrollimit".

Ne ate kohe sigurisht eshte perdor kjo fjale per pershkrim te nje ndjenje pra siq e ceke.

Interesant.

[Strokulli]

Gjithmone sipas mendimit tim, sipas te cilit shprehja kënaq, ka ardhur nga fuzioni i që+ni(ndiej), duke qene se vete kenaqesia eshte momenti i ndjesise(qe ndien dicka)

Follja kandaq medoj se errdhi nga follja kand, kësaj tue iu shtënë peràpashtesa folljore -àq, ashtu siç iu shtù folljes ngordh dhe u poll follja ngordhaq.

Follja kand mund të ketë arrdhun edhe nga një "kaand" si tkurrje e shprehjes ''ka andë", por mendoj se ka ma të glanë të ketë arrdhun nga follja andë me një parashtesë folljore kë- ''k-and'' (ashtu si follja then dha » kë-then, rrus » kë-rrus, "ledh" » kë-ledh/»gë-ledh/»z-gëledh, dhend » kë-dhend/»gë-dhend, e të jetra). Follja andë ''kandaq'' duket se ka dhanë fjallën andë/andje me perapashtesën femnore -ë/-je (po më andet ''po më pelqen'').

Ndërkaq, per folljen andë ''kandaq'', qe dha folljen kandë ''kandaq'' e fjallën andë ''dëshirë; hujë (urì)'', unë mendoj se ajo mund të ishte thjesht një domethashje e figurshme e folljes END (« ''and'') në lidhje me ''lëvizjen, bredhjen, e.t.j'' prej gazullimit:

END kal.
1. Hedh pa ndërprerje diçka në një drejtim të caktuar a në disa
drejtime. End dritën (për hënën). End shikimin.
2. Bëj që të endet, e sjell rrotull. E endi ca ditë, pastaj i mbaroi
punë.

ENDEM vetv.
1. Nuk kam vendbanim të përhershëm dhe shkoj nga një vend në
tjetrin për të gjetur ndonjë mjet jetese; e ndërroj shpesh vendin e
banimit; jam endacak. Dikur të papunët endeshin qytet më qytet
(fshat në fshat). Fiset shtegtare endeshin gjithë vitin.
2. Sillem poshtë e lart pa ndonjë qëllim të caktuar, sillem kot, bredh
andej-këtej.
Endet rrugëve. Endem andej-këtej (kot).
3. vet. veta III. Lëviz pa ndërprerje nga një vend në tjetrin (për dritën,
për vështrimin etj.); përshkon. Drita endet nëpër oborr. Topi endet
në gjithë fushën.

Shprehje gazimi si ''i hidhet zemra perpjetë!", ''i bredhën zemra! (e shpirti, e palca!)'', ''nuk ishte te petkat'' (prej gazimit), do të ishin të afërta me një shprehje si ''i ''andet"/endet zemra'' me folljen ''andë''/endë ''lëviz pa ndërprrenie nga një vend ën të jatrin'' e shprehun me domethanie figurative.

Ndoshta edhe fjalla andërr mund të ketë arrdhun nga fjalla ''andë''/endë/endje (prej folljejet ''and''/end në lidhje me ''lëvizjen pa ndërprrenie në disa drejtime, e.t.j.'') me një peràpashtesë emnore -ërr.

[ALBPelasgian]

Mund te gjendet nje elaborim me i imte se ku atestohet ne ilirisht ''lengthening of syllabics before original mediae"?

bardus, zeus, rreqebull dhe te tjeret,

Po i kthehem edhe njehere ceshtjes jo pa rendesi qe lidh shqipen me ilirishten. E kam fjalen per 'zgjatjen e rrokjeve perpara mediae", qe per Hamp-in e bashkon shqipen me ilirishten. Ai nuk jep ndonje shembull ne ilirisht ose mesapisht qe te mund te sherbeheshim me te. I kam nisur nje email profesorit ne Ohajo, Douglas Q. Adams qe te gjente ndonje shembull, por ai me gjithe dashamiresine dhe sinqeritetin nuk gjeti ndonje, madje as artikujt ku Hamp rrah kete ceshtje. E kam pyetur edhe vajzen e Eric Hamp, por as ajo nuk ishte ne dijeni te ketij artikulli ku Hamp merret me kete element iliro-shqip. Me duket aq e pavend ta pyes profesorin Hamp, jo vetem qe eshte ne moshe 94 vjecar, por edhe lengon nga nje semundje e rende. Dicka gjeta ne gjermanisht, por nuk jam i sigurt nese provon ligjin e Winterit, dmth zgjatjen e rrokjeve:

...die Verlangerung der Vokale in der ersten Silbe der Zweisilber (Sava aus Savus uber *Savus)

[Zeus10]

Albpelasgian, une nuk jam dakort me profesorin e nderuar. Burimi i peremrave une dhe ti, jane natyrshem numeroret një dhe dy:

unë=un-us(lat)=n(j)ë=one(eng)
ti=tu(lat)=dy=thoi(eng)=two(eng)

[ALBPelasgian]

Albpelasgian, une nuk jam dakort me profesorin e nderuar. Burimi i peremrave une dhe ti, jane natyrshem numeroret një dhe dy:

unë=un-us(lat)=n(j)ë=one(eng)
ti=tu(lat)=dy=thoi(eng)=two(eng)

Dakord, Zeus, as une nuk e ve ne zjarr doren per etimologjine e ofruar nga Hamp. Une me teper jam i vendosur qe te gjej "me cdo kusht" ligjin e Winter-it, dmth zgjatjen e rrokjeve perpara nje mediae, qofte ne ilirisht apo mesapisht,

[Zeus10]

Albpelasgian, une nuk jam dakort me profesorin e nderuar. Burimi i peremrave une dhe ti, jane natyrshem numeroret një dhe dy:

unë=un-us(lat)=n(j)ë=one(eng)
ti=tu(lat)=dy=thoi(eng)=two(eng)

Dakord, Zeus, as une nuk e ve ne zjarr doren per etimologjine e ofruar nga Hamp. Une me teper jam i vendosur qe te gjej "me cdo kusht" ligjin e Winter-it, dmth zgjatjen e rrokjeve perpara nje mediae, qofte ne ilirisht apo mesapisht,

Problemi eshte qe nuk disponojme leksik te gjuhes ilire, qofte dhe per te krahasuar pak fjale me te folmen e sotme, pa folur pastaj te vezhgosh nje tendence gramatikore, qe ta emertosh ligj gjuhesor.

[bardus]

Per kete peremer une si Zeusi mendoj ,forma me e vjeter e shqipes eshte ù 'unë' (Bardhi), kjo mund te shkruhet edhe uh , muh 'mua' , per seh muoh muh englat teh enbetuniteh (Buzuku) qe afrohet me Hittite u-uk apo OHG ih.PIE eĝ-, eĝ(h)om, eĝō , eshte shpikje helene dhe ka qene eha > eka ' një' ose nja -n`ea , mja .Sidoqofte ndoshta duhet te ndjekesh se cfare ka thene Winter per Balto-Sllavet,mbase gjen dicka.