"Moreover, you scorned our people, and compared the Albanese to sheep, and according to your custom think of us with insults. Nor have you shown yourself to have any knowledge of my race. Our elders were Epirotes, where this Pirro came from, whose force could scarcely support the Romans. This Pirro, who Taranto and many other places of Italy held back with armies. I do not have to speak for the Epiroti. They are very much stronger men than your Tarantini, a species of wet men who are born only to fish. If you want to say that Albania is part of Macedonia I would concede that a lot more of our ancestors were nobles who went as far as India under Alexander the Great and defeated all those peoples with incredible difficulty. From those men come these who you called sheep. But the nature of things is not changed. Why do your men run away in the faces of sheep?"
Letter from Skanderbeg to the Prince of Taranto ▬ Skanderbeg, October 31 1460

Etimologjia e fjales.

Diskutim profesional për gjuhën.
Post Reply
User avatar
Sally
Galactic Member
Galactic Member
Posts: 2062
Joined: Tue Jun 09, 2009 2:36 pm
Gender: Female

Re: Etimologjia e fjales.

#1816

Post by Sally »

bardus wrote:Ne Kosove, kur dikush jep nje sugjerim ose mendim per dicka dhe pala tjeter eshte dakort te pergjigjen me fjalet, u bo, dmth jam dakort,ashtu do behet sic thua ti,nuk e di se si po kjo eshte futur ne Bullgarisht dhe disa dialekte sllave si ubav,hubav 'nice, good, fine,' mire.

u bo , u baa = ubav

S`po hyj me shume tek sllavet vecse ,

cerno = t` err_na ,(terruna?) nga terr ;

čist "clean, pure, clear " = shq. thjesht nga t`jetst <<shq. vj. jeet " e vertete,natyrale,origjinale" etj. etj.


Edhe ne tirane e perdorim ( tironcit ) u tha, u bo. Ashtu sic e sqarove me larte nje pergjigje e prere, e sigurt qe do kryej ate qe i kerkuan.
Nuk jam vrasës, jam student shqipëtar, vrava një tradhtar të Atdheut tim.
(Avni Rustemi)
User avatar
bardus
Star Member
Star Member
Posts: 882
Joined: Mon Jan 30, 2012 3:44 pm
Gender: Male

Re: Etimologjia e fjales.

#1817

Post by bardus »

[quoteem]BIE I jokal 25. Godit diçka: për të nxjerrë një tingull a një zë, bëj të tingëllojë; vet. veta III nxjerr një tingull a një zë kur goditet, tingëllon; dëgjohet (një zë, një krismë etj.).
I bie derës (ziles, çangës). I bie daulBIE I jokalles. I bie fort (ngadalë). Bie dera (zilja, kambana, telefoni, ora). Bie, boria (sirena). Bien pushkë. I bie pragut të dëgjojë dera (i bie derës të dëgjojë qilari) e hedh fjalën për diçka. Kur ta varësh zilen, duhet t'i biesh. fj. u.
26. Luaj me një vegël muzikore; luaj një pjesë muzikore; vet. veta III nxjerr tinguj një vegël muzikore, dëgjohet, tingëllon. I bie një vegle: I bie lahutës (fyellit, çiftelisë, gajdes, violinës, pianos). Nuk di t'i bie kitarës: Binte muzika. Binin sazet. I bie një kënge popullore (një valsi, një tangoje)[/quoteem]
Nga kuptimet e pafund te foljes BIE, nxora ate qe ka te beje me tingujt si, i bie ziles ; bie kambana ; bie ora etj. meqenese lidhet me ate qe dua te permend me poshte.Hamp na e beri te ditur qe gjuha shqipe eshte boshti i gjuheve te Ballkanit dhe se Albanoidi ka banuar deri ne Poloni,prandaj edhe nje shprehje ne gjuhen Sllovene, duket se eshte marre direkt nga gjuha shqipe e rregulluar nen semantiken specifike te foljes bie.

Image

Sloven. Ura bije = Shqip bie ora 'suona l`orologio'
kreksi
Regular Member
Regular Member
Posts: 75
Joined: Thu Sep 03, 2009 9:15 pm
Gender: Male
Location: Francë

Re: Etimologjia e fjales.

