Etimologjia e fjales.

[bardus]

Po parashtrojte një rrugë tjetër të mundshme në lidhje me fjalëhetimin e fjalës Greqi:

Ka mundësi të jetë thjesht një (sinonim) siemën i Epërushit (~Epirus):
Gre-kí = 'vënd i ngritur, i epër, malor'
Nga rrënja kuptimore ngreh/greh/*krek që gjejmë për shëmbull tek fjalët ngrehosur/krekosur (me ndryshimet e natyrshme të Shqipes ng >< g >< k dhe k >< h.

{Ndoshta edhe vetë fjala kre-n/r 'kokë', mund të jetë po prej kësaj rrënje kuptimore}

Kete fjale Hesychius e ka zvogeluar Raihos (afersisht) , dro se g-ja eshte parashtese g`Raihos qe mua me del si fjala mbret < mb` reht ose si de Rada mberetti dhe Virgili i therriste Graii '' the Greeks '' kurse ne dialektet italiane edhe riecu agg. Greco , Sara reca ''Sara grekja '' ,ndersa Kreks eshte Grek ne gotisht. Ky Raihos ka qene nje mbret ne Epir dhe nga ai e kane marre edhe emrin, qe do te thote i Drejti ose ne latinisht rex.Me qe ra fjala tek ajo qe permende 'vënd i ngritur, i epër, malor' eshte - > Akaia.

[rrëqebull]

Po parashtrojte një rrugë tjetër të mundshme në lidhje me fjalëhetimin e fjalës Greqi:

Ka mundësi të jetë thjesht një (sinonim) siemën i Epërushit (~Epirus):
Gre-kí = 'vënd i ngritur, i epër, malor'
Nga rrënja kuptimore ngreh/greh/*krek që gjejmë për shëmbull tek fjalët ngrehosur/krekosur (me ndryshimet e natyrshme të Shqipes ng >< g >< k dhe k >< h.

{Ndoshta edhe vetë fjala kre-n/r 'kokë', mund të jetë po prej kësaj rrënje kuptimore}

Kete fjale Hesychius e ka zvogeluar Raihos (afersisht) , dro se g-ja eshte parashtese g`Raihos qe mua me del si fjala mbret < mb` reht ose si de Rada mberetti dhe Virgili i therriste Graii '' the Greeks '' kurse ne dialektet italiane edhe riecu agg. Greco , Sara reca ''Sara grekja '' ,ndersa Kreks eshte Grek ne gotisht. Ky Raihos ka qene nje mbret ne Epir dhe nga ai e kane marre edhe emrin, qe do te thote i Drejti ose ne latinisht rex.Me qe ra fjala tek ajo qe permende 'vënd i ngritur, i epër, malor' eshte - > Akaia.

Ke prurë plotësime shumë të dobishme bardus.
Çdo fjalëhetim i fjalëve drejt, mb'ret, "rex", Akaia dhe Greqi duhet domosdoshmërisht të kalojë edhe nëpërmjet këtyre të dhënave që ke shtuar tinë.

[ALBPelasgian]

Pra fjala pishë është veçse zhvillimi i prapashtesuar i kësaj rrënje: *pœȳk-sh(ë), ku togu bashkëtingullor -ksh- është shkrirë si pasojë e gjatësisë së zanores pararendës dhe ka mbijetuar vetëm sh-ëja, pra *pœȳsh-ë > pishë [që në vetvete, nga ana e burimit dhe e kuptimit, është binjake me fjalën tjetër pykë].

Mendoj se kete te drejte per shkak se <*ū e vjeter ka dhene rregullisht ne shqip /-i-/ e ne disa raste edhe /-y-/. Rasmussen (Stray Indo-European notes) thote qe IE *ū ne fjalet e vjetra njerrokeshe ka dhene < i, ashtu sic lihet te kuptohet nga *mūs > mi, *tū > ti, *sū > shi, *sūs > thi e keshtu me radhe. Por ne fjale shume-rrokeshe (poly-syllables), ky refleks ka dhene -y- si psh hyll < *sūl- (sah2-ul), shyta < *sū, pyll < padūlem e keshtu me radhe.

Mendoj, pra, se je i perligjun ne rindertimin e nje *peū-ks fillestare, e cila me pas ka evoluar ne pyshë ne baze edhe te asibilimit te ksh < sh.

