pra në shqip:The word history comes from Greek ἱστορία (historia), from the Proto-Indo-European *wid-tor-, from the root *weid-, "to know, to see".The Ancient Greek word ἱστορία, historía, means "inquiry, knowledge acquired by investigation"
Sigurisht, që unë nuk mund te jem dakord me kete shpjegim qesharak, përvec faktit, që ajo buron nga fjala ""greke"" ἱστορία. Por, sa "greke" eshte kjo fjale? Le ta shohim:Fjala histori buron nga ajo Greke ἱστορία, e cila nga ana e saj buron nga PIE-ja *wid-tor, nga rrenja *weid "te njohesh, te shohesh". Fjala histori ne greqishten e lashte do te thote njohuri, marrje informacion.
Historia, është një emër i femërores në trajtën e shquar, të cilën ja jep fundorja a, kurse trajta e pashquar histori përbëhet nga rrënja ἱστο(histo) + prapashtesën e emrit ri.
Le te ndalemi pak tek rrënja e kësaj fjale, që në fakt, bart dhe kuptimin e vërtetë të fjalës.
Historia është një term, qe përdoret per të treguar te kaluarën me fjalë. Ajo përfshin ngjarje te verteta(ose jo), që i përkasin te shkuares.
Nje rrëfim ne shqip per te shkuaren, fillon keshtu:
Ishte njehere e nje kohe nje mbret i madh....................................
Nje perralle ose mit fillon keshtu:
Na ishte seç na ishte..........
Pra ἱστο nuk eshte aspak shpjegimi idiotesk qe japin filologet moderne duke rendur pas gjuhes PIE(gjasme Herodoti me IC nenkuptonte shoh)
Shprehja e perdorur prej Herodotit.
Code: Select all
Ἡροδότου Ἁλικαρνησσέος ἱστορίης ἀπόδεξις ἥδε, ὡς μήτε τὰ γενόμενα ἐξ ἀνθρώπων τῷ χρόνῳ ἐξίτηλα γένηται, μήτε ἔργα μεγάλα τε καὶ θωμαστά, τὰ μὲν Ἕλλησι τὰ δὲ βαρβάροισι ἀποδεχθέντα, ἀκλεᾶ γένηται, τά τε ἄλλα καὶ δι᾽ ἣν αἰτίην ἐπολέμησαν ἀλλήλοισι.por ai eshte thjesht folja shqipe është ne te kaluaren, meqenese kemi te bejme me nje tregim qe i perket te shkuares:
Sigurisht dhe pretendimi tjeter qe histori ne greqishten e vjeter do te thote knowledge(njohuri) eshte i kote dhe genjeshter e madhe, sepse "greket" perdornin fjale tjeter per te dhe njesoj si shqiptaret e therisnin njohurine:
Fjala tjetër që duket sikur përmban rrënjën ist që është epishtëme(me te kuqe),
eshte thjeshtë një fjalë e perbere epi(mbi, ipi[hipi])+ shtëmë:
që perkthehet ne gjuhen shqipe: 'e shtime lart ne koke', pra me nje fjale, e futur ne koke, e memorizuar.