#1818

Post by kreksi »

bardus wrote:[quoteem]BIE I jokal 25. Godit diçka: për të nxjerrë një tingull a një zë, bëj të tingëllojë; vet. veta III nxjerr një tingull a një zë kur goditet, tingëllon; dëgjohet (një zë, një krismë etj.).
I bie derës (ziles, çangës). I bie daulBIE I jokalles. I bie fort (ngadalë). Bie dera (zilja, kambana, telefoni, ora). Bie, boria (sirena). Bien pushkë. I bie pragut të dëgjojë dera (i bie derës të dëgjojë qilari) e hedh fjalën për diçka. Kur ta varësh zilen, duhet t'i biesh. fj. u.
26. Luaj me një vegël muzikore; luaj një pjesë muzikore; vet. veta III nxjerr tinguj një vegël muzikore, dëgjohet, tingëllon. I bie një vegle: I bie lahutës (fyellit, çiftelisë, gajdes, violinës, pianos). Nuk di t'i bie kitarës: Binte muzika. Binin sazet. I bie një kënge popullore (një valsi, një tangoje)[/quoteem]
Nga kuptimet e pafund te foljes BIE, nxora ate qe ka te beje me tingujt si, i bie ziles ; bie kambana ; bie ora etj. meqenese lidhet me ate qe dua te permend me poshte.Hamp na e beri te ditur qe gjuha shqipe eshte boshti i gjuheve te Ballkanit dhe se Albanoidi ka banuar deri ne Poloni,prandaj edhe nje shprehje ne gjuhen Sllovene, duket se eshte marre direkt nga gjuha shqipe e rregulluar nen semantiken specifike te foljes bie.

Image

Sloven. Ura bije = Shqip bie ora 'suona l`orologio'
Pra në shqipe duhet te ishte:
Mbi çfarë baze duhet te mendojmi se fjala "bijé" duhet të ishte shqipe ?
=rrahét këmbana= e jo "bije kêmbana" ose "rrihe zilen" apo "e rraha zilen por nuk degjoi askushi..." Si e shohim nuk jemi te detyruar tê themi; bieri apo "bijéri ziles"
=bijesh.sl.=rrahi ose rrafi..
=û-bijeti.sl.=me mbyt/vra dike, pra, për mendimin tim; nuk e moren sl.nga ne, sepse ne kemi tri fjalë tonat duke perfshirë edhe dialektet që na dalin në ndihmë dhe te shmanget huazimi si;
=m'shoj ziles= e jo bjeri ziles, e pa nevojshme t'iu ngjitemi fjalve te huaja kur rrënja është e huaj.
=râ kûmôna/kembana=
Sipas mendimit tim, i nderuari bardus, nuk guxoji tê pretendojmi deri aty, te thuhet se gjithçka vjenë nga pika A=shqipja te diskutohet pse jo por jo te pervetsojmi edhe huazimet si fjalë shqipe.

Faleminderit për mirkuptimin.
User avatar
Zeus10
Grand Fighter Member
Grand Fighter Member
Posts: 4227
Joined: Thu Jun 04, 2009 6:46 pm
Gender: Male
Location: CANADA
Contact:

Re: Etimologjia e fjales.

#1819

Post by Zeus10 »

'Bie' eshte nje folje e parregullt supletive, ja disa shembuj:


ja-m qe-shë qe-në
ka-m pat-a pas-ur
bie prur-a prur-e
bie ra-shë rë-në
ha hëngr-a ngrë-në
jap dha-she dhë-në
rri ndenj-a ndenj-ur
shoh pa-shë pa-rë
vi-j erdh-a ardh-ur

Une jam i mendimit, qe keto folje jane forma dialektore shume te vjetra, perkatesisht gegerisht dhe toskerisht, qe ne nje moment te caktuar te historise tone te gjate, hyne ne fjalorin e asaj qe ne sot e quajme : "Gjuhe Shqipe", nje si e tashmja dhe nje si e kryera e thjeshte.
The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing
User avatar
bardus
Star Member
Star Member
Posts: 882
Joined: Mon Jan 30, 2012 3:44 pm
Gender: Male

Re: Etimologjia e fjales.

#1820

Post by bardus »