[bardus]

Ne emisionin 'Exclusive, 11 Janar 2015, Pjesa 2 - Top Channel Albania' te Marin Memes rreth shqiptareve te Turqise, afer Izmirit, ne nje fshat te banuar krejtesisht nga shqiptare te Camerise , Marini pyeti nje banor se cfare gjuhe flisnin ne shtepi dhe fshatari ju pergjegj : '' Ne shtepi , AINI flasim, shqip flasim'' (min 9 - 10). Fjalen e rralle shqipe AIN ' = shqiponje' ishte hera e pare qe e degjoja te flitej ,sepse edhe neper fjalore nuk gjendet dhe eshte ajo fjale qe Katapano perdori per zberthimin e hieroglifit Egjiptian qe i perket germes A ' AIN, shqiponje' , '' A: lettera iniziale di “Ain”= in albanese “Aquila” .
Nje fjale tjeter e gjuhes AINE 'shqipe' eshte edhe AJT ''eagle'' kjo e dokumentuar ne fjalorin e Mann. Kjo fjale eshte edhe rrenja e emrit te Aetolia ''Shqiperia'', pra eshte nje emervend qe eshte perdorur qe heret .Mendoj se fjala shqip,-tar, vjen nga shqipe dhe jo nga shqiptoj duke pare edhe keto perdorime te hershme te saj.


Exclusive, 11 Janar 2015, Pjesa 2
https://www.youtube.com/watch?v=moNsyIYPSLo min. 9 - 10 .

THOT spoke in Albanian / TAT parlava Albanese / Thoti fliste Shqip !!.
https://www.youtube.com/watch?v=OZH3XUOdnXQ

[rrëqebull]

Kjo na lejon ta rindërtojmë rrënjën *pyk- edhe si ~ *pëuk, *pœȳk dhe *pœi̯k, të cilat mund të shihen, që të tria, si trajta të njëkohësishme dialektore të përdorura për të emërtuar sende të mprehta dhe për shprehjen e pickimit, çpimit e thumbimit, dhe të cilat u përdorën edhe për pishën për arsye të gjetheve të saja halore

Ky siemën i mbështet disi të lartëthënurat:
......HALISHTË f. sh.
......Pishnajë.

pyll < padūlem

Nuk e përkrah këte fjalëhetim.

Rruga më e përshkushme më duket ajo e çelur nga Kamarda, i cili e shpjegon pyll me ὕλη.
Për të fjalëhetuar ὕλη na ndihmon ajo që ka parashtruar edhe bardusi para nja ca shkrimesh:

Hyrja me tingullin j - eshte pasoje e nderrimit prapaqiellzores h - > j ,qe tregon eshte ne moshe me e vjeter se j nistore ne shume fjale. […]laring. h qe ndodh edhe brenda dialekteve te shqipes (khs. yll - hyll )

Kam përshtypjen që, nga ky tingull gabzherror, kanë dalë shumë tinguj, duke përfshirë edhe p-ën e këtij rasti.
Pra: ὕλη >< pʰ-ʰyllë; po i njëjti tingull nisor që gjejmë tek φύλλον [këtë përkim pyll/φύλλον e ka përmëndur edhe Mallakastrioti por nuk e gjeta shrkimin].

Nga po i njëjti tingull gabzherror, ka dalë edhe g-ëja [> gʷ- < kʷ-] e fjalës gʷ-ͧ ur < kʷ-ʷōr < ὄρος = οὖρος
Dhe edhe në këtë pikë themte se rindërtimi i bërë nga gjuhëtarët e tjerë është shumë afër saktësisë:

PIE. *gʷr̥—"stone"

Madje për mua vlen si vërtetim i asaj se ka shumë kuptim tu thuhet që "PIE" ≈ ilirishtoShqipe.