kreksi wrote:
bardus wrote:[quoteem]BIE I jokal 25. Godit diçka: për të nxjerrë një tingull a një zë, bëj të tingëllojë; vet. veta III nxjerr një tingull a një zë kur goditet, tingëllon; dëgjohet (një zë, një krismë etj.).
I bie derës (ziles, çangës). I bie daulBIE I jokalles. I bie fort (ngadalë). Bie dera (zilja, kambana, telefoni, ora). Bie, boria (sirena). Bien pushkë. I bie pragut të dëgjojë dera (i bie derës të dëgjojë qilari) e hedh fjalën për diçka. Kur ta varësh zilen, duhet t'i biesh. fj. u.
26. Luaj me një vegël muzikore; luaj një pjesë muzikore; vet. veta III nxjerr tinguj një vegël muzikore, dëgjohet, tingëllon. I bie një vegle: I bie lahutës (fyellit, çiftelisë, gajdes, violinës, pianos). Nuk di t'i bie kitarës: Binte muzika. Binin sazet. I bie një kënge popullore (një valsi, një tangoje)[/quoteem]
Nga kuptimet e pafund te foljes BIE, nxora ate qe ka te beje me tingujt si, i bie ziles ; bie kambana ; bie ora etj. meqenese lidhet me ate qe dua te permend me poshte.Hamp na e beri te ditur qe gjuha shqipe eshte boshti i gjuheve te Ballkanit dhe se Albanoidi ka banuar deri ne Poloni,prandaj edhe nje shprehje ne gjuhen Sllovene, duket se eshte marre direkt nga gjuha shqipe e rregulluar nen semantiken specifike te foljes bie.

Image

Sloven. Ura bije = Shqip bie ora 'suona l`orologio'
Pra në shqipe duhet te ishte:
Mbi çfarë baze duhet te mendojmi se fjala "bijé" duhet të ishte shqipe ?
=rrahét këmbana= e jo "bije kêmbana" ose "rrihe zilen" apo "e rraha zilen por nuk degjoi askushi..." Si e shohim nuk jemi te detyruar tê themi; bieri apo "bijéri ziles"
=bijesh.sl.=rrahi ose rrafi..
=û-bijeti.sl.=me mbyt/vra dike, pra, për mendimin tim; nuk e moren sl.nga ne, sepse ne kemi tri fjalë tonat duke perfshirë edhe dialektet që na dalin në ndihmë dhe te shmanget huazimi si;
=m'shoj ziles= e jo bjeri ziles, e pa nevojshme t'iu ngjitemi fjalve te huaja kur rrënja është e huaj.
=râ kûmôna/kembana=
Sipas mendimit tim, i nderuari bardus, nuk guxoji tê pretendojmi deri aty, te thuhet se gjithçka vjenë nga pika A=shqipja te diskutohet pse jo por jo te pervetsojmi edhe huazimet si fjalë shqipe.

Faleminderit për mirkuptimin.
Kreks mireserdhe,
Fatmiresisht, keto nuk jane vetem perfundimet e mia personale dhe une ta citova edhe Hamp aty lart dhe jo, shqiptaret nuk i thone "rrihe zilen" as "rrahét këmbana' sa kam degjuar une dhe te gjithe ata qe kane hartuar fjalorin shqip.
=û-bijeti.sl.=me mbyt/vra dike ,pra sic e sheh tek kjo folje, nuk pershtatet semantika e saj me perdorimin e mesiperm prandaj, krejt shprehja ne Sloven. Ura bije = Shqip bie ora 'suona l`orologio' eshte marre e gatshme nga shqipja ,njesoj si :

vezati se na besu = ‘to be bound in an oath’(besa ‘oath’ or vjera ‘faith’ ), ketu perdorin fjalen bese dhe jo vjera etj.

"the polysemy of an Albanian word leads to calquing of meanings less common outside of the Slavic-Albanian contact area. Some of these are also found in Macedonian, but not to the same extent (Nesimi 1986; Stanišić 1995: 59–60)."
User avatar
Zeus10
Grand Fighter Member
Grand Fighter Member
Posts: 4227
Joined: Thu Jun 04, 2009 6:46 pm
Gender: Male
Location: CANADA
Contact:

Re: Etimologjia e fjales.

#1821

Post by Zeus10 »

bardus wrote:
Image

Sloven. Ura bije = Shqip bie ora 'suona l`orologio'
Kjo eshte njesoj si greqishtja me shqipen:

κεραυνος-----------rrufe
le te izolojme ne te dyja gjuhet
ραυ~ruf

Ne e dime shume mire cdo te thote "ra" por sic mund te merret me mend tingulli f-ë, ne kushtet e nje ideofoni, bart kuptimin e shpejtesise se madhe, pra:

rru(ra)fe= ajo qe bie shpejt(rrufeshem)

Image
The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing
User avatar
bardus
Star Member
Star Member
Posts: 882
Joined: Mon Jan 30, 2012 3:44 pm
Gender: Male

Re: Etimologjia e fjales.

#1822

Post by bardus »

Zeus10 wrote:
bardus wrote:
Image

Sloven. Ura bije = Shqip bie ora 'suona l`orologio'
Kjo eshte njesoj si greqishtja me shqipen:

κεραυνος-----------rrufe
le te izolojme ne te dyja gjuhet
ραυ~ruf

Ne e dime shume mire cdo te thote "ra" por sic mund te merret me mend tingulli f-ë, ne kushtet e nje ideofoni, bart kuptimin e shpejtesise se madhe, pra:

rru(ra)fe= ajo qe bie shpejt(rrufeshem)

Image

Tamam Zeus ,ketu kemi prure me dhjetra mos me shume shembuj te tille.
kreksi
Regular Member
Regular Member
Posts: 75
Joined: Thu Sep 03, 2009 9:15 pm
Gender: Male
Location: Francë

Re: Etimologjia e fjales.

#1823

Post by kreksi »

bardus wrote:
Zeus10 wrote:
bardus wrote:
Image

Sloven. Ura bije = Shqip bie ora 'suona l`orologio'
Kjo eshte njesoj si greqishtja me shqipen:

κεραυνος-----------rrufe
le te izolojme ne te dyja gjuhet
ραυ~ruf

Ne e dime shume mire cdo te thote "ra" por sic mund te merret me mend tingulli f-ë, ne kushtet e nje ideofoni, bart kuptimin e shpejtesise se madhe, pra:

rru(ra)fe= ajo qe bie shpejt(rrufeshem)

Image

Tamam Zeus ,ketu kemi prure me dhjetra mos me shume shembuj te tille.

Zeus, më falni po, nuk ka kuptim kjo;
=râ= me;
=rru= dhe f"e" me janë largë njëra nga tjetra:
Zeusi:=rru(ra)fe= ajo qe bie shpejt(rrufeshem)...
...diku më sipër i solle disa shembuj nga greqishtja, por, duke e ditur se edhe gjuha shqipe e kelte afroën në disa raste, më lejoni pra ta shtjellojmi një krahasim permes gjuhës frenge e cila ka fjalë te ngjajshme me shqipen, por që ndoshta kuptohen ndryshe;
Rru-fé-ja është edhe:
=Ré-jâ=(fûder fr.=pûder fr.=barût=
=(mur-mur)-ima= gjâma,
=vet-ima=veton=krisi=(pété fr.)
=fé fr.=zanë, zana,zant/ diçka magjike.
siél fr.=qielli...etj.
Grekët i kemi afër, huazimet mund te kuptohen, mirëpo, duke ditur se tek ne pati edhe vershime kelte, nuk injorohen as mundësit e huazimeve... fiset kelte si Bastardet si dhe Skordiskët ishin te vendosura deri tek malet e Sharrit në shek. VI e VII-të pas krishti, pa i numruar bredhjet gale në Maçqedoni në kohën e Gentit.
Pervojat tona nëpër forume prej vitesh, duke perseritur të njejtën gjë, se, te gjitha gjuhët e Europës kanë rrênjët nga shqipja, kam frikën se, këto epitete e lavdrata që i shprehim në favor gjuhës shqipe, nesër do këtë pasoja të medhaja, siç e pësoj gjuha baske.
Lexuesi në këtë tem duhët të informohet edhe nga anët tjera, ka nevojen për syqeltësi, nga vetknaqsija jonë mund te na errësohen edhe sytë, mashtrojmi veten dhe lexuesin tonë, me një fjalë; dame i bejmi veti...ose nga injoranca ose nga shkurtpamsija jonë.
Më ra ndermend fjala "pek"=pjek/pjekur, te cilën e keni permendur këtu;
Pastaj është edhe Robert D'Angjeli i cili e thotë; "Mos të harrojmi se, duke u bazuar në të dhënat tjera, ne nuk do kerkonim nga shqiptari i sotëm, që ka nevojë të riformohet, i cili për shkaqe të situatës gjeografike dhe shkaqet e rrëthanave tjera, është vonuar për sa i përketë civilizimit të sotëm, ti permbledhin të gjithë termat e të gjitha format që i flisnin popujt e vjetër pellazgë dhe duke iu falemenderuar =kontaktit= të tyre "më popuj të ndryshëm" "sot shqiptarët e kanë zhvilluar dhe "perfekcionuar" gjuhën "e tyre" gjatë mivjeçarve të kaluar "përmes huazimeve të duhura" e "te pasururuara". faleminderit.
User avatar
Mallakastrioti
Galactic Member
Galactic Member
Posts: 2936
Joined: Thu Jul 23, 2009 4:23 pm
Gender: Male
Location: Italy
Contact:

Re: Etimologjia e fjales.