Kjo rrënja gurmazore ilirishtoShqipe gʷ-ͧ (>)< kʷ-ͧ, ndër të tjerash na jep edhe kuptimin e "Korinthit":



ku pjesa -νθ(ος) përkon me mbaresën mbiemërore të ruajtur tek Shqipja -njt(ës) [kur rrënja e fjalës që ka një n-ë fundore si tek grunjtë, drunjtë, linjtë etj.
Pra Κόρινθος = #Gurinjtës# ~ fshati Gurisht. [Për të dhënë një shëmbull shpjegus: është njësoj sikur krahas fshatit Ullishta, të ketë pasur edhe ndonjë fshat tjetër siemënor në trajtë #Ullinjtës]

Mandej kemi edhe:
......GURINË f. sh.
......1. Vend a tokë me gurë, gurishtë.
......2. vet. sh. Copa gurësh, gurë.


Edhe fjala γρόνθος `clenched fist' e cila është metatezë e Κόρινθος, dhe që përkon me Shqipen grusht, na tregon se kjo e fundit vjen nga metateza e *gur(ë)sht `është si guri, dora e mbyllur`!

Të gjitha këto, për mendimin tim, nuk tregojnë gjë tjetër veçse faktin që është gjithnjë e më e qartë që "gjuhë greqishte e lashtë" do të thotë veçse 'dialekt ilirishtojugor'.

[Val9]

Ne emisionin 'Exclusive, 11 Janar 2015, Pjesa 2 - Top Channel Albania' te Marin Memes rreth shqiptareve te Turqise, afer Izmirit, ne nje fshat te banuar krejtesisht nga shqiptare te Camerise , Marini pyeti nje banor se cfare gjuhe flisnin ne shtepi dhe fshatari ju pergjegj : '' Ne shtepi , AINI flasim, shqip flasim'' (min 9 - 10). Fjalen e rralle shqipe AIN ' = shqiponje' ishte hera e pare qe e degjoja te flitej ,sepse edhe neper fjalore nuk gjendet dhe eshte ajo fjale qe Katapano perdori per zberthimin e hieroglifit Egjiptian qe i perket germes A ' AIN, shqiponje' , '' A: lettera iniziale di “Ain”= in albanese “Aquila” .
Nje fjale tjeter e gjuhes AINE 'shqipe' eshte edhe AJT ''eagle'' kjo e dokumentuar ne fjalorin e Mann. Kjo fjale eshte edhe rrenja e emrit te Aetolia ''Shqiperia'', pra eshte nje emervend qe eshte perdorur qe heret .Mendoj se fjala shqip,-tar, vjen nga shqipe dhe jo nga shqiptoj duke pare edhe keto perdorime te hershme te saj.


Exclusive, 11 Janar 2015, Pjesa 2
https://www.youtube.com/watch?v=moNsyIYPSLo min. 9 - 10 .

THOT spoke in Albanian / TAT parlava Albanese / Thoti fliste Shqip !!.
https://www.youtube.com/watch?v=OZH3XUOdnXQ

Mund ta spjegosh edhe pak se cfare kuptimi ka "AINI" ne kete raste te perdorimit se s'mund ta kuptoj?

Gjithashtu kam nje pytje sa i perket nderlidhjes se fjales shqip "glir" (e cila lidhet me fjalen "shlir", "shliroj") me fjalen ang. "clear".

Faleminderit.

[Zeus10]

Mund ta spjegosh edhe pak se cfare kuptimi ka "AINI" ne kete raste te perdorimit se s'mund ta kuptoj?

Mesa duket kjo eshte nje fjale e vjeter shqipe, qe ka humbur mes nesh, por akoma jeton ne gjuhen e vjeter duke nenkutuar shqiponjen.

Gjithashtu kam nje pytje sa i perket nderlidhjes se fjales shqip "glir" (e cila lidhet me fjalen "shlir", "shliroj") me fjalen ang. "clear".

Faleminderit.

Ajo qe dime me siguri eshte qe fjala anglishte c-lear vjen permes frengjishtes, nga fjala latine clārus. Eshte kjo e fundit, qe ka lidhje me shqipen ose nepermjet foljes laj ose liroj.

[Mallakastrioti]

Mānius = MËNGJES
Mānius, i, m., and Mānia, ae, f. mane, a Roman praenomen, usually abbreviated M'., Varr. L. L. 9, § 61 Mull.; cf.: Manius praenomen dictum est ab eo, quod mane quis initio natus sit, ut Lucius, qui luce, Paul. ex Fest. p. 148 Mull.
---
Lūcius meant originally “born by day,”---> Mānius “born in the morning”.(The Private Life of the Romans", 1903,
Harold Whetstone Johnston)
...
Pra, peremri latin " Mānius" thjesht do te thote "lindur ne mengjes", sikurse "Lūcius" do te thote "lindur prej dites".
Peremri latin " Mānius" (i cili ka nje ngjashmeri te madhe me fjalen shqipe "MËNGJES"), perdorej dendur nder romaket e lashte, sikurse Lūcius, apo Servius, Gāïus, Mārcus, etj,.per emra personash.
"MËNGJES m.
1. Fillimi i ditës, koha pak përpara e pas lindjes së diellit; pjesa e parë e ditës, koha që kur gdhihet e deri në mesditë.." (Fjalori i Gjuhes Shqipe)
Ky emer perdorej nder romaket e lashte qe prej shek. I p.Kr., (periudhe kur permendet prej M.T.Ciceronit) dhe nuk ndeshet shpesh neper tekste te tjera antike.
Ne se do analizojme te dyja fjalet, pra, ate latine "Mānius" si dhe fjalen shqipe "MËNGJES", shohim qe jo vetem kane te njejtin kuptim, por edhe nje ngjashmeri te konsiderueshme nga ana strukturale ndermjet tyre.
Ndoshta kjo fjale ka prejardhje latine, por qendron fakti qe kete fjale e ruajten vetem shqiptaret dhe gjuha shqipe, pikerisht sepse nuk ekziston ne gjuhet e quajtura "romanze", sikurse, teza qe shqiptaret shfaqen vetem ne shek. X-XI m.Kr., (pra te ardhur dhe jo autoktone) thjesht nuk do qendronte, pasi nje popull i ardhur nuk mund te kete dhe te ruaje fjale kaq te lashta te cilat edhe pse i quajne si derivante latine, deri ne nje prove te kundert, kjo fjale sot eshte nje shqipe e paster dhe ne kete rast mund te themi me plote gojen qe, dielli duket qe ne mengjes.

[rrëqebull]

Meqenëse njëjtësohet me Venusin, njëra prej mundësive fjalëhetimore mund të ishte edhe ajo e lidhjes me a/end(ë)(z)>< *a/enz (çka do të shpjegonte edhe vet fjalën Venus, ku mund të kemi rrënjën *e/an me një parashtesë v-, duke u nisur nga fakti që edhe në Shqip, për fjalën ëndë ruajmë edhe trajtën e parashtesuar k-ëndë. Mandej kemi edhe shëmbullin e V-enetëve /H-enetëve /-Enetëve).
Por ky shpjegim nuk shpie asgjëkundi;
mesapët më heqin çdo dyshim:



Sidomos fakti që krahas Ana (shq. ane 'nënë') kemi edhe Tator (>< shq. tatë 'at');
pra kemi të bëjmë me hyjni të Vatrës:
ajo çka kuptojmë është se në rastin e Anzotikësdhe Ana-s, kemi të bëjmë me hyjni amënore, të lindshmërisë, të shtatzënësisë, të dashurisë amtare, prindërore por edhe bashkëshortore.

{Kurse tiparet pothuajse përjashtimisht erotike (në kuptimin e varfër të fjalës) të Venusit, janë shfaqje shumë e mëvonshme, dhe i përkasin kuptim-shpëlarjes, moral-shkarjes dhe cektësimit botëkuptimor që pësoi kultura burimore ilire duke dalë nga Vatra dhe duke u shndërruar e përshtatur copë-copë si kulturë e "globalizmit" greko-latin (ngjashëm sikurse tani, ku lloji i "femrës" që 'hyjnëzohet' nga globalizmi i soçëm është antitezë e Nënës). Nuk duhet menduar se ilirët ishin «moralistë të thatë», aq më tepër që kemi të bëjmë me një kohë kur ende nuk na kishte sulmuar abrahamizmi natyrë-helmus, mirëpo Venusi i periudhës së vonë greko-latine, mund të shihet veçse si një shkarravinë e hyjnive dashurore burimore ilire [sepse ishte e përshtatur nga elita sunduse veçse për të kanalizuar pakënaqësitë dhe trysnitë shpërthyese të shoqërisë së çorbëzuar dhe gumëzhuesë shumë-kombëshe të perandorisë.]}


_ _ _

Edhe fjalëhetimi i "Malesocus" na është thjeshtësisht i mundur: *Malësok [trajtë krahinore iliroveriore e fjalës malësor]

Gjithashtu "Boria" dhe "Iria", të cilat janë shqim Shqip.