#1824

Post by Mallakastrioti »

Do sjell nje rast disi lokal apo dialektor.
Gjyshja ime (ndjese paste), ne keto raste, pra kur qellonte rrufeja thjesht thoshte :

Ra-Vetima, pra nuk e shqiptonte VETETIME (Ra Vetetima)...
Mendimi im eshte se forma RRUFE, apo RUFE, eshte thjeshte nje derivant i RA-VE (tetima/tima), pra populli e thjeshtezoi nje shprehje te tille dhe perosnalisht jam dakort me Zeus10 me siper.

VETËTIMË f.
1. Dritë e fortë që flakëron për një çast e me shpejtësi të madhe në qiellin me re, zakonisht në trajtë vijash zigzage a të degëzuara, e cila shkaktohet nga shkarkimet elektrike në atmosferë; shkreptime. Në dritën e vetëtimës. Me shpejtësi vetëtime. Shkrepi vetëtima. Shkoi si vetëtima shkoi shumë shpejt.
2. Rrufe. E vraftë vetëtima! mallk.
3. përd. mb. Shumë i shpejtë; shumë i shkathët. Është vetëtimë nusja.
4. përd. mb. fig. Shumë i pastër; shumë i ndritshëm, dritë. Palla e tij vetëtimë.
E bëri shtëpinë vetëtimë.
5. përd. ndajf. fig. Shumë shpejt, si vetëtimë, vetëtimthi. U nis (u turr, u sul) vetëtimë.
* Ia bëri sytë vetëtimë dikujt i ra fort në fytyrë me pëllëmbë, ia ngjeshi syve. Iku (shkoi) si vetëtima e beharit iku shumë shpejt. Si vetëtimë (si bubullimë) në qiell të kthjellët (të kaltër) libr. shih te BUBULLIM/Ë, ~A.

Image
kreksi
Regular Member
Regular Member
Posts: 75
Joined: Thu Sep 03, 2009 9:15 pm
Gender: Male
Location: Francë

Re: Etimologjia e fjales.

#1825

Post by kreksi »

Mallakastrioti wrote:Do sjell nje rast disi lokal apo dialektor.
Gjyshja ime (ndjese paste), ne keto raste, pra kur qellonte rrufeja thjesht thoshte :

Ra-Vetima, pra nuk e shqiptonte VETETIME (Ra Vetetima)...
Mendimi im eshte se forma RRUFE, apo RUFE, eshte thjeshte nje derivant i RA-VE (tetima/tima), pra populli e thjeshtezoi nje shprehje te tille dhe perosnalisht jam dakort me Zeus10 me siper.

VETËTIMË f.
1. Dritë e fortë që flakëron për një çast e me shpejtësi të madhe në qiellin me re, zakonisht në trajtë vijash zigzage a të degëzuara, e cila shkaktohet nga shkarkimet elektrike në atmosferë; shkreptime. Në dritën e vetëtimës. Me shpejtësi vetëtime. Shkrepi vetëtima. Shkoi si vetëtima shkoi shumë shpejt.
2. Rrufe. E vraftë vetëtima! mallk.
3. përd. mb. Shumë i shpejtë; shumë i shkathët. Është vetëtimë nusja.
4. përd. mb. fig. Shumë i pastër; shumë i ndritshëm, dritë. Palla e tij vetëtimë.
E bëri shtëpinë vetëtimë.
5. përd. ndajf. fig. Shumë shpejt, si vetëtimë, vetëtimthi. U nis (u turr, u sul) vetëtimë.
* Ia bëri sytë vetëtimë dikujt i ra fort në fytyrë me pëllëmbë, ia ngjeshi syve. Iku (shkoi) si vetëtima e beharit iku shumë shpejt. Si vetëtimë (si bubullimë) në qiell të kthjellët (të kaltër) libr. shih te BUBULLIM/Ë, ~A.

I nderuari Mallakastriti, sigurishtë se paske harruar, nuk thojshin plakat kështu:
=E vraftë vetëtima! mallk. por;
=E vraftë Reja !
Se sa e kanë njohur te moçmit ligjin e fizikes dhe këtê feomen natyror, duhet te habitemi, se fjala =rrufe= nuk ka lidhje me shpejtësin sepse kjo dihet por me rrënjen Réja(vran-t-sina=vret)ne realitet vret vetima e jo burmurima..bubullima.. Si e shohim; vran't e vra-(rë) na del e vjetër.."rru e fe" nuk kanê efekt nÊ formimin e kesaj fjalie, duhet kerkuar ndoshta shtigje tjera..
=Te v-raft Réja për s'kthjellti !
do thotë në pik dite me diell edhe kur nuk ka vransira... (mallkim).
Ndersa tek fjala "rrufe", ka dy rrokje;=rru+fe=ju lutemi, ku e shihni këtu kuptimin e fjales ?
E lëmi pra ashtu por, nuk pajtohem..
User avatar
bardus
Star Member
Star Member
Posts: 882
Joined: Mon Jan 30, 2012 3:44 pm
Gender: Male

Re: Etimologjia e fjales.

#1826

Post by bardus »

kreksi wrote:
bardus wrote:

Tamam Zeus ,ketu kemi prure me dhjetra mos me shume shembuj te tille.


=Ré-jâ=(fûder fr.=pûder fr.=barût=

=vet-ima=veton=krisi=(pété fr.)
=fé fr.=zanë, zana,zant/ diçka magjike.
E po ne s`do shkojme ne France dhe te marrim nje rrokje atje dhe te kthehemi dhe t`ja ngjisim rrokjes tjeter shqip,

Rea eshte Re shqip, kjo eshte e vertetuar nga te tjere dhe nuk eshte barut.

Vetima 'vetetima' nuk eshte zhurme por eshte ndricim,drite ,dhe folja veton eshte ndrit, shkelqen, nga *vet_,edhe kjo eshte e vertetuar dhe s`ka vend per hulumtime.

Fjala rrufe mund te jete edhe huazim sic thote Mayeri:

rrufe,rrefe,rrfe f.'Blitzstrahl'= sl.rofeja bulg.rufja "Blitz",di auf gr .romfaia lat romphaea 'langes Schwert' zuruck gehen.Vgl.it.saetta 'pfeil,Blitz'istr.saeta 'donnern'(Mayer)
megjitheate, Pokorny na ka thene se, 'p > mp > m is a typical alb. not lat. mutation'.

edhe Pokorny ishte jo shume i sigurte:

Pokorny:aisl. hrjūfr `rough, scabbed', ags. hrēof `rough, schorfig, maybe alb. rrufe `(burning) lightning'.

Te shohim disa trajta te tjera tek arbereshet e Italise :

fulminamento T`shkrepun,te raam,rrfeat,rrfejat,rrfeje ;fulminare, me shkrep,me kriss me raam rfeat,me vetue( Rossi).
fulminare,lampeggiare,fulmine Rrëfeja; tuonare drahunon ,bumbulin,bumbullime.

Ne fakt ne gjuhen shqipe kemi bubullime,mumrime qe ka te beje me zhurmen.
Vetetime,vetime,veton, kjo ka te beje me shkelqimin.
Rrufe, ne mos qofte ashtu sic e spjegoi Zeusi me foljen ra, ndoshta ka te beje me shkrepjen e befasishme te ketij fenomeni natyror.
User avatar
Zeus10
Grand Fighter Member
Grand Fighter Member
Posts: 4227
Joined: Thu Jun 04, 2009 6:46 pm
Gender: Male
Location: CANADA
Contact:

Re: Etimologjia e fjales.

#1827

Post by Zeus10 »

bardus wrote: Te shohim disa trajta te tjera tek arbereshet e Italise :

fulminamento T`shkrepun,te raam,rrfeat,rrfejat,rrfeje ;fulminare, me shkrep,me kriss me raam rfeat,me vetue( Rossi).
fulminare,lampeggiare,fulmine Rrëfeja; tuonare drahunon ,bumbulin,bumbullime.


Rrufe, ne mos qofte ashtu sic e spjegoi Zeusi me foljen ra, ndoshta ka te beje me shkrepjen e befasishme te ketij fenomeni natyror.
'te raame' eshte emri foljor qe buron nga folja bie(ra). Duke qene qe gjuha e arbereshve eshte me afer kuptimit origjinal te shprehjeve, perben nje konfirmim solid, te asaj qe ajo rrufeja, e merr kuptimin nga folja elementare 'ra'.
The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing
kreksi
Regular Member
Regular Member
Posts: 75
Joined: Thu Sep 03, 2009 9:15 pm
Gender: Male
Location: Francë

Re: Etimologjia e fjales.

#1828

Post by kreksi »

I lexova edhe mendimet tjera Zeus, edhe unë kisha deshiren te ishte "ra" apo "rru" rrënja për "rrufe" mirëpo nuk e dham spjegimin e duhur, është normale se duhet te lodhemi..
Si thuhet për rrufen tek popujt tjerë, ti bëjmi disa krahasime, mendoj se nuk duhët te ketë dallime nga shqipja;
Edhe njëherë te marrim shembull, shkojmi tek belgët, ata e thojnë; "fûder â frapé"=rrufeja ka rrafë;
pra as ne nuk duhej të themi "rrufeja ra" por rrafi/rrehi token, rrafi lisin, rrafi kreksin, plepin etj...
Prandaj mendoj se rrufeja ka thelbin tek =rrafja= e jo tek ramja as tek "rru" e as tek "fe" sepse janë lidhese te pa kuptimta...
Më duket se e folem diku mê lartë se, thuhet "te vra'ft réja" mallkim në popull, nuk thuhet "të rraft rrufeja" as "rrufeja të "raftë" nga ramja por te vraftë..
do thotë se "rraftë e vraftë" lidhen me fjalen "rrufe" dhe mund te themi si perfundim se fjala rrufe ka mundësi te vije nga fjala; "rrafë" ose "vrra'ftë/rrafté/rraftë/rrafjé,
si e shohim, me kohën ndoshta kjo "j" është menjanuar dhe mbeti "rrufé" në munges të "j-es" dhe e "a-jës" që u zëvendsua me "u" ndoshta se nê shumë raste apo dialekte themi "rrahu" apo "rrahi"=rrehi.
Sipas fjalorit nga Mehmet Elezi, për Rrufée kemi spjegimin kështu;
Rrufe-ja = prej latinishtës..; dhe asnjë fjalë më tej... mirëpo ka spjegime tjera te perafërta si; Rrrufçë, =prej (rrudh, rrufsh). Rrufçua=flokët pshtjellutas të rrufçuem(folklori.pop)

Né mund te shkonim edhe më tej;
se, rrufeja e t'rrukë-struk apo t'rrukje=rrukje=rrufé.
Si e dini, rrufeja kur bie mbi drunjë iu gjveshet levorja e lisit, "rruarje" sepse lisi mbetet i bardh e i pastër, pra si i rruem,
pra kjo xhveshje mos ndoshta ka kuptimin e rrukjes/rrufjes mbeti rrrumje=nukje e lisit që ndoshta këtë shprehje e kemi humbur ?
"Kjo armë t' rrun fé" do thotë të spastron, të zhvesh, të rruan, ta merrë jeten papritmas....Në realitet, rrufeja është një energji=korrent, rryma
Tek ne thuhet m'rroki rryma/korreni, rrokjé, kapje, ndërsa te huajt thonë; "kam marrur një rrahje korrenti.." etj.
User avatar
Zeus10
Grand Fighter Member
Grand Fighter Member
Posts: 4227
Joined: Thu Jun 04, 2009 6:46 pm
Gender: Male
Location: CANADA
Contact:

Re: Etimologjia e fjales.

#1829

Post by Zeus10 »

Kreks, folja rrah(raf) eshte derivat i foljes ra(BIE), psh :
me i ra dikujt= te rrahesh dike
Kete problem e kemi trajtuar shume here.

RRAH kal.1. Qëlloj dikë me dorë, me shkop a me diçka tjetër disa herë, duke i shkaktuar dhembje; i bie. E rrahu djalin (vajzën). E rrahu fort (shumë, rëndë, tepër, paq, keq).
E rrahu me pëllëmbë (me grushte, me thupër, me shkop, me kamxhik, me kërbaç).
E rrahu për vdekje.
2. fig. bised. Fitoj kundër dikujt (në një lojë), e mund. E rrahu dy me zero. E rrahu në domino (në shah, në pingpong).
3. Përpunoj një lëndë, duke e goditur, duke e përzier a duke e ngjeshur me forcë shumë herë me një mjet a me duar; bëj një punë duke goditur, duke trokitur etj., i bie shumë herë. Rrah qumështin (kosin). Rrah vezët. Rrah baltën (brumin) gatuaj baltën (brumin). Rrah grurin (qeshqekun). Rrahin orizin (fasulet) zhveshin orizin (fasulet) duke i goditur me shkop. Rrah leshin (pambukun) shkrifëroj leshin (pambukun) me shkop. Rrah hekurin (bakrin) farkëtoj hekurin (bakrin). Rrah lopatat vozit me lopata. Rrah strallin me uror. Rrah çekanin. Rrah dyshekun (qilimin, rrobat) godas me shkop për të shkundur dyshekun (qilimin, rrobat). Rrah me shkop (me çekan, me tundës). Rrah me pallë (me kopan). Rrah me makinë. bised. shtyp në makinë shkrimi.
4. fig. Shqyrtoj me imtësi e nga shumë anë, bisedoj hollësisht për diçka; trajtoj.
E rrahën mirë çështjen. I rrahën mendimet. E rrahën dhe e shoshitën nga të gjitha anët. Do të rrahë një çështje (temë) me rëndësi.
5. Përplas diçka me një tjetër ose pas një tjetre; përplas në ajër (krahët). Rrah duart (shuplakat) duartrokas. Rrah këmbët (thembrat). Rrahin krahët (për shpendët). Rrah qepallat (qerpikët). I rrah shpatullat (krahët) dikujt e godit lehtë disa herë me pëllëmbë në shpatulla. Topi rrahu shtyllën.
6. Qëlloj një vend shumë herë me armë zjarri; vet. veta III godet, qëllon shumë herë një armë zjarri. Rrahën llogoret (kodrën). E rrahu me top (me mitraloz, me mortajë). E rrahën me zjarr. Rreh topi (mortaja, mitralozi). E rrahën pa pushim.
7. vet. veta III. Godet me forcë duke u përplasur mbi diçka, bie me vrull e dendur mbi diçka (zakonisht për dukuritë e natyrës). E rreh shiu (breshri, era, dëbora).
Era u rrihte fytyrat. Rrufetë rrahin pyllin. Deti rreh brigjet. E rrihte të ftohtët (thëllimi). E rreh dielli e zë dielli.
8. I bie diçkaje disa herë duke nxjerrë një zhurmë a krismë; trokas. Rrah derën. Rrahin bankat. Rrah daullen. Rreh kambanën. Rrah kohën trokas këmbën ose dorën për të përcaktuar ritmin, kur luhet një pjesë muzikore.
9. fig. Shkoj e vij rregullisht nëpër një rrugë, e bëj zakonisht rrugën nga një vend në një tjetër; endem për shumë kohë në një vend, zakonisht të largët, shkel, bredh.
Ka rrahur rrugët (fshatrat, qytetet). E ka rrahur vendin pëllëmbë për pëllëmbë.
Ka rrahur botën (detet). Rreh rrugën Tiranë-Shkodër. Ka rrahur dheun (dynjanë) ka udhëtuar shumë, nuk ka lënë vend pa shkelur. Rrihte dyert e botës shkonte derë më derë duke lypur a duke kërkuar punë.