[faon perrovarri]

Mānius = MËNGJES
Mānius, i, m., and Mānia, ae, f. mane, a Roman praenomen, usually abbreviated M'., Varr. L. L. 9, § 61 Mull.; cf.: Manius praenomen dictum est ab eo, quod mane quis initio natus sit, ut Lucius, qui luce, Paul. ex Fest. p. 148 Mull.
---
Lūcius meant originally “born by day,”---> Mānius “born in the morning”.(The Private Life of the Romans", 1903,
Harold Whetstone Johnston)
...
Pra, peremri latin " Mānius" thjesht do te thote "lindur ne mengjes", sikurse "Lūcius" do te thote "lindur prej dites".
Peremri latin " Mānius" (i cili ka nje ngjashmeri te madhe me fjalen shqipe "MËNGJES"), perdorej dendur nder romaket e lashte, sikurse Lūcius, apo Servius, Gāïus, Mārcus, etj,.per emra personash.
"MËNGJES m.
1. Fillimi i ditës, koha pak përpara e pas lindjes së diellit; pjesa e parë e ditës, koha që kur gdhihet e deri në mesditë.." (Fjalori i Gjuhes Shqipe)
Ky emer perdorej nder romaket e lashte qe prej shek. I p.Kr., (periudhe kur permendet prej M.T.Ciceronit) dhe nuk ndeshet shpesh neper tekste te tjera antike.
Ne se do analizojme te dyja fjalet, pra, ate latine "Mānius" si dhe fjalen shqipe "MËNGJES", shohim qe jo vetem kane te njejtin kuptim, por edhe nje ngjashmeri te konsiderueshme nga ana strukturale ndermjet tyre.
Ndoshta kjo fjale ka prejardhje latine, por qendron fakti qe kete fjale e ruajten vetem shqiptaret dhe gjuha shqipe, pikerisht sepse nuk ekziston ne gjuhet e quajtura "romanze", sikurse, teza qe shqiptaret shfaqen vetem ne shek. X-XI m.Kr., (pra te ardhur dhe jo autoktone) thjesht nuk do qendronte, pasi nje popull i ardhur nuk mund te kete dhe te ruaje fjale kaq te lashta te cilat edhe pse i quajne si derivante latine, deri ne nje prove te kundert, kjo fjale sot eshte nje shqipe e paster dhe ne kete rast mund te themi me plote gojen qe, dielli duket qe ne mengjes.

De'meatsa (vllahisht),di'minieasa(rumanisht)
minieasa>>mãnieasa>>>mën'jes>>mëngjes .Dhe ka kuptimin e ngrenies ,Öse te daljes ne kerkim te ushqimit .

[ALBPelasgian]

Edhe fjalëhetimi i "Malesocus" na është thjeshtësisht i mundur: *Malësok [trajtë krahinore iliroveriore e fjalës malësor]

Kjo meriton te zhbirohet edhe me tej per shkak se kemi te bejme me gjasme me nje oronim te motivuar nga gjeografia e vendit. Ne te kemi te bejme me apelativin mal, aq i dendur ne onomastiken ilire. Hamp mendon se <mal> dhe <majë> vijne nga e njejta rrenje dhe kane patur te njejtin kuptim.

Besides, Alb. mal should not be treated apart from majë, South Tosk (including the enclaves of Greece and Italy), maλë, 'summit, peak'; the latter must reflect *mol-i̯ā or *mal-i̯ā. In other words, formally in Albanian we have two derivatives of *mVl-, one in -no- and one in -iā. Hence it would seem that the meaning inherent in *mVl- was something on the order of 'mountain' or 'peak'; there is no suggestion here of something round.

Nje perfundim te ngjashem, por ne menyre krejt te pavarur pati arritur edhe Bardusi, ku citon nje kenge te mbledhur nga De Rada ne rrethet arbereshe te Napolit "E vuu ndó maalh tu shpattiès".

Nderkohe po kaq interesante del edhe kompozita tjeter -socus. Une jam i prire te shoh ketu nje reflektim te *k’euk- (vend i lartë, gur i thepisur), prej te cilit rrjedh edhe çukë. Hamp, ne nje vend tjeter mendon se afrikati *ç duhet te jete pararendesi i sibilantit -s-. Pra, çukë: sukë. rum. cioară, alb. sorrē; rum. ciutë, alb. sutë, etj. Ne kete drite, Malesocus duhet te kete shenjuar mal + çukë, pjesa e ngritur e nje mali ku ne besimet parake duhet te jete perfytyruar banesa e ndonje hyu lokal ilir.

[rrëqebull]

Të faleminderit për saktësimet e shkëlqyera dhe të domosdoshme ALBPelasgian!

Në dritë të asaj çka ke prurë shpjegimi *Malësok ≈ Malësor (duke patur parasysh edhe trajtën malacak><*malësak/ok a><o, c><s sikurse malsuer/malcuer)] mund të quhet dytësor.

Gjithashtu, Hampi këtu ka parë qartë: majë dhe mal janë njërrënjëshe; këtë e vërtetojmë edhe falë fjalorit të Man-it:


Zgjidhja *Malesocus" = Malësukë (duke pas parasyh edhe ndërtimin tjetër
......MALSHESHE f. sh.
......Rrafshinë malore; pllajë e vogël.)

është plocisht e mbështeshme.

[bardus]

Per te gjetur se nga ka ardhur fjala came AIN , po bej nje renditje ne shqip , helenishte e vjeter dhe latin, si me poshte :

AIN '' eagle , Camerisht ;
AJT ''eagle'' , Mann. ; (αἰτώλιος ''Aetolian'' )
Ajkunë
GJON m. zool.Shpend grabitqar..më i vogël se kukuvajka, që këndon natën në verë, qokth. Zëri i gjonit.

Dy te parat Ain ,Ajt , duket se jane tte gjinise mashkullore d.m.th. si ''skifter, kijfti , qifti '' ,

ndersa ne Hel. dhe Lat. :

ἀετός , αἰετός , ''eagle ;
αἰγώλιος , ὁ, a small kind of A.owl ;
αἰγώλιος = αἰτώλιος ''Aetolian'' , shqip Ajt , Αἰήτᾳ . the Argonauts ;
αἰγωλιός or ,, ()., - ajkune, shqipe ;
ae '' aquila'' Sardegna ;
ailla Valle d'Aosta ;

Keto i solla vetem sa per te deftuar se po tua heqesh prapashtesat ,rrenja e te gjithave eshte *ai - > shqip ain, ajt .Kjo ka ardhur nga fjala e vjeter iliro-shqipe ah > eh = teh ( Cabej) qe akoma perdoret nga arbereshet ehj ''teh'', por qe me e hershmja eshte trajta e Sardenjes ae '' shqipe''. Barazimi ah,ak = eh shihet edhe tek akull = ehull ne Hitite ek .

Nashithi ,mund te mendojme se nga zhvillimet e fonetikes shqipe mundet edhe ,
HAJN m. krahin.Vjedhës, hajdut , qe mund te kete ardhur nga e njejta rrenje e laringezuar h` ain , nga kuptimi '' grabitqar'',po ashtu FAJKUA zool. Shpend grabitqar < F` Aikua , gjinia mashkullore e Ajkuna. Ka edhe degezime te tjera te cilat nuk po i permend.Sipas pershkrimit ''grabitqar'', medoj se ne thelb kemi te bejme me fjalen THUA.

[rrëqebull]

Një përsiatje që më bëri prështypje:

[quoteem]Dua te ndaj me ju nje reflektim mbi frikativet ''dh'' dhe ''th'' ne shqip...e para del si refleks i proto-indoeuropeishtes 'dh' dhe -g'- qe ne shqip jep dz, kurse ''th''-ja sipas gjuhetareve esht refleks vetem i -k'- dhe jep nje -ts-, kjo edhe ne fund te fjaleve..pyetja esht: perse per 'dh'-ne mendohet nje refleks i indoeuropeishtes 'dh/d', por per 'th'-ne nuk ka nje refleks te indoeuropeishtes 'th' (t e aspiruar), si psh 'th' qe ruhet ne sanskritisht? Pra pranohet qe fjale si dhez, dak, dash, dej, ndaj, bredh etj rrjedhin nga PIE 'dh', po per fjale si rrath (lat.rrota, gjerm. ratha), thith (ang. tit), byth (ang.vjeter bytt), thep/thip (ang. tip), thaj (ang.thaw 'shkrij'), theks (isl. tekn, ang. token 'shenje'), kerthiz (greq. kardia, ang. heart) etj etj, kjo th konsiderohet si -ts- ose -k'- ..pra perse 'th'-ëja shifet eskluzivisht si reflektim i qiellzores -k'- e jo te nje frikative dhembore -th- siç shifet edhe dh-ja?