The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing
faon perrovarri
Honored Member
Honored Member
Posts: 300
Joined: Sat Oct 31, 2009 7:15 pm
Gender: Male

Re: Etimologjia e fjales.

#1830

Post by faon perrovarri »

bardus wrote:
kreksi wrote:
bardus wrote:

Tamam Zeus ,ketu kemi prure me dhjetra mos me shume shembuj te tille.


=Ré-jâ=(fûder fr.=pûder fr.=barût=

=vet-ima=veton=krisi=(pété fr.)
=fé fr.=zanë, zana,zant/ diçka magjike.
E po ne s`do shkojme ne France dhe te marrim nje rrokje atje dhe te kthehemi dhe t`ja ngjisim rrokjes tjeter shqip,

Rea eshte Re shqip, kjo eshte e vertetuar nga te tjere dhe nuk eshte barut.

Vetima 'vetetima' nuk eshte zhurme por eshte ndricim,drite ,dhe folja veton eshte ndrit, shkelqen, nga *vet_,edhe kjo eshte e vertetuar dhe s`ka vend per hulumtime.

Fjala rrufe mund te jete edhe huazim sic thote Mayeri:

rrufe,rrefe,rrfe f.'Blitzstrahl'= sl.rofeja bulg.rufja "Blitz",di auf gr .romfaia lat romphaea 'langes Schwert' zuruck gehen.Vgl.it.saetta 'pfeil,Blitz'istr.saeta 'donnern'(Mayer)
megjitheate, Pokorny na ka thene se, 'p > mp > m is a typical alb. not lat. mutation'.

edhe Pokorny ishte jo shume i sigurte:

Pokorny:aisl. hrjūfr `rough, scabbed', ags. hrēof `rough, schorfig, maybe alb. rrufe `(burning) lightning'.

Te shohim disa trajta te tjera tek arbereshet e Italise :

fulminamento T`shkrepun,te raam,rrfeat,rrfejat,rrfeje ;fulminare, me shkrep,me kriss me raam rfeat,me vetue( Rossi).
fulminare,lampeggiare,fulmine Rrëfeja; tuonare drahunon ,bumbulin,bumbullime.

Ne fakt ne gjuhen shqipe kemi bubullime,mumrime qe ka te beje me zhurmen.
Vetetime,vetime,veton, kjo ka te beje me shkelqimin.
Rrufe, ne mos qofte ashtu sic e spjegoi Zeusi me foljen ra, ndoshta ka te beje me shkrepjen e befasishme te ketij fenomeni natyror.
Bardus! Ashtu eshte ,ka te beje me zhURmen>>> urě~aurě= zhurmě. Rrufeja=rru~urr+ fě=běn
Post Reply

Return to “Linguistikë”