[…]

nuk e di po mbi kte pik nuk kam qene kurre totalisht i kenaqur nga argumentat e pranuar ne pergjithesi. Pranimi i th-se shqipe si vazhduse e mbylltores se aspiruar do shpjegonte shume gjera me lehtesisht, dhe do percaktonte me mire marrdhenien e shqipes me greqishten (qe ka tinguj te ngjashem me ne)..perse nje mbylltore dhembore e pazeshme nuk esht e domozdoshme kurse nje e zeshme po? meqe mbylltorja e zeshme PIE dh- ne shqip jep dh dhe d (kur nuk reflekton palatalen e zeshme g') perse nuk supozohet e njejta gje me mbylltoren e aspiruar th, meqe ne sanskritish ajo po egziston? Sepse ne shqip ne reflekset i kemi te dyja, ktu qendron problemi..behet mbase sepse ajo esht e dokumentuar vetem ne sanskritisht e jo ne gjuhe te tjera?? Problemi esht qe pa kete refleks ne shtremerojm ose ngushtojm disa etimologji..rath nga ratsa o ratitsa (itsa si sufiks zvogelus) kur ne latinisht esht rota e sanskr. ratha, paraleli t-th duket i drejtperdrejt, thane e nxjerrim nga tsana kur ne gjerm. kemi Tanne-pyll, ang.tan etj (disa e konsiderojn hua nga greq.thamnos-shkurre), theks nga k'ek kur kemi gjerm. Tekn qe esht me direkte e evidente, bythe nga ambi-witja kur kemi ang.e lasht bytt me te njejtin kuptim, thip nga tsip kur ne ang. esht tip, per ethe/hethe pranohet lidhja me greq.aithos-zjarr (pra perputhje th-th), neth me gjerm. net, sllav.nitka??..pra nuk do ishte me e thjesht te shpjegoje kto etimologji nese do konsiderohesh th <PIE*th ashtu si dh <PIE*dh?[/quoteem]

Meqënse kanë të bëjnë me paralelin th|t, këtyre shëmbujve tejet ngacmues të cekur më lartë, do t'u shtoja edhe shqipen thartë krahas anglishtes tart 'me shije të athët' ("having a sharp taste"), sidhe shq. ther dhe angl. tear , por ka edhe shumë të tjera edhe jashtë paralelit th|t.

Më duket shumë domethënëse që kjo përsiatje vjen nga dikush që ndjek vijën ortodokse të gjuhësisë indevropianistike. E nxjerr në pah shkëlqyshëm që rindërtimet e tingullimit parak të fjalëve të Shqipes të bëra deri më tash, duhen rishikuar, shpërbluar e rishoshur krejtësisht nga e para dhe nuk mund në asnjë mënyrë të merren si të mirëqëna për të mbështetur mbi to zhvillime e kërkime të mëtejshme.

[rrëqebull]

fjala pishë është veçse zhvillimi i prapashtesuar i kësaj rrënje: *pœȳk-sh(ë), ku togu bashkëtingullor -ksh- është shkrirë si pasojë e gjatësisë së zanores pararendës dhe ka mbijetuar vetëm sh-ëja, pra *pœȳsh-ë > pishë [që në vetvete, nga ana e burimit dhe e kuptimit, është binjake me fjalën tjetër pykë].

Kjo tkurrja e togut bashkëtingëllor -ksh-ë > -sh-ë me rënien e k-ës, në rastin e *py-ksh-ë > pish-ë, shihet tek tkurrja e togut bashkëtingëllor -ksh-të > sh-të me rënien e k-ës tek fjala la-ksh-të > la-sh-të